اخبار در سراسر جهان هنوز هم عمدتاً تحت تسلط مردان است. Luba Kassova، نویسنده، پژوهشگر و کارشناس شناخت مخاطب در یک گزارشِ راه حل محور به نام «از خشم تا فرصت: چگونگی گنجاندن دیدگاه‌های گمشده زنان از همه نژادها در رهبری و پوشش خبری» که اخیراً با حمایت مالی بنیاد گیتز یا The Bill & Melinda Gates Foundation تهیه شده بود، این عدم توازن را با جزئیات شرح داده است.
تمرکز این گزارش بر هند، کنیا، نیجریه، آفریقای جنوبی، بریتانیا و ایالات متحده آمریکا بوده است. Kassova اخیراً در یک وبینار که از سوی ICFJ Global Crisis Reporting Forum برگزار شده بود، با Tessy Igomu، مدیر بخش خبرنگاری تحقیقی در روزنامه Punch نیجریه در مورد این که خبرنگاران چگونه می‌توانند محتوایی تولید کنند که از لحاظ جنسیتی برابری را حفظ کند، بحث کردند.
در این وبینار Kassova گفت: «زنان در رهبری نهادهای خبری، به عنوان قهرمان موضوعات خبری و پوشش خبری حضور اندکی دارند. همچنین زنان کمتر به مصرف اخبار تمایل دارند. اگر بخواهیم محتوای ما از لحاظ جنسیتی منصفانه باشد، باید اصلاحات بسیاری به خرج دهیم.»
در ادامه، نکات مهم مطرح شده در این وبینار را می‌خوانید و در انتها نیز می‌توانید ویدیوی آن را به زبان انگلیسی ببینید.
زنان در پوشش خبری
گزارش «از خشم تا فرصت» (به انگلیسی From Outrage to Opportunity) به حضور زنان در پوشش خبری به عنوان همکار، رابطه اخبار با زنان، و چگونگی به تصویر کشیده شدن زنان در اخبار را بررسی می‌کند.
نویسنده، این کار را با شناسایی هفت مسئله ساختاری که به طور نامتناسب در مقایسه با مردان، بر زنان تاثیر می‌گذارند انجام می‌دهد. این هفت مسئله عبارتند از: دستمزد، بهداشت، قدرت، اعتماد به نفس، ایمنی، اقتدار (صلاحیت) و سن‌گرایی (تبعیض بر مبنای سن و سال).
یافته‌های این گزارش نشان می‌دهند که پوشش خبری موضوعات مربوط به تساوی جنسیتی پس از آغاز همه‌گیری ویروس کرونا کاهش یافته است و هیچ سازمان خبری بزرگ، به طور هدفمند بررسی نکرده است که در گزارش‌های شان زنان چگونه به تصویر کشیده می‌شوند. در هر شش کشوری که در این گزارش بررسی شده‌اند، کاهش پوشش خبری زنان ادامه دارد.
Igomu می‌گوید: «ما نباید همیشه خودمان را طوری ببینیم که مردان از ما یاد می‌کنند.»
در عین حال، این مسائل ساختاری که زنان خبرنگار با آنها روبرو هستند، پوشش خبری نمی‌یابند. از بین ۵ هزار گزارش خبری، تنها یک گزارش حاوی عبارت‌های مربوط به شکاف‌های جنسیتی است و از هر ۲۰۰ گزارش تنها یکی، اصطلاحات مربوط به جنسیت را دارد.
Kassova می‌گوید: «برای پوشش خبری برابر، تنها اندازه‌گیری برابری جنسیتی از راه حضور زنان کافی نیست. باید شیوه‌ای را که زنان به تصویر کشیده می‌شوند هم ببینیم. برای شنیدن شدن دیدگاه‌های زنان در اخبار راه درازی در پیش داریم.»
«مشکلات ساختاری فرا راه زنان، به اندازه کمی پوشش خبری می‌یابد.» او می‌افزاید: «زیربنای این شکاف‌های جنسیتی، هنجارهای اجتماعی هستند و تا زمانی که این هنجارها به چالش کشیده نشوند، این شکاف وجود خواهد داشت و از سوی خبرنگاران پوشش نخواهد یافت.»
بیشتر بخوانید: ایجاد تحول رسانه ای با طرح ۵۰:۵۰ بی بی سی
زنان در سمت‌های مدیریت رسانه‌ها و نهادهای خبری
مدیریت خبری یکی از بزرگترین بخش‌هایی است که حضور زنان در آن اندک است. گزارش Kassova نشان می‌دهد که زنان در پُست‌های مدیریت و سردبیری به ویژه در موضوعات مهم مثل بهداشت، اقتصاد و تجارت، امور خارجی و سیاست حضور بسیار کمی دارند.
Kassova می‌گوید: «این فرهنگ که چه چیزی می‌تواند یک موضوع خبری باشد، تحت تسلط مردان است. به همین علت مهم است که ببینیم چه کسی اخبار را ویرایش می‌کند.»
زنانی که در پُست‌های بالای سردبیری کار می‌کنند با موانع کلیدی روبرو هستند که صدای آنها را ضعیف می‌سازد. کمبود نسبی زنان در پُست‌های مشابه و هنجارهای اجتماعی دوام‌دار که تعیین می‌کنند کدام جنسیت‌ها چه موضوعاتی را پوشش بدهند، از بزرگترین موانع فرا راه زنان در رهبری نهادهای خبری هستند.
به اساس این گزارش، زنان رنگین‌پوست در آفریقای جنوبی، ایالات متحده آمریکا و بریتانیا به علت وجود نژادپرستی ساختاری و فقدان حمایت از رشد شغلی، به طور قابل ملاحظه‌ای نسبت به زنان دیگر به حاشیه رانده شده‌اند.
اکثریت سردبیرانی که با آنها مصاحبه شده بر این عقیده بوده‌اند که به پایان دادن به تفاوت میان دستمزد زنان و مردان باید در پوشش خبری، نسبت به شکاف‌های ساختاری دیگر اولویت داده شود.
برای مثال، آنها می‌گویند که پایان دادن به شکاف در دستمزد بر پایان دادن به شکاف ایمنی اولویت دارد؛ هرچند زنان خبرنگار نسبت به همکاران مرد خود در هنگام کار با نگرانی‌های امنیتی بیشتری روبرو هستند.
بیشتر بخوانید: شیوه‌هایی برای مبارزه خبرنگاران با سوگیری تبعیض‌آمیز هوش مصنوعی
مسیر گزارش‌گری جنسیتی منصفانه‌تر
منصفانه‌تر کردن پوشش خبری می‌تواند با طیفی از سیاست‌ها ممکن شود. معرفی گزارش‌گری جامع، ایجاد یک بخش جنسیت یا نژاد در اتاق خبر، افزایش پوشش خبری هفت شکاف ساختاری که قبلاً از آنها یاد کردیم، اندازه‌گیری به تصویر کشیدن زنان در یک رسانه مشخص و هدف قرار گرفتن مخاطبان زن، گام‌های مستحکمی هستند که می‌توانند تاثیرگذار باشند.
Kassova می‌گوید: «این فرصت بزرگی برای تهیه‌کنندگان خبر است تا پوشش خبری خود را برابرتر بسازند و مخاطبان زن بیشتری را جلب کنند تا شکاف مصرف اخبار را میان زنان و مردان کمتر کنند و درآمد خود را افزایش دهند.
این مشکل تنها با استخدام زنان حل نمی‌شود، برای حل آن در هر قسمت زنجیره ارزشی اخبار باید مداخله شود.»
با وجود این چالش‌ها Igomu تاکید می‌ورزد که زنان باید برای آن که بخشی از تغییر دیدگاه‌ها در اخبار باشند، مصمم باشند. او می‌افزاید تا زمانی که بر این چالش‌ها غلبه شود «امکان آن که واقعاً پُست‌های بالایی را که برای آنها مبارزه می‌کنیم به دست بیاوریم، کم است.»
تصویر از آنسپلش، عکاس: Christina @ wocintechchat.com
این مقاله در ۲۵ ژانویه ۲۰۲۳ به‌روز شده است.
لینک ویدیوی وبینار به زبان انگلیسی:
https://www.youtube.com/watch?v=QJ4GeAc_F8s&t=8s
مقالات بیشتری نوشته
