وقتی صحبت از مدیریت یک رسانه باشد، دانستن راهبردهای تجاری درست مانند تولید محتوای خبری با کیفیتِ بالا، مهم است. آگاهی دادن، آموزش دادن و واداشتن صاحبان قدرت به پاسخگویی شاید هسته حرفه خبرنگاری باشد، اما این کسب درآمد و سودآوری است که میتواند بقای رسانهها را تضمین کند.
در جریان یکی از جلسات اخیر گزارشگری جهانی از بحران از سوی مرکز بینالمللی خبرنگاران که در همکاری با مرکز کسب و کار این نهاد به نام Elevate برگزار شده بود، جرمی کپلن (Jeremy Caplan)، مدیر آموزش دانشکده خبرنگاری CUNY Newmark در شهر نیویورک، گفت در چشمانداز رسانهای امروز که با سرعت در حال تحول است نوآوری، کلید توسعه یک روش درآمدزایی قوی است. او افزود: «هدف ما باید شکوفایی باشد، نه بقای صِرف.»
در ادامه این مطلب نکات مهمی را میخوانید که کپلَن برای پایداری مالی نهادهای رسانهای پیشنهاد کرده است:
به منابع درآمدزا تنوع بدهید
کپلن میگوید که رسانهها میتوانند منابع درآمد مستقیم و یا غیرمستقیم داشته باشند. جریانهای مستقیم درآمد شامل اشتراک، تجارت الکترونیک، عضویت و برنامههای آموزشی است، اما محدود به همینها نیست. حمایت از سوی منابع بشردوستانه و درآمد حاصل از تبلیغات هم نمونههای جریانهای غیرمستقیم درآمد است.
داشتن یک رویکرد دوگانه برای تولید درآمد که تأمین مالی مستقیم و غیرمستقیم را شامل شود، سازمانهای رسانهای را قادر میسازد که به فعالیتهای خود ادامه دهند و به شیوهای تأثیرگذار به مخاطبان خدمت کنند. این که بدانید سازمانهای دیگر چه روشهای موفق دیگری را بهکار گرفتهاند نیز میتواند مفید باشد. کپلن میگوید: «ما به ذهنیتی نیاز داریم که در پی آزمایش و کشف کردن روشهای تازهای برای کسب درآمد باشد.»
به گفته او، ارائه خدمت به نهادهای رسانهای دیگر میتواند یک منبع درآمد دیگر باشد. برای مثال، استودیو پادکست Multitude برای افزایش بودجهاش که از طریق تبلیغات تامین میشود، خدماتی مانند مربیگری، آموزش و تولید محتوا را به کسب و کارهایی که به تولید پادکستِ خودشان علاقمند باشند، ارائه میکند.
کپلن میگوید: «یک جریان متنوع درآمد به این معنی است که تمام تخم مرغهای خود را در یک سبد نگذاشتهاید – اشاره به این که تمام سرمایه و انرژی شما در یک جا متمرکز نیست – و طی سالهای پیش رو، برای درآمدزایی راههای متفاوتی پیش رو دارید.»
بیشتر بخوانید: ۷ نکته برای تقویت ذهنیت تجاری و ایجاد یک رسانه پایدار
بررسی امکان موفقیت
کپلن میگوید که سازمانهای رسانهای قبل از عملی ساختن یک جریان تازه درآمد، باید از طریق تهیه یک طرح توسعهای جامع، سودآور بودن آن را ارزیابی کنند.
برای این ارزیابی، این شاخصها را در نظر بگیرید:
مطلوب بودن: آیا مردم این نوع درآمد را میخواهند؟
امکانپذیر بودن: آیا تیم شما میتواند این طرح را عملی کند؟
قابلیت موفقیت: آیا از این راه تازه، کسب درآمد خواهید کرد؟
سازگاری: آیا این منبع تازه کسب درآمد با اهداف سازمان شما مطابقت دارد؟
کپلن توصیه میکند که بهترین سناریو، سناریوی محافظهکارانه، و بدترین سناریویی را که ممکن است بر آن سرمایهگذاری و کسب درآمد انجام شود، روی کاغذ بیاورید. این کار به شما کمک میکند که چالشهای پیش رو و راههای مقابله با آنها را تشخیص دهید و به این وسیله، احتمال موفقیت خود را افزایش دهید.
وقتی نتایج درآمد و چالشهای آن را بنویسید، یعنی قابل دیدن کنید، میتوانید ایدههایی را برای ایجاد یک نمونه اولیه، یک مناسبت، پیشنهاد عضویت، ارائه خدمات و ایدههای دیگر ایجاد و تقویت کنید و از این ایدهها برای ایجاد راههای گوناگون کسب درآمد، بهره بگیرید.
