وقتی کووید-۱۹، جهان را سردرگم کرد، وسایل مصونیت فردی کمیاب شدند و من به عنوان خبرنگار بخش بهداشتِ وبسایت Jackson Hole News&Guide، رسانهای که اخبار منطقه جکسون هول در ایالت Wyoming (وایومینگِ) ایالات متحده آمریکا را پوشش میدهد، در مورد کمبود وسایل مصونیت فردی در بیمارستان منطقه خود گزارشهای تأثرآوری مینوشتم.
اوایل آوریل سال ۲۰۲۰، منبعی با من تماس تلفنی گرفت و گفت که استادان محلی علوم کامپیوتر، از مهارتهای خود در آموزش مهندسی، برای تولید محافظ صورت استفاده میکنند. در حالی که تعدادی از مردم، مشغول دوختن ماسک بودند، این استادان با استفاده از مواد استفاده نشده طرحهای دانشجویان و چاپگرهای سه بعدی، برای کارمندان بخش بهداشت، محافظ صورت چاپ میکردند.
آن منبع، روز دوشنبه با من تماس گرفت و روز چهارشنبه، زمانی که هفتهنامه ما به روزنامهفروشیها رسید، گزارش کوتاهِ مبتنی بر راه حلِ من درباره این سازندگان محافظ صورت و مقام منتخبی که تدارکاتِ مواد لازم و تحویل محصول نهایی را سازماندهی میکرد، در آن چاپ شده بود.
از تعدادی از مردم شنیدم که میخواستند در این تلاش جمعی سهیم شوند و دیگران با خواندن گزارش، از این که ساکنان محل در دورانی سرشار از سردرگمی و انزوا بسیج شدهاند، خوشحال بودند. هرچند به علت نبود اطلاعات دقیق در مورد چگونگی انتقال کووید-۱۹، معلوم نبود که آیا محافظ صورت و ماسک، مؤثر هستند یا نه، با این تلاشها، متخصصان بهداشت احساس میکردند از آنها حمایت میشود و ایمنتر هستند و ساکنان منطقه هم که در قرنطینه بودند، راهی برای کمک به دیگران یافته بودند.
بیشتر بخوانید: خبرنگاری توسعه: فرایندگرا، عینیگرا و موضوع مدار
در سال ۲۰۱۹، بعد از آن که شبکه خبرنگاری راه حل یا Solutions Journalism Network، به خبرنگارانِ اتاق خبر ما آموزشهای اولیه را ارائه کرد، فکر کردم که خبرنگاری راه حل (خبرنگاری مبتنی بر راه حل)، رویکرد نهایی ماست.
در هر گزارش باید به عمق قضیه میرفتیم تا آن قضیه حل شود. اولین کار من در این نوع روزنامهنگاری، یک مقاله سه هزار کلمهای در مورد برنامهای بود که برای زنان کمدرآمد در ایالت کلرادو (Colorado)، مراقبتهای تنظیم خانواده و IUD فراهم میکرد. (آی یو دی، ابزاری پلاستیکی یا فلزی است که برای جلوگیری از بارداری، در رحم کار گذاشته میشود.) حول و حوش همان وقت بود که شبکه خبرنگاری راه حل به من کمک هزینه سفر داد تا چهار گزارش در مورد زیرساختها تهیه کنم که هدف آن، کاهش بهمن در نوک گردنههای کوهستانی بود. (هر چهار گزارش را میتوانید اینجا بخوانید: اول، دوم، سوم و چهارم.)
با این گزارشها، من درک کردم که خبرنگاری راه حل، در سطح وسیعی کاربرد دارد؛ اما آن تماس تلفنی آوریل ۲۰۲۰، ارزش نهادینهسازی خبرنگاری راه حل را در گزارشگری عادیام به من نشان داد و مسیر را برایم مشخص کرد.
در ادامه این مطلب، راهبردهایی را میخوانید که شاید قطعی نباشند، اما به من کمک کردند خبرنگاری راه حل را نه به مانند یک طرح، بلکه به عنوان کاری همیشگی در پیش بگیرم.
(تقریباً) همه موضوعات میتوانند گزارش راه حل باشند. تمام موضوعات را در عرصه کاری خود، با تمرکز بر راه حل، بررسی کنید؛ زیرا هر مشکلی که درباره آن گزارش میسازید، میتواند به یک گزارش راه حل بیانجامد.
برای مثال، وقتی آمار فارغالتحصیلی دبیرستانهای وایومینگ نشان داد که تعداد زبانآموزان انگلیسی منطقه Jackson جکسون، بیشتر از کل ایالت است، من درباره نرخ فارغالتحصیلی محلی - که از قبل قرار بود در مورد آن بنویسم - گزارش نوشتم و تمرکزم را بر منابعی گذاشتم که به این دانشآموزان اختصاص یافته است و آن را بر مشکلات مناطق دیگر ایالت در این زمینه معطوف کردم و به این وسیله، بدون تلاش اضافی بسیار، یک گزارش عادی به گزارشی مبتنی بر راه حل مبدل شد.
برنامههای تازه، خوراک گزارشهای راه حل هستند. اگر یک نهاد دولتی، برنامهای تازه یا ابتکاری را پیشنهاد میکند، احتمالاً اولین سازمانی نیست که برای حل آن مشکل، کار میکند. در چنین موقعیتی، به دیدار جوامع دیگری که مشکلات مشابه داشتهاند، بروید؛ آنها میتوانند موضوعات خوبی برای گزارش فراهم کنند و نشانههایی را بروز دهند تا بدانید که برنامه تازه، به چه میزان موفق خواهد بود.
با منابع خود در مورد خبرنگاری مبتنی بر راه حل صحبت کنید. این که برای دریافت ایده گزارش به سراغ همان منابعی بروید که آنها را به پاسخگو وامیدارید، شاید عجیب به نظر برسد، ولی سیاستمداران و مقامهای دولتی، برنامههای ابتکاری تازه را از روی عملکرد جوامع دیگر میسازند.
این را که برنامه آنها با الهامی که گرفته است موفق خواهد شد به سادگی قبول نکنید. پرسیدن مستقیم از منابع یکی از راههای یافتن اطلاعات و راه حلها از بیرونِ جامعه خود شماست. این کار کمک میکند پاسخ این پرسش را بیابید که آیا مقامها از اصول درستی پیروی میکنند یا نه.
تحقیق خود را بر اساس چهار اصل خبرنگاری مبتنی بر راه حل سازماندهی کنید. این کار برای من، یک نقطه عطف بود. بعد از مشخص کردن منابع، در مصاحبه با آنها سوالهایی را مطرح کنید که هدفهای هر چهار اصل در آنها برآورده شود. به این ترتیب، فهمیدن این که یک موضوع چقدر به درد یک گزارش مبتنی بر راه حل میخورد آسان میشود و شما را مطمئن میسازد که برای نوشتن گزارش، هیچ کمبودی ندارید.
خود را با شواهد فراوان، درگیر نکنید. بگذارید شواهد به چشم بیایند، به خصوص وقتی به طور منظم، گزارشهای مبتنی بر راه حل مینویسید. تنها تعداد محدودی منبع به عنوان شاهد میتواند پنجرهای به سوی راه حل بگشاید.
برجسته کردن شخصیتهای خود را فراموش نکنید. ادغام این چهار اصل گاهی شاید کلیشهای به نظر برسد، ولی نباید اینگونه باشد. توضیح دادن شخصیتهای یک گزارش و کاوش انگیزهها و امیدهای آنها به شما یک چارچوب طبیعی برای گزارش به دست میدهد که تمرکز آن بر راه حل و مردمی است که از آن تأثیر میپذیرند، نه خود اصول.
گزارشها را در Tracker -- دنبال کننده -- بخوانید. این کار شاید بدیهی به نظر برسد، اما خواندن گزارشها در وبسایت Solutions Story Tracker، که یک بانک اطلاعاتی حاوی سیزده هزار گزارش بررسیشده است، شاید یکی از بهترین راهها برای برانگیختن ذهن شما در مورد پوشش خبری جامعهتان باشد.
این که ببینید که خبرنگاران دیگر چگونه گزارشهای مبتنی بر راه حل خود را چارچوببندی میکنند، به شما کمک خواهد کرد آنچه را که در عرصه کاری خود نادیده گرفتهاید تشخیص دهید. همچنین در مورد ساختن موضوعاتی که شاید فکر کنید به سادگی چهار اصل تبدیل شدن به گزارشهای مبتنی بر راه حل را ندارند، بینشی ارائه میکند.
بیشتر بخوانید: استفاده یک روزنامه آلمانی از بازی برای آموزش سیاست به خوانندگانش
من اخیراً با گروهی از روزنامهنگاران صحبت کردم و یکی از آنها سوالی کرد که مرا به ارائه آخرین توصیه در این مطلب واداشت: همیشه راهبردها و گزارشهای خود را بررسی کنید تا موضوعات تازهای را که میتوانید با تمرکز بر راه حل به آنها بپردازید، پیدا کنید. این خبرنگار پرسید که آیا من برای پوشش بخشهای مهم بهداشتی، در مورد بسیج پرستاران گزارش ساختهام یا نه.
من این کار را نکرده بودم و دیگر فرصت آن را نداشتم که از زاویهای دیگر به خبرنگاری مبتنی بر راه حل بپردازم. اگر این کار را کرده بودم، شانس آن فراهم میشد که ببینم راه حل تأیید شدهای در جامعهای دیگر، در جامعه من چگونه برگردان میشود.
این گفتگو با خبرنگاران برای من یک فرصت بود و همچنین شاهدی بود بر این مدعا که برای توسعه پوشش مبتنی بر راه حل، همیشه راههای تازهای وجود دارد که معمولاً در محدوده گزارشهایی است که قبلاً تهیه کردهایم. برای من این گفتگو خاطرنشان کرد که برای تبدیل شدن خبرنگاری راه حل به یک عادت، به جای یک طرح، کارِ ما باید آغازِ راه باشد، نه نقطه پایان.
این مطلب نخست از سوی شبکه خبرنگاری راه حل منتشر شده بود و با اجازه این شبکه در آی جی نت انتشار مییابد.
تصویر از آنسپلش، عکاس: Parabol | The Agile Meeting Toolbox