قواعد کمک خبرنگاران به حادثه دیدگان هنگام تهیه‌ی گزارش 

نوشته Sherry Ricchiardi
Oct 30, 2018 در موضوعات تخصصی

خانم خبرنگاری که در میانه‌ی توفان ماه اوت امسال در هیوستون تکزاس سبب نجات جان یک شهروند شد، شهرت یافت و ویدیوی نجات یافتن شهروند، کرارا به اشتراک گذاشته شد. در نتیجه، این خبرنگار تلویزیونی که از تلاشش برای نجات جان یک فرد فیلمبرداری شده بود، مشهور شد و خود، تبدیل به بخش عمده‌ی گزارش شد.

این رویداد، بار دیگر بحثی را باز می کند: خبرنگاران چه وقت باید دوربین و دفترچه‌ی خبرنگاری شان را کنار بگذارند و به یاری آن‌ها که گرفتار شده اند یا به کمک نیاز دارند، بشتابند؟

کارشناسان رسانه‌ای به طور سنتی معتقدند خبرنگاران نباید مداخله کنند و خود،‌ تبدیل به موضوع گزارش شوند. شرکت کننده یا نظاره‌‌گر: خبرنگار باید کدامیک باشد؟

پاتریک پلزانس که سردبیر خبرنامه‌ی اخلاق رسانه‌ای است، نقش شاهد بودن خبرنگاران را مهم توصیف کرد و در مقاله‌ای، گفت که خبرنگاران باید به این موضوع توجه کنند و اگر هم در شرایطی، به کمک کردن به کسانی که در معرض خطرند، تمایل دارند یا نیاز به این کار را حس می کنند، باید دوربین‌شان را خاموش کنند و کمک کنند، وگرنه به نظر خواهد رسید که به جای وجدان و انسانیت، سعی دارند خودشان را بزرگ و مهم جلوه دهند.

آقای پلزانس می نویسد که دو عنصر مهم را باید همواره در نظر داشت: یکی طبیعت خطر، و دیگری آن که آیا کمک رسانه یا خبرنگار، ضروری یا حیاتی است، یا نه. پلزانس توضیح داد که به نظر او، کاری که خانم خبرنگار تلویزیون هیوستون کرد، برای نجات جان یک فرد، ضرورت داشت. 

اد لاوندرا که خبرنگار سی ان ان است، توضیح داد که برای نجات یک بانوی مسن، از فیلمبردارش خواسته تا فیلمبرداری را متوقف کند. او گفته بود: «وقتی کسی در آن شرایط است و نیاز به نجات یافتن دارد، معمولا انتظار خبرنگار و دوربین ندارد. چرا که موضوع، کرامت انسانی است و افراد ترجیح می دهند که در آن حالت و شرایط دیده نشوند. »

اما در برخی موارد، سی ان ان بر گزارش‌هایی تمرکز کرد که در آن‌ها، تصاویر نجات یافتن یا کمک به نجات یافتن شهروندان آسیب دیده توسط خبرنگاران سی ان ان پخش می شد.