گزارش های برگزیده امسال آی جی نت

مثل هر سال، مجموعه ای از مطالب منتخب سال اخیر آی جی نت را گردآوری کرده ایم که در این مطلب چکیده ای از هر کدام را ارائه داده ایم. 

این مطلب را پیرامون واکسیناسیون بر اساس وبیناری که از سوی مرکز بین المللی خبرنگاران برگزار شد، از زبان انگلیسی ترجمه و منتشر شد. 

موجی از اطلاعات غلط یا جعلی پیشبرد کار واکسیناسیون را در بسیاری از کشورهای جهان با مانع مواجه کرده است. این درحالی است که توزیع واکسن و انجام واکسیناسیون می تواند بسیاری از نقاط جهان را به زندگی عادی برگرداند. 

این مطلب را پیرامون تهیه گزارش به رایگان ترجمه و منتشر کردیم.  

طی وبینار اخیر مرکز بین المللی خبرنگاران در این باره، تارا هیل، خبرنگار مستقل حوزه دانش و تندرستی و تحلیلگر ارشد انجمن خبرنگاران تندرستی و بهداشت، رهنمودهایی را برای تهیه گزارش دقیق و موثر از واکسن به خبرنگاران ارائه کرد. وبینار را به زبان انگلیسی اینجا می توانید ببینید و چکیده نکات مهم آن را نیز می توانید به فارسی در این مطلب بخوانید. 

این مطلب را در پی تحولات اخیر افعانستان و شرایط خبرنگاران در آن منتشر کردیم:

 با خروج نیروهای آمریکایی و ناتو از افغانستان، شهرهای افغانستان یک به یک به دست طالبان افتاده است که دشمن سرسخت آزادی بیان، آزادی زنان، و آزادی مطبوعات هستند و از این رو، خبرنگاران، به ویژه زنان خبرنگار و خبرنگارانی که که با رسانه های خارجی همکاری کرده اند، حتی بیش از مردم عادی در خطرند و جان و امنیتشان به شدت به مخاطره افتاده است. این شرایط، خبرنگاران افغان را آسیب پذیرتر از هر زمان دیگری کرده است و آنها را نیازمند کمک جامعه بین المللی کرده است. 

افغانستان مدتهاست که برای خبرنگاران خطرناک بوده است. نهاد خبرنگاران بدون مرز گزارش کرده است که طی دو دهه اخیر دست کم یکصد خبرنگار، از جمله ۱۵ خبرنگار غیرافغان، به سبب کارشان در افغانستان کشته شده اند، به دفتر بیش از ۶۰ رسانه حمله شده و خبرنگاران و رسانه ها صدها بار تهدید شده اند. سازمان ملل متحد اعلام کرده است که طی سه سال اخیر،‌ بیش از سی خبرنگار و کارمند رسانه در افغانستان کشته شده اند. بین سپتامبر ۲۰۲۰ و ژانویه ۲۰۲۱ دست کم شش خبرنگار و کارمند رسانه در نقاط گوناگون افغانستان کشته شده اند. 

با خلاء قدرت که در پی خروج نیروهای آمریکا، متحدانش و ناتو در افغانستان ایجاد شده است، دیدبان حقوق بشر گزارش داده است که صدها غیرنظامی در حملات گوناگون شورشیان کشته شده اند و ده ها خبرنگار در میان آنها بوده اند. 

این مصاحبه دو بخشی را در پی تحولات اخیر افعانستان و شرایط زنان خبرنگار در آن منتشر کردیم. 

نیمرخ هفته نامه ای ویژه‌ی زنان است که از چهار سال پیش در کابل به دست فاطمه روشنیان، که آن زمان ۲۳ ساله بود و فارغ التحصیل علوم سیاسی، بنیان نهاده شد. تا پیش از روی کار‌آمدن طالبان، هرهفته دو هزار نسخه چاپی از نیمرخ در کابل، بامیان، پروان، کاپیسا، پنجشیر، دایکندی و غزنی توزیع می شد.

از زمان قدرت گرفتن طالبان اما، فعالیت نیمرخ تنها در فضای مجازی ادامه دارد؛ در وبسایت Nimrokhmedia.com و در همه شبکه های اجتماعی:‌ فیسبوک، توییتر، یوتیوب، اینستاگرام و تلگرام. نیمرخ اکنون یکی از تنها رسانه هایی است که با تمرکز بر مسائل حوزه زنان در افغانستان فعال است. فعالیت بسیاری از دیگر نشریات ویژه زنان در افغانستان در پی روی کار آمدن طالبان توقف یافته است. 

فاطمه روشنیان مدیر مسئول و صاحب امتیاز نیمرخ، مریم شاهی سردبیر آن، و حسین احمدی سردبیر وبسایت آن است. نیمرخ به مسائل زنان، حقوق آنان، و موضوعاتی چون تأمین برابری جنسیتی در جامعه، محو خشونت علیه زنان، آگاهی زنان از حقوق و آزادی شان، نقش زنان در امور اجتماعی - سیاسی جامعه،  تابوهای اجتماعی در مورد زنان و فمینیسم در قالب گفت‌وگوهای ویژه، خبر، مقاله، ترجمه، گزارش‌های تحلیلی و تحقیقی می‌‍پردازد.

نیمرخ که چند خبرنگار و مسئول امور فنی دارد، تاکنون ۱۵۲ شماره هفته‌نامه و ده ویژه‌نامه منتشر کرده و صفحات آنلاین نیمرخ نیز توسط ده‌ها هزار مخاطب دنبال می‌شود. ماهانه بیش از دو میلیون و ۶۰۰ هزار کاربر از وبسایت  نیمرخ دیدن می کنند.  

پایه گذاران و مدیران نیمرخ می گویند درهفته نامه شان پی گیر کارزار برابری خواهی زنان با مردان هستند. در ستونی با عنوان «نیمرخ دیگر» دیدگاه‌ها و باورهای مردان در مورد زنان منعکس می‌شد. مردان نویسنده‌ی این ستون از همجنسانشان می‌خواستند که رویکردشان در قبال زنان را بر مبنای برابری تغییر دهند و در خانواده و نظام سیاسی کشور دست از مردسالاری بردارند.

بخش دوم این مصاحبه دو بخشی را در پی تحولات اخیر افعانستان و شرایط زنان خبرنگار در آن منتشر کردیم. 

پایه گذاران و مدیران نیمرخ می گویند درهفته نامه شان پی گیر کارزار برابری خواهی زنان با مردان هستند. در ستونی با عنوان «نیمرخ دیگر» دیدگاه‌ها و باورهای مردان در مورد زنان منعکس می‌شد. مردان نویسنده‌ی این ستون از همجنسانشان می‌خواستند که رویکردشان در قبال زنان را بر مبنای برابری تغییر دهند و در خانواده و نظام سیاسی کشور دست از مردسالاری بردارند.

این مطلب توصیه هایی برای تهیه پوشش خبری مسئولانه از موضوع خودکشی دارد. بخشی از آن را اینجا می خوانید. 

چند ماه پس از آغاز همه گیری کرونا، یک پزشک متخصص اورژانس به نام دکتر لورنا برین که در نیویورک به مداوای گروه های اولیه بیماران مبتلا به کووید-۱۹ کمک شایانی کرده بود، خودکشی کرد. پوشش خبری خودکشی وی الهام بخش گروهی از قانونگذاران آمریکایی از هر دو حزب جمهوری خواه و دموکرات شد و در نهایت منتج به ارائه لایحه ای شد که طرحی برای کاهش احتمال و جلوگیری از خودکشی، خستگی شدید کاری، و بیماری های روحی در میان کارکنان بهداشت و پزشکی است. 

در این میان، وظیفه حرفه ای خبرنگاران نیز در پی رویدادهایی این چنین، اهمیت شایانی دارد. این مطلب چکیده ای است از موارد مهمی که خبرنگاران هنگام تهیه گزارش پیرامون خودکشی باید به خاطر داشته باشند. 

برخی از مهمترین این توصیه ها، که باید توسط خبرنگاران به دقت رعایت شود، این است:

حتما باید در مقاله ای که می نویسید، راه های گرفتن کمک و راهنمایی هایی را برای تماس با مراکز روان درمانی و پیشگیری از خودکشی ذکر کنید. 

مراقب باشید که مطلبتان به فردی که خودکشی کرده نوعی تقدس یا شجاعت نسبت ندهد، چون در بسیاری موارد، موارد خودکشی به شکل تقلیدی تکرار می شود. پژوهش ها نشان می دهد که یک سال پس ازخودکشی چهره های مشهور در آمریکا، میزان خودکشی تا حدود ده درصد افزایش یافته است. 

از نسبت دادن ویژگی های مثبت به فردی که خودکشی کرده، یا قهرمان پروی بپرهیزید. 

از نوشتن یا انتخاب تیترهایی خودداری کنید که فقط برای جلب مخاطب نوشته می شوند و اثر آن را بر مخاطب نادیده می گیرند. 

درست است که خبرنگار، روانشناس یا مددکار اجتماعی نیست، اما پوشش خبری خودکشی اهمیت حیاتی دارد، چون شمار مخاطبانی که از این راه از خودکشی چهره های مشهور آگاه می شوند، بسیار است و از این روست که خبرنگاران باید بسیار مسئولانه این موضوع را در نظر داشته باشند و با حساسیت و ظرافت با آن برخورد کنند.

از سال ۲۰۱۵، راهنمای خبرنگاری اسوشیتدپرس دستورالعملهایی پیرامون شیوه پوشش خبری و تهیه گزارش از خودکشی دارد که در میان آنهاست: مگر در صورتی که فردی مشهور و شناخته شده یا شاخص باشد، خبرنگاران و نهادهای رسانه ای باید از پوشش خبری خودکشی خودداری کنند. از موارد دیگری که به خبرنگاران توصیه می کند، آن است که وارد جزئیات خودکشی یا شیوه آن نشوند. 

خبرگان خبرنگاری می گویند راه های مسئولانه و دقیقی برای پوشش خبری خودکشی وجود دارد که بدون ذکر جزئیات یا روش خودکشی انجام پذیر است. 

تنها به بیان مشکل یا رویداد اشاره نکنید؛ به راه حل آن نیز اشاره کنید تا کسانی که افکار یا احساسات مشابهی دارند، بدانند که تنها نیستند و شیوه ای حرفه ای برای رفع مشکلشان وجود دارد که می توانند از آن بهره مند شوند. 

به حواشي رویداد نیز بپردازید، مسائلی چون شرایط زندگی فردی که خودکشی کرده، سوابق بیماری روانی در خود او یا خانواده و نزدیکانش، محیطی که در آن زندگی می کرده، وضعیت حرفه ای و میزان و نوع کاری که انجام می داده، همه از موارد مهم و مورد نیازی هستند که درخلال تهیه گزارش از موضوع خودکشی یا پوشش خبری موردی خاص از خودکشی باید در نظر گرفته شوند.