وقتی نمونه اولیه را ساختید، آن را آزمایش کنید: کسانی را دعوت کنید و نحوه درک و اثرگذاری ایدهتان را ارزیابی کنید. زمانی که از علاقه آنها آگاه شدید، طرح را وارد مرحله اجرای آزمایشی کنید. اجرای آزمایشی به شما امکان میدهد تا اثرگذاری راهبرد مورد نظرتان را ارزیابی کنید و تشخیص دهید که آیا ارزش اضافه شدن به عنوان یک جریان تازه کسب درآمد را دارد یا نه.
از دیگران بیاموزید
آموختن ازاشتباهات و موفقیتهای نهادهای رسانهای دیگر و رویکردهای خلاقانه و کارای دیگر، کاری خردمندانه است. از تقلید کورکورانه از کارهای دیگران بپرهیزید و به جای آن، با کسانی که در گذشته، موفق شدهاند شیوههایی خلاقانه برای کسب درآمد بیابند، صحبت کنید و پذیرای ایدههایی باشید که برای آنها کارآمد بودهاند.
کپلن میگوید: «از این دهکده جهانی که در آن زندگی میکنیم به عنوان فرصتی برای گفتگو با مردم استفاده کنید.»
ارتباط گرفتن با سازمانهای رسانهای دیگر برای گسترش شبکهتان همچنین میتواند شما را به سوی فرصتهای تازه و رشد بیشتر رهنمون شود.
کپلن این بانک اطلاعاتی کسب درآمد را به عنوان یک منبع خوب در این زمینه معرفی کرده است.
بیشتر بخوانید: یادآوریهایی پیرامون اهمیت سواد رسانهای در جوامع امروز
چندین کار را همزمان انجام ندهید
کپلن پیشنهاد میکند که با سازماندهی و اولویتبندی، در یک زمان مشخص، فقط روی یک هدف تمرکز کنید. درغیراینصورت، کارتان به قدری پراکنده خواهد بود که نخواهید توانست ایدههای خود را به شکل مؤثری عملی کنید.
وی در ادامه تأکید میکند که زود نتیجهگیری نکنید و به سرعت بهدنبال یافتن راه حل نباشید. وقتی سازمانها با مشکلی مواجه میشوند، بهتر است قبل از آن که بهسرعت راهحلی را پیشنهاد کنند، از نتیجهگیری خودداری کنند، بازخوردهای مختلف را دریافت کنند و کسانی را که ممکن است از این راه حل بهرهمند شوند، مد نظر قرار دهند.
از حمایتهای بشردوستانه بهرهبرداری کنید
کپلن میگوید شراکت با سازمانهای بشردوستانه میتواند بر پایداری سازمانهای رسانهای و چگونگی خدمات رسانی آنها به جامعه تاثیر چشمگیری دارد.
دانیل لوپرا (Daniel Lopera)، یکی از مؤسسان رسانه FOCO در پاناما و یکی از اعضای برنامه Elevate، در این جلسه به موضوع همکاری سازمان خود با طرح ضد فساد Movin اشاره کرد که دسترسی به حامیان مالی این سازمان را هم برای آنها فراهم کرده است.
لوپرا میگوید که سازمانهایی مثل Free Press Unlimited و یونسکو -- سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد -- میتوانند برای خبرنگارانی که با دشواری مواجهند، حمایت و کمک مالی فراهم کنند. برای مثال، تیم او در گذشته برای خرید وسایل تازه و پرداخت هزینه وکالت، از نهاد Free Press Unlimited کمک گرفته است.
کپلن و لوپرا هر دو بر اهمیت اولویت دادن به جنبههای تجاری خبرنگاری تأکید میورزند. درک راههای تولید درآمد و پیش گرفتن راهبردهایی که نیازهای بازار را مد نظر داشته باشد، کلید موفقیت یک رسانه است.
لوپرا میافزاید: «اگر بخواهید رسانه خود را توسعه دهید و اگر میخواهید گزارشهایتان اثرگذارتر باشند، به افراد و ابزارهای بیشتری نیاز پیدا خواهید کرد. باید برنامهریزی کنید و جنبه کسب و کارِ فعالیت رسانهای را درک کنید، یا با کسی که آن را درک میکند، همکاری کنید.»
ویدیوی ضبط شده این نشست را به زبان انگلیسی میتوانید اینجا ببینید:
تصویر از آنسپلش، عکاس: Towfiqu barbhuiya