«برای بحث در مورد برابری جنسیتی دیگر چیزی وجود ندارد چون به اندازه کافی پیشرفت کرده‌ایم.»
من از این که می‌گویند خبرنگاران یک اشتباه دیگر هم دارند خسته شده‌ام: یعنی گزارش‌گری از تنوع و جنسیت. این ظالمانه است.
دستور کار اخبار به حدی با موضوعات وجودی درگیر است که من برای نگاه کردن به تفاوت میان مردان و زنان وقتی ندارم. به هر حال آنها قابل توجه نخواهند بود.
به عنوان خبرنگار آیا این باورها به ذهن شما خطور می‌کنند؟ اگر بله، تنها نیستید. صرفنظر از جنسیت، بسیاری از خبرنگاران و سردبیران حداقل با یکی از این باورها موافق هستند.
با وجود رایج بودن این باورها، ممکن است باعث از دست دادن بخشی از مخاطبان احتمالی خبرتان شود: یعنی زنانی که دیگر خود را در اخبار نمی‌بینند.
بسیاری از زنان به طور کلی ارائه‌دهندگان اخبار را رها می‌کنند و به جای آن، بیشتر موضوعاتی را که توسط خانواده یا دوستانشان در رسانه‌های اجتماعی به اشتراک گذاشته می‌شوند، ترجیح می‌دهند.
تجزیه و تحلیل مصرف اخبار که ما توسط پلتفرم SimilarWeb در مرکز بین‌المللی مشاوره راهبرد مخاطبان، AKAS انجام داده‌ایم، یک شکاف جنسیتی بزرگ ۲۰ درصدی را بین استفاده مردان و زنان از اخبار آنلاین در سطح جهان نشان می‌دهد.
این مرکز را همراه Richard Addy، تأسیس کرده‌ام. در هند، نیجریه، ایالات متحده آمریکا، بریتانیا، کنیا و آفریقای جنوبی مردان به ترتیب ۲۹، ۲۵، ۲۲، ۲۱، ۱۸ و ۷ درصد بیشتر از زنان، اخبار مصرف می‌کنند. چرا اخبار آنلاین برای خدمترسانی به مخاطبان زن، به اندازه کافی فعالیت نمی‌کند؟
یکی از نقاط کور اصلی صنعت خبر، ناتوانی در تشخیص یا گزارش دادن در مورد شکاف‌های هدفمند و دیرینه بین مردان و زنان است که به مردان مزایای ناعادلانه‌ای نسبت به زنان می‌دهد. آخرین تجزیه و تحلیل AKAS GDELT که یک میلیارد موضوع خبری آنلاین را از سال ۲۰۱۷ به این سو بررسی کرده، دریافته است که در سراسر جهان کمتر از ۰،۰۸ درصد مقالات حاوی عبارت‌های «جنسیت» یا «شکاف جنسیتی» هستند.
بیشتر بخوانید: راه‌هایی برای پوشش خبری با برابری بیشتر جنسیتی
در طرح «از خشم تا فرصت» (به انگلیسی: From Outrage to Opportunity) که در ماه نوامبر سال ۲۰۲۲ آغاز شده، من زوایای موضوعات کمتر استفاده شده را برای هفت شکاف ساختاری اساسی بین زنان و مردان تحلیل کردم: شکاف در دستمزد، قدرت، اعتماد، صلاحیت، ایمنی، تندرستی و عمر.
تجزیه و تحلیل اطلاعات AKAS GDELT نشان می‌دهد که تنها ۰،۰۲ درصد پوشش خبری جهانی از سال ۲۰۱۷ به این سو، به یکی از این شکاف‌ها اشاره کرده است. در نتیجه دید ساختاری به این موضوع تا حد زیادی وجود ندارد. این فروگذاری توسط سردبیران و روزنامه نگاران اغلب عمدی نیست.
وقتی از سردبیران ارشد اخبار درباره اینکه چرا نسبت موضوعات یا زوایای برابری جنسیتی در پوشش خبری بسیار کم است، پرسیدم، سه دلیل ظاهر شد.
نخست، از هر سه سردبیر دو تن آنها به فقدان آگاهی یا مهارت در یافتن موضوعاتی با زاویه جنسیتی تأکید کردند. یک سردبیر ارشد زن از یک کشور در حال توسعه این موضوع را این گونه تبیین کرد: آنچه وجود ندارد، حساسیت روزنامه‌نگاران برای نگاه واقعی به زوایای جنسیتی موضوعاتی است که پوشش می‌دهند.
اگر روزنامه‌نگاری برای جستجوی زاویه جنسیتی در یک موضوع خبری جاری در مورد سلامت در کشور من آموزش دیده باشد، به تغییرات پیشنهادی سیاسی نگاه می‌کند، چگونه می‌تواند بر مردان و زنان تاثیر متفاوتی داشته باشد؟
دلیل دوم برای کمبود گزارش در مورد شکاف‌های جنسیتی را می‌توان به درک محدود در صنعت خبر از آنچه که یک دید جنسیتی ساختار موضوعات را می‌سازد، نسبت داد. برای مثال، نیمی از سردبیران مصاحبه شونده، به جای اینکه نفوذ شکاف‌های هدفمند دیرینه بین مردان و زنان را در همه موضوعات خبری ببینند، موضوعات جنسیتی را به‌عنوان «اخبار نرم» را در یک دستور کار خبری رقابتی کم‌اهمیت‌تر ارزیابی کردند.
دلیل سوم زمانی پدیدار شد که این تعریف محدود از یک موضوع جنسیتی از این هم فراتر رفت، به طوری که یک سوم از ویراستاران ارشد مصاحبه شونده اذعان داشتند که در مورد نیاز به استفاده از دید جنسیتی در گزارش‌ها تردید دارند.
این نگرش توسط یکی از مدیران رسانه‌ای خبری زن از شمال جهان این گونه خلاصه شده است: «ما فقط برای پوشش برخی از موضوعات ظرفیت زیادی داریم و آنها را پوشش خواهیم داد زیرا می‌دانیم که جلب توجه خواهند کرد.»
بیشتر بخوانید: استفاده از هوش مصنوعی برای تحلیل حضور زنان در اخبار
پوشش خبری آن گونه که سازمان‌های خبری قبلاً تصور می‌کردند در بین زنان جلب توجه نمی‌کند. هرچند اگر اندیشه فراهم کنندگان اخبار تکامل یابد و در سراسر زنجیره ارزشی اخبار از جمله هدایت خبر، جمع‌آوری خبر و خروجی‌های خبر با زنان هماهنگ شود، این شرایط تغییر خواهند کرد.
شاید مهمترین شیوه مداخله برای تغییر، در بالا بردن آگاهی سازمانی از سوگیری‌های مداوم مردانه در انتخاب موضوعات و زوایای گزارش، مشارکت‌کنندگانی که برای انتقال آنها انتخاب می‌شوند و مخاطبانی که آنها را مصرف می‌کنند، نهفته باشد.
به قول Mary Ann Sieghart که من برای گزارش «از خشم تا فرصت» با او مصاحبه کردم، تداوم جانبداری مردانه «مثل یک نوار ارتجاع است: به محض اینکه کشیدن آن را متوقف کنید، به حالت پیش فرضِ داشتنِ مردان بیشتر از زنان باز می‌گردد.»
اتاق‌های خبر باید روی پوشش کدام موضوعات مربوط به «شکاف جنسیتی» تمرکز کنند؟ اکثریت سردبیران مصاحبه شونده (۶۴ درصد) شکاف در پرداخت حقوق را به عنوان مهمترین موضوعی که در پوشش خبری برجسته شود انتخاب کرده‌اند، تا حدی به این خاطر که اندازه‌گیری و ردگیری آن آسانتر است و در نتیجه تهیه گزارش از آن نیز ساده‌تر می‌شود.
فوری ترین شکاف بعدی برای اولویت‌دهی در پوشش خبری، با انتخاب ۴۵ درصد مصاحبه شوندگان، شکاف قدرت بود.
به طور گسترده‌تر، سازمان‌های خبری (و دانشکده‌های روزنامه‌نگاری) که در حال بررسی فرصت‌های اساسی هستند که روزنامه‌نگاری عادلانه برای نتایج نهایی خود فراهم می‌کند، باید روزنامه‌نگاران و سردبیرانی را آموزش دهند که به دنبال تفاوت‌های جنسیتی در موضوعات خبری و مصرف اخبار در همه موارد مثل سیاست، تجارت، اجتماع، اقتصاد و آموزش باشند.
تفاوت‌ها و منابع متنوع جنسیتی که خبرنگاران تصمیم می‌گیرند آنها را برجسته بسازند، همواره وجود دارند. اما همانگونه که یک سردبیر ارشد از یکی از کشورهای پیشرفته هشدار می‌دهد، رسیدگی به این چالش نیازمند زمان است: «ما خبرنگاران جدیدی داریم که از طریق سیستم‌های آموزشی وارد کار خبر شده‌اند که می‌کوشند بر رویکردهای عادلانه‌تر در گزارش‌گری تأکید کنند. اما اغلب خبرنگاران -- کهنه‌کار و تازه‌کار -- به راه‌های مشخص گزارش‌گری عادت دارند و تغییر دادن عادت‌های قدیمی، زمان زیادی می‌برد. اما ما می‌توانیم آنها ا گام به گام تغییر دهیم.»
تصویر از آنسپلش، عکاس: Mimi Thian
مقالات بیشتری نوشته
