در سال ۲۰۲۰ میلادی وبسایت SciDev.Net یک تحقیق منتشر نشده انجام داد که در آن دانشمندان، خبرنگاران و مسئولان روابط عمومی و ارتباطات درمورد دیدگاه‌های خود پیرامون بزرگترین چالش فراراه خبرنگاری علمی در شرق آفریقا بحث کردند.
این بررسی بر کشورهای شرق آفریقا از جمله بوروندی، کنیا، رواندا، سودان جنوبی، تانزانیا و اوگاندا تمرکز داشت. براساس یافته‌های این بررسی، یکی از بزرگترین چالش‌ها در این منطقه، عدم دسترسی به اطلاعات علمی است. زمانی هم که خبرنگاران به این اطلاعات دسترسی داشته‌اند، در فهم آن با مشکل روبرو بوده‌اند و این همه مانعی بر سر راه تهیه گزارش از موضوعات علمی در شرق آفریقا ایجاد کرده است.
Charles Wendo، یک هماهنگ کننده آموزش در وبسایت SciDev.Net که در این بررسی شرکت داشته، می‌گوید: «یکی از چالش‌هایی که خبرنگاران با آن مواجه بوده‌اند، یافتن یک پژوهشگر معتبر به منظور مصاحبه برای یک اظهار نظر کوتاه و یا یک گزارش مفصل است.»
Wendo و همکارانش برای رسیدگی به این مشکل، یک منبع آموزشی و ارتباطی به نام Script Connect را توسعه دادند که به ایجاد ارتباط میان خبرنگاران و دانشمندان و محققان در شرق آفریقا کمک می‌کند. Wendo در مورد این منبع می‌گوید: «ما اپلیکیشنی طراحی کردیم که با کمک به خبرنگاران در یافتن متخصصان برای مصاحبه، کار آنها را ساده‌تر می‌سازد. همزمان، این اپلیکیشن به دانشمندان هم کمک می‌کند خبرنگارانی را بیابند که شاید برای نوشتن گزارش در مورد تحقیقات آنها علاقمند باشند.»
بیشتر بخوانید: خبرنگاری «پاکت قهوه ای» و شیوه مبارزه با آن در آفریقا
از اپلیکیشن Script Connect در ماه ژوئیه سال ۲۰۲۲ و در جریان یک نشست ارتباطات علمی در دانشگاه Moi در کنیا، رونمایی شد و تا هنگام نوشتن این مطلب، در پایگاه داده آن نام ۱۳۵ پژوهشگر و ۴۰ خبرنگار ثبت شده بود. این اپلیکیشن به روزنامه‌نگاران کمک می‌کند که پژوهشگران را با توجه به تخصص آنها بیابید و برای آنها پیام بفرستند.
در دوره آزمایشی، تمرکز این اپلیکیشن بر کشاورزی و استخدام متخصصان در کنیا و اوگاندا متمرکز بود. Wendo می‌گوید: «در نظر داریم که بعداً کارمان را به کشورها و موضوعات دیگر توسعه دهیم.»
Ambrose Kiprop، معاون اداری، طراحی و راهبری دانشگاه Moi، یکی از نخستین محققانی است که از این اپلیکیشن استفاده می‌کند.
او می‌گوید با آن که در دانشگاه‌های شرق آفریقا در رشته‌های مختلف علمی، تحقیقات گسترده‌ای انجام می‌شود، میزان محدودی از این تحقیقات به گروه‌هایی مثل کشاورزان، تولید کنندگان و سازندگان ماشین که به آن نیاز دارند، می‌رسد.
وی می‌گوید: «انتقال این اطلاعات بسیار ضروری است تا به جز چیدن برگه‌های تحقیقات در کتابخانه‌ها تنها برای استفاده جامعه علمی، اثرات بیشتری داشته باشد.»
او می‌افزاید: «این ایده برای من جذاب بود، زیرا مجرایی ساده ایجاد شده است تا برترین یافته‌های علمی با مصرف کنندگان به اشتراک گذاشته شود. این باید هدف مطلوب هر دانشمندی باشد که از ته دل خواهان رضایت و موفقیت مخاطبان خبر است.»
Script Connect هنوز در مراحل ابتدایی کار قرار دارد اما به Kiprop کمک کرده است با محققان دیگر در رشته‌های مختلفی مثل کشاورزی، سلامت انسان‌ها، سلامت حیوانات و محیط زیست که به دنبال همکاری‌های علمی محلی و فرامنطقه‌ای هستند، ارتباط برقرار کند.
او این اپلیکیشن را دارای قابلیت بسیاری برای توسعه می‌بینید؛ به عنوان مثال گسترش مجموعه خبرنگارانی که از آن استفاده می‌کنند به مناطق فراتر از آفریقا مثل اروپا، آسیا و ایالات متحده آمریکا.
Kiprop می‌گوید: «این که یافته‌های پیشگامانه دانشمندان در شرق آفریقا به نشریاتی مثل USA Today و The Daily Mail برسند تجربه‌ای هیجان‌انگیز خواهد بود.»
بیشتر بخوانید: ابزار تازه ای برای مبارزه با شیوع اطلاعات نادرست علمی
این اپلیکیشن به Mercy Korir، پزشک و خبرنگار مستقر در کنیا، کمک کرده است تا با دانشمندانی که برای گزارش خود به مصاحبه با آنها نیاز دارد ارتباط برقرار کند. او می‌گوید: «نیازی نیست که در مورد اعتبار دانشمندان نگران باشم، زیرا اطمینان دارم که آنها متخصص و در رشته خود ماهر هستند و می‌توانند به تهیه گزارشی که من یا همکارانم روی آن کار می‌کنیم، کمک کنند.»
Beth Waweru، دانشجوی دکترای مهندسی علوم زیستی در دانشگاه Ghent بلژیک، به دانشمندان رشته کشاورزی کمک کرد که برای دریافت این اپلیکیشن نام‌نویسی کنند. او می‌گوید: «این وظیفه دانشمندان است که با این اپلیکیشن، خبرنگارانی را که می‌توانند هدف آن را در رساندن یافته‌های تحقیق به مردم، برآورده سازند، شناسایی کنند.» به گفته او دانشمندان باید در این زمینه ابتکار به خرج دهند و یافته‌های خود را گزارش کنند و با خبرنگاران در جوامع گوناگون ارتباط برقرار کنند.
نخستین گزارش‌هایی که تهیه آنها از سوی Script Connect میسر شده است، در سال جاری میلادی (۲۰۲۳) منتشر خواهند شد. در ۲۴ ماه آینده هم گزینه‌های بیشتری برای اضافه شدن به این اپلیکیشین در نظر گرفته شده است. تاکنون، Script Connect با خبرنگاران New Vision، بزرگترین گروه رسانه‌ای در اوگاندا، برای بهتر ساختن خدمات این اپلیکیشن همکاری می‌کند.
تصویر از Iwaria، عکاس: AMISOM
مقالات بیشتری نوشته
