از ماه گذشته که ایلان ماسک توییتر را خرید و مدیریت آن را بر عهده گرفت، چیزی شبیه به قتل عام در این شبکه اجتماعی صورت گرفته است. او نیمی از کارمندان توییتر را اخراج کرد و تیم های تعدیل محتوا را از بین برد که به نوبه خود به افزایش ترول ها در این شبکه اجتماعی انجامید. این مطلب نگاهی می‌کند به شبکه های اجتماعی که قابلیت جایگزینی توییتر را دارند.
تیک آبی توییتر - که ظاهراً نشان دهنده اصالت حساب بود - به توییتر آبی تغییر کرد که کاربران برای دریافت آن باید ماهانه هشت دلار بپردازند. این کار هم به افزایش جعل هویت انجامید و کاربرانی را که تیک آبی داشتند مجبور ساخت که یا حق اشتراک بپردازند و یا تیک آبی را از دست بدهند.
از آن زمان خبرنگاران بسیاری بیانیه هایی درباره ترک این شبکه اجتماعی منتشر کردند، اما مشکل اینجاست که یک پلتفرم یا شبکه اجتماعی جایگزین وجود ندارد که همه به آنجا بروند. از همین رو بسیاری ها با اکراه به استفاده از توییتر ادامه می دهند و در عین حال به گونه آزمایشی در پلتفرم های دیگر هم نام نویسی می کنند.
مطلب ما را در مورد رو آوردن بریتانیایی ها به فیسبوک برای به دست آوردن اخبار محلی اینجا بخوانید.
ماستودون Mastodon
این پلتفرم غیر متمرکز و متن باز شش سال پیش به کار آغاز کرد، اما از هنگامی که ایلان ماسک سکان توییتر را به دست گرفته، گزارش شده است که نزدیک به نیم میلیون کاربر تازه در آن حساب باز کرده اند. گفته می شود که ماستودون تجربه ای شبیه به توییتر را رقم می زند و مزیت های دیگری نیز دارد از جمله این که قابل فروش و ورشکست شدن نیست، زیرا تنها یک مالک ندارد.
کاربران در این شبکه اجتماعی می توانند با ایجاد یک پروفایل، عکس و ویدیو بارگذاری کنند و متن هایی با حداکثر ۵۰۰ حرف بنویسند که در ماستودون «toots» نامیده می شوند. ظرفیت بیشتر نوشتن متن در این پلتفرم برای کاربرانی که با ظرفیت اندک متن در توییتر مشکل داشتند، خبر خوبی است.
قابلیت های دیگر این پلتفرم که شبیه به توییتر است شامل تایم لاین، «boosts» مثل بازتوییت و پسندیده ها است که مثل لایک یا پسندیدن در توییتر است.
طرح غیر متمرکز این شبکه به این معنا است کاربران می توانند در سرورهای مختلف نام نویسی کنند؛ اما این سرورها تنها ظرفیت چند هزار حساب را دارند. هر سرور هم برای گرداندن حساب ها استانداردهای خودش را دارد، یعنی همه به صورت مرکزی از سوی ماستودون اداره نمی شوند. ایده ورای این طرح، آن است که اگر شماری از کاربران در این شبکه اجتماعی بد رفتاری کنند، محدودیت یا مسدود کردن حساب های آنان ساده تر خواهد بود.
اگر از این توضیحات گیج شدید، تصور کنید که سرورهای ماستودون مثل شرکت های ارائه دهنده خدمات ایی‌میل عمل می کند - شما می توانید در Gmail حساب داشته باشید اما به فرد دیگری در Hotmail ایی‌میل بزنید. این به این معنی نیز هست که قابلیت های ماستودون قدیمی هستند و برای کار گرفتن از آن باید به آن عادت کنید؛ چیزی که از سوی کاربران به تمسخر گرفته شده است.
فهرستی از خبرنگاران [خارجی] را که به این پلتفرم پیوسته اند اینجا می توانید ببینید و اگر می خواهید شما هم به جمع آنها بپیوندید، برای خودتان حساب باز کنید.
ردیت Reddit
گاهی لازم نیست که وقت تان را روی ساختن چیزی صرف کنید که از قبل وجود داشته است. ردیت احتمالاً بزرگترین و با سابقه ترین شبکه اجتماعی است که از نزدیک به دو دهه به کاربرانش خدمات ارائه می کند. در این پلتفرم خبرنگاران در «subreddit» ساب ردیت r/Journalism فعالیت می کنند که صفحه ای مخصوص یک موضوع مشخص است. تعامل در این شبکه اجتماعی به صفحه ای از پیام ها، عکس ها و ویدیوها که می توانید درباره آنها نظر بدهید، به اشتراک بگذارید و یا ذخیره کنید، محدود است. برای آنهایی که می خواهند توییتر را به علت محتوای نفرت آمیز ترک کنند، ردیت شاید بهترین گزینه نباشد. هرچند در این پلتفرم قواعدی وجود دارد، محتوای توهین آمیز از آن حذف نمی شود، زیرا این پلتفرم ادعا می کند که می خواهد آزادی بیان را حفظ کند.
لینکدین LinkedIn
این پلتفرم به معرفی چندانی نیاز ندارد، چرا که به اندازه کافی شناخته شده است. لینکدین فراتر از جایی برای گسترش ارتباطات حرفه ای شماست. ظهور پست ها و مقاله ها، به این پلتفرم به عنوان مکانی برای تعامل، خواندن اخبار و بحث ها کاربرد بیشتری داده است. شما مجبور نیستید که برای دریافت افکار رهبران در این پلتفرم حتماً از گزینه «connect» یا پیوند استفاده کنید -- که می تواند کمی خشک و رسمی جلوه کند -- بلکه می توانید تنها آنها را دنبال کنید تا پستهای‌شان برای شما نمایش داده شوند.
گروه ها، مناسبت ها، صفحات و خبرنامه ها در این پلتفرم گزینه های قدرتمندی برای ثابت کردن خودتان به عنوان یک نویسنده هستند.
این پلتفرم از ویدیو و عکس هم پشتیبانی می کند. مسئله ای که برخی درباره لینکدین مطرح می‌کنند این است که این پلتفرم زیادی از خودش تعریف می کند.
بلواسکای Bluesky
تا کنون این شبکه مثل وعده سر خرمن به نظر می رسد. Jack Dorsey، مدیر عامل پیشین توییتر، وعده داده است که در ماه های آینده آن را راه اندازی کند. برای چیزی که هنوز وجود ندارد، Bluesky بسیار خوب عمل می کند - بنا به اطلاعات Google Trends جستجوی آنلاین این پلتفرم در سی روز، ۲۰۷.۱۴ درصد افزایش یافته است و بر اساس گزارش ها بیش از ۳۰ هزار نفر در فهرست انتظار هستند.
CounterSocial
این پلتفرم از سال ۲۰۱۷ میلادی به این سو فعال بوده است؛ اما مردم تنها اندکی در مورد آن شنیده اند. زیرساخت آن بر کد متن بازِ ماستودون بنا شده است و ماموریتش این است که امن ترین جای آنلاین باشد.
The Jester، یک فعال هک با سابقه نظامی که براساس گزارش ها موسس این پلتفرم است، برای ریشه کن ساخت ترول ها، اطلاعات نادرست، نفوذ دولت های خارجی و بات های اسپم، شش کشور جهان شامل روسیه، چین، کره شمالی، پاکستان، ایران و سوریه را که مسئول بیشتر جنگ های سایبری شناخته می شوند، در این پلتفرم یک سره مسدود کرده است.
این به شما بستگی دارد که این کار CounterSocial را بیگانه هراسی و نژادپرستی بدانید یا آن را پلتفرمی در نظر بگیرید که به علت راه نیافتن بیشتر محتوای توهین آمیز به تایم لاین تان، بسیار کمتر از پلتفرم های دیگر ناخوشایند است.
مانند ماستودون شما می توانید متنی با ۵۰۰ واژه بنویسید و گیف ها یا عکس هایی را از تلفن همراه هوشمندتان در آنجا بارگذاری کنید.
با این حال، اینها ممکن است به صورت جانبی نشان داده شوند زیرا ویژگی یا قابلیت «sanitizer» رسانه ای را که بارگذاری کرده اید از تمام ابرداده ها پاک می کند.
این اشکالات در کنار شکل عمومی پلتفرم که در پنج ستون و کمی بی نظم به نظر می رسد آن را به چیزی مثل Tweetdeck تبدیل می کند. می توانید در آن فهرست های پیگیری کاربران، موضوعات و یا هشتگ ها را ایجاد کنید و گروهای عمومی یا خصوصی رمز گذاری شده بسازید.
برخی از قابلیت های جالب این پلتفرم برای خبرنگاران شامل ابزاری برای شنیدن بیش از هفت هزار فرکانس رادیوست که وقتی رویدادی بزرگ رخ دهد، همان زمان به گونه خودکار روشن می شود. این پلتفرم همچنین «اتاق های» واقعیت مجازی نیز دارد که می توانید به جای Metaverse از آن استفاده کنید. اما بسیاری از این قابلیت ها با پرداخت حق اشتراک قابل دسترس هستند زیرا CounterSocial بر پرداختن حق اشتراک تکیه دارد.
CoHost
CoHost یک پلتفرم دیگر است که نسبت به ماستودون خامتر اما کاربردی تر است، هنوز در مرحله بتا قرار دارد و امکان جایگزینی با توییتر را دارد.
این پلتفرم بسیار ساده است: بر تعداد حروفی که می نویسید هیچ محدودیتی نیست و بر پسندیدن و به اشتراک گذاشتن تمرکز اندکی دارد. ولی هر کسی می تواند در آن نام نویسی کند، پست های افراد دیگر را دنبال کند و برای دنبال کردن صفحات دیگر درخواست بدهد. این چهره کنونی این پلتفرم است.
مطلب ما را درباره خبرنگاری سیار، اینجا بخوانید.
Tribel
Tribel خود را یک «جایگزین توییتر که طرفدار دموکراسی و عاری از نفرت و اخبار جعلی»ست معرفی می کند. وقتی دقت کنید، پلتفرمی را خواهید دید که آن شهروندان آمریکایی که به جناح چپ تمایل دارند و از دموکرات ها حمایت می کنند، قبیله شان را در آن یافته اند. دو فعال سیاسی دموکرات که صاحب وبسایت خبری Occupy Democrats هستند، مالکیت این پلتفرم را نیز دارند. این پلتفرم یک دکمه «ویرایش» نیز دارد که بسیاری ها را خوشحال می سازد و به تنهایی می تواند مشوقی برای پیوستن خبرنگاران به آن باشد.
این شبکه اجتماعی به کاربران اجازه می دهد که محتوای شان را برای گروه خاصی از مخاطبان نشر کنند تا تعامل را با آنان افزایش دهند. همچنین می توانید با دنبال کردن یا حذف کردن موضوعات (دسته ها) صفحه خودتان را سفارشی کنید. در این پلتفرم موضوعاتی از حیوانات خانگی گرفته تا ماوراء الطبیعه پیدا خواهید کرد. اگر خبرنگاران در توییتر تیک آبی را از دست بدهند با مبدل شدن به عضو ستاره ای این پلتفرم، می توانند در آنجا جایگاه دیگری به دست بیاورند.
Parler
وقتی درباره Tribel حرف می زنیم، می توانیم در مورد Parler نیز صحبت کنیم. این پلتفرم خودش را یک جایگزین حامی «آزادی بیان» برای پلتفرم های مشهور می خواند. از این پلتفرم در آمریکا بیشتر راست گرایان استفاده می کنند و قرار است رپر آمریکایی Ye، که قبلاً به نام Kanye West شناخته می شد و پس از اظهارات یهود ستیزانه از استفاده از توییتر و اینستاگرام منع شد، آن را بخرد.
او وعده داده است «اکوسیستمی بسازد که در آن از همه صدها استقبال شود». هم اکنون این پلتفرم ۱۵ میلیون کاربر دارد و برخی از سیاستمداران محافظه کار نیز عضو آن هستند.
ادعای این پلتفرم درباره «آزادی بیان» به این معناست که این شبکه برای افرادی که بیماری یا ضعف قلبی دارند، مناسب نیست. سال گذشته این پلتفرم به علت نقش داشتن در رویدادهایی که به یورش به ساختمان کنگره آمریکا در ششم ژانویه ۲۰۲۱ انجامید، از سوی گوگل و Apple Store از فهرست اپلیکیشن ها حذف شد، ولی دوباره به آنها اضافه شد. بر اساس گزارش ها از آن زمان به بعد، Parler سیاست های تغییر محتوایش را به روز کرده است.
این مقاله نخست در وبسایت Journalism.co.uk منتشر شده بود و با اجازه آنها در IJNet بازنشر می شود.
عکس از آنسپلش، عکاس: Alexander Shatov.