سانسور در سودان جنوبی سبب شده خبرنگاران حرفه خود را ترک کنند

کمیته حفاظت از خبرنگاران اعلام کرده است که از سال ۱۹۹۲ دست کم ده خبرنگار در سودان جنوبی در حال انجام کار کشته شده اند. اغلب این کشته شدگان به قتل رسیده اند. 

خبرنگاری سودانی به نام Adia Jildo طی یک مراسم اهدای جایزه در جوبا گفت راه مرگ زودهنگام در سودان جنوبی خبرنگار شدن است. 

سودان جنوبی در فهرست ۱۸۰ کشور جهان در شاخص آزادی بیان در جهان، جایگاه ۱۲۸ ام را دارد. خبرنگاران در این کشور با سانسور، تهدید، ارعاب، بازداشتهای غیرقانونی و مرگ مواجهند. به علاوه، خبرنگاران هنگام تهیه گزارش در بحبوحه خشونت جاری در آن کشور دچار فشار روانی می شوند و به سبب درآمد اندکشان نمی توانند هزینه روان درمانی را بپردازند.

بسیاری از خبرنگاران در سودان جنوبی به بخش خصوصی و شماری نهاد مدنی غیرانتفاعی پیوسته اند تا شرایط بهتری برای کار و پرداخت بیشتری داشته باشند. تهدیدهایی که خبرنگاران Eye Radio (آی رادیو) را که یک کانال رادیویی و وبسایت مستقل در جوباست که از دولت آمریکا کمک مالی می گیرد، نشانگر موانعی است که در سودان جنوبی برسر راه آزادی مطبوعات وجود دارد. 

مطلبی دیگر از مطالب ما را پیرامون آزادی مطبوعات اینجا بخوانید. 

خطرات رویاروی خبرنگاران در کشور 

الیور مودي که خبرنگار و رئیس پیشین Union of Journalists of South Sudan یا اتحادیه خبرنگاران سودان جنوبی است، می گوید شرایط کارکنان رسانه ای در آن کشور بسیار بد است. او به موردی از سال ۲۰۱۵ اشاره کرد: ربوده شدن Woja Emmanuel Wani (وجا وانی) سردبیر پیشین آی رادیو در جوبا. وی پیش از گریختن، شکنجه و مسموم شده بود. 

وانی می گوید که با تهدید اسلحه به زور داخل خودرو گذاشته شد و به محلی نامعلوم برده شده، جایی که از او در مورد مسائلی مربوط به سیاست سوال شده و بعد مسموم شده است. او هنوز هویت ربایندگانش را نمی داند. 

تهدیدهایی که خبرنگاران با آنها مواجهند شامل بازداشت از سوی مقام های امنیتی دولت نیز می شود. ناظران فضای رسانه ای کنونی سودان جنوبی را وحشتناک می خوانند. Charles Wote Jordan تهیه کننده یکی از برنامه های آی رادیوست که همراه خبرنگاران دیگر در محل پارلمان ملی سودان بازداشت شد. 

او می گوید که فضای رسانه ای حتی برای پوشش خبری رویدادهای جاری کشور منصفانه نیست. من در مکانی بازداشت شدم که برای پوشش خبری رفته بودم، آن هم با دعوتی که از رسانه ها شده بود. اما نیروهای امنیتی پارلمان گفتند که ما نباید آنجا باشیم و هفت تن از ما را ساعت ها در بازداشت نگاه داشتند و بعد هم بدون هیچ توضیحی رها کردند.

مطلبی دیگر از مطالب ما را پیرامون آزادی مطبوعات اینجا بخوانید. 

سانسور و تعطیلی 

آی رادیو همچنین با تهدید به سانسور و تعطیلی مواجه بوده است. 

Koang Pal Chang که مدیر آی رادیوست، می گوید علاوه بر سانسور، موانعی دیگر مثل عدم دسترسی به اطلاعات و نیاز به توسعه شیوه حرفه ای انجام کار خبرنگاری در این کشور نیز بر سر راه خبرنگاری وجود دارد.

آی رادیو در سال ۲۰۱۶ از سوی سرویس امنیت ملی سودان جنوبی موقتا تعطیل شد. علت تعطیلی آن پخش صدای Riek Machar، رهبر اپوزیسیون بود که اکنون معاون اول رئیس جمهوری آن کشور است. وی آن زمان در خرطوم، پایتخت سودان در تبعید زندگی می کرد. 

Koang می گوید دو هفته تلاش و رایزنی و اصرار از سوی دو میلیون مخاطب رادیو برای بازگشایی مجدد آن انجام شد.

شش ماه پیش نیز آی رادیو با سانسور بیشتری مواجه شد، به سبب پخش گزارشی که در آن از دولت انتقاد شده بود، ناگزیر به عذرخواهی شد تا مانع از تعطیلی احتمالی خود شود، آن هم تنها به خاطر یک نقل قول، و برای پخش ترجمه جمله ای که Michael Makuei، وزیر ارتباطات سودان جنوبی، در مورد فضای کشور گفته بود: «مردم سودان جنوبی از دست ما کلافه شده اند.»

Koang می گوید که آنچه اخیرا در سودان جنوبی اتفاق افتاده است، ورای خبرنگاری است. او می گوید رادیو به سبب فشار وزير ارتباطات ناگزیر به پوزش خواهی شده است و این کار را انجام داده چون شمار بسیاری از مردم سودان جنوبی به رادیو احتیاج دارند.

Chang می گوید که آینده آزادی مطبوعات در کشورش همچنان تاریک است و با آن که نهادهایی برای حمایت از خبرنگاران وجود دارند، در سطح دولتی اقدامات بیشتری باید برای بهبود وضع رسانه ای در کشور انجام گیرد. وی از اتحاديه خبرنگاران سودان جنوبی، انجمن توسعه رسانه ها در سودان جنوبی، كلوب ملی مطبوعات و کلوب مطبوعات سودان جنوبی به عنوان شماری از این نهادها یاد کرد.

سرمایه گذاران مطبوعاتی و ذی‌نفعان فضای رسانه ای باید پیوسته برای آگاه کردن مقام ها و مسئولان کشور از اهمیت رسانه ها در توسعه آن تلاش بیشتری کنند. 

تصویر از Wikimedia Commons، عکاس: D Chol.