خبرنگاری مدرن، خبرنگاری سیار است

نوشته Devin Windelspecht
Jun 21, 2022 در خبرنگاری سیار
mobile journalism

بیش از هفتاد درصد از کاربران اینترنت تا سال ۲۰۲۵ تنها از راه تلفن های هوشمند به اینترنت دست خواهند یافت. 

پنج میلیارد تن در سراسر جهان امروز از وسایل ارتباط موبايل (سیار) مثل تلفن و تبلت استفاده می کنند. 

شمار فزاینده کاربران تلفن‌های هوشمند شیوه یافتن و استفاده از اطلاعات را برای ما تغییر داده است، از فیلمبرداری از خشونت پلیس در آمریکا گرفته تا استفاده از راه هایی برای دور زدن سانسور در زیمبابوه. سهولت استفاده از تلفن های هوشمند نسل تازه ای از خبرنگاران قدرت انجام کار خبرنگاری داده است. 

آی جی نت یک جعبه ابزار تازه منتشر کرده است که به زبان های انگلیسی، عربی، فرانسوی و پرتغالی منتشر شده و در آن ویدیوهای آموزشی پیرامون خبرنگاری در عصر دیجیتال جا داده شده و راهنمایی هایی نیز برای بهبود دامنه و نوع کار خبرنگاری سیار خبرنگاران امروزی. این ویدیوها توسط یک نهاد خبرنگاری به نام Seen تهیه شده است که Yusuf Omar و Sumaiya Omar‌ آن را بنیان گذاشته اند و Charlotte Maher کار مدیریت اجتماعی آن را انجام می دهد. اینجا گفت و گوی آی جی نت را با آنها در خصوص خبرنگاری مدرن و سیار و دیجیتال امروز می خوانید. 

آی جی نت: چه توصیه ای برای کسانی دارید که تازه کار خبرنگاری سیار را آغاز کرده اند؟

يوسف عمر: این یک فرصت طلایی دیجیتال برای خبرنگاران است و رسانه های سنتی آهسته تر از آن عمل می کنند که بتوانند به پای خبرنگاری دیجیتال برسند. این فرصتی فوق العاده برای جوانان است که این شکاف و فاصله را مرمت کنند یا نهادهای خبرنگاری خودشان را پایه گذارند. 

بسیاری از خبرنگاران جوان در پی آن هستند که کسی به آنها فرصتی بدهد. اما با خبرنگاری دیجیتال، خودشان می توانند این فرصت را از آن خود کنند. 

قانون نانوشته ای به نام ده هزار ساعت وجود دارد که می گوید پیش از آن که ده هزار ساعت محصول خبرنگاری تولید نکرده باشید، گزارشتان فراگیر نخواهد شد. ما دوست ساعت گزارش فیس بوک درست کردیم و تازه بعد از آن بود که کارمان گسترش و شهرت یافت. امروز یک میلیارد بیننده در سال داریم و پنج میلیون مشترک اما این اتفاق تنها پس از چهار سال آموزش و کار افتاده است. باید کاری را که دوست دارید در رشته ای که دوست دارید انجام دهید اما خودتان به انجام و ممارست و تکرار آن همت کنید. باید نبض مخاطبان را نیز بسنجید و متناسب با آن محصول تولید کنید.

شارلوت ماهر: این پیام کلیدی است، آستین بالا بزنید و کار کنید. موضوع گزارش فراوان است و شما در جیبتان موبایلی دارید که می توانید برای این کار از آن استفاده کنید.

سمیه عمر: آنچه ابتدای کار آموختیم این بود که ممکن است بعضی گام ها را با اطمینان کامل برندارید اما لزومی ندارد که کارتان بی نقص باشد. کارتان را عرضه کنید، هرچه بیشتر کار کنید بیشتر مخاطبانتان را می شناسید، و مردم هم بیشتر محتوای منتشر شده تان را درخواهند یافت. 

ایده هایتان پیرامون خبرنگاری سیار چگونه آغاز شد؟ 

یوسف عمر: در سال ۲۰۱۴ برای پوشش خبری جنگ داخلی سوریه به آن کشور سفر کردم و دو نکته را آموختم: یکی این که هرگز نمی خواستم آنقدر به یک منطقه جنگی نزدیک شوم چون بسیار خطرناک بود و دوم آن که دریافتم که چند خبرنگار زندگی شان را آنجا از دست داده بودند. می خواستم روزی فرا رسد که بتوانم در سطح جهان سفر کنم و روایت آنها را بازگویم و تعلیم دادن خبرنگاران راهی برای روایت این سرگذشت ها بود. 

من و سمیه پیش از بنیان نهادن این نهاد خبری، دور دنیا سفر کردیم و این ایده را با خیلی ها درمیان گذاشتیم. در نشستی سخنرانی کردم و گفتم آینده خبرنگاری یعنی آن که مردم گزارشها و حکایات خود را روایت کنند و خبرنگاران هم آنها را راستی آزمایی کنند. Nick Robinson، دبیر سیاسی بی بی سی، به ما گفت: «سلفی جمع کردن، خبرنگاری نیست.»

آنجا بود که دریافتیم بسیاری متوجه ایده ما نشده اند. بزرگترین نهادهای خبری جهان فکر می کنند که تلفن همراه خطری برای دموکراسی است اما به عقیده ما آینده دموکراسی و خبرنگاری است. ما نکته مهمی را عنوان می کردیم و می گفتیم که آینده از آن کسانی است که از صحنه و محل رویداد با تلفن همراه گزارش بدهند، اما کسی به حرفمان گوش نکرد. امروز شاهد آنیم که رئیس جمهوری اوکراین با یک تلفن همراه از رویدادهای کشورش در محل گزارش می دهد. 

این جعبه ابزار به چه دلیل برای خبرنگاران ارزشمند است؟ 

ماهر: ارزش آن در مخاطبانی است که جذب می کنید. برای تعامل با مخاطبان تازه و جوان از سراسر جهان، باید طرحی متفاوت ارائه دهید. باید چیزی تازه عرضه کنید و بتوانید در شبکه های اجتماعی که این همه مطلب در آنها هست، از دیگران متمايز شوید و در نظر داشته باشید که در حال رقابت با کسانی مثل سلبریتی ها هم هستید.

يوسف عمر: رسانه های سنتی می خواهند همزمان رانندگی کنند و خودروی خود را تعمیر هم بکنند، که کار دشواری است. جعبه ابزار ما کار یادگیری از خطاهای گذشته را بسیار آسان می کند. مطالب این جعبه ابزار حاصل تجربه و آموزش است، نه آموزش صرف. تئوری تنها نیست، بلکه تجربه در بردارد و با کتاب درسی تفاوت دارد. بسیاری از آموزه های آن نیز از حاصل موفق آنچه در اینستاگرام یا تیک تاک پست می شود، می آید و شیوه پاسخگویی مخاطبان، به ویژه مخاطبان جوان، به مطالب و محتویات و نحوه ای که در خصوص آنها واکنش نشان می دهند.

نام قبلی ارگان شما Hashtag Our Stories یا هشتگ گزارشهای ما بود، در حالی که نام اکنونتان Seen (دیده شده) است. چرا نامتان را تغییر دادید؟

يوسف عمر: ession with negativity, برخی از ما پیشینه کار در خبرنگاری سنتی را داریم. من قبلا برای سی ان ان کار می کردم، شارلوت برای بی بی سی و همه ما دیده ایم که رسانه های سنتی چگونه به شیوه های گوناگون و به ویژه در دو زمینه کلیدی موفق به انجام درست کار خبرنگاری نمی شوند. یکی تاکید آنها بر منفی گرایی است و دیگری نبود تنوع کافی در اعضای تحریریه اتاق های خبر. چطور می توان یک جهان بزرگ و مرتبط را پوشش داد؟ به عقیده ما راه انجام این کار آن است که اجتماعات گوناگون و متنوع داستان گویی کنند و گزارش تهیه کنند و خبرگان و کارشناسان آنها را با خبرنگاری حرفه ای باکیفیت آشنا کنند و به آنها راستی آزمایی بیاموزند. 

اقیانوسی را تجسم کنید که آنچه به سطح آن می رسد، ویدیوهای محبوب و حملات تروریستی و مواردی از این قبل است. نه آنچه رسانه های سنتی از آن گزارش تهیه می کنند، بلکه آنچه توسط تعدادی از سه میلیارد تلفن همراهی که در سطح جهان وجود دارد، در شبکه های اجتماعی توزیع می شود. 

ما می خواهیم به مردم و خبرنگاران دیگر کمک کنیم تا آنچه را در سطوح زیرین آب هست، هم ببینند (گزارش های رسانه های سنتی) و واقعیت آن است که شبکه های اجتماعی خبر را می دهند اما چگونگی تهیه حرفه ای خبر و راستی آزمایی آن را به کسی یاد نمی دهند، و از این روست که کاری که ما انجام می دهیم که با هدف تلفیق این دو و آموزش تهیه خبر حرفه ای انجام می دهیم، اهمیت و ارزش دارد و از این نظر است که برایمان هیجان انگیز است. این گونه است که جهانیان می توانند از آنچه در دیگر نقاط جهان اتفاق می افتد، به شیوه ای مطمئن آگاه شوند. ما می توانیم به ایجاد این درک و آگاهی کمک شایانی کنیم.

سمیه عمر: بخش بزرگی از کاری که ما انجام می دهیم، نیرو دادن به کسانی است که دیده یا شنیده نمی شوند. شعار تازه ما این است: «من دیده می شوم، تو چطور؟» این، معنای واقعی به اشتراک گذاشتن یک گزارش است، که مردم بتوانند دیده و شنیده شوند، هر چند به شیوه یا میزانی اندک، و بتوانند گزارش های خود را به اشتراک بگذارند.  


تصویر از آنسپلش، عکاس: Markus Winkler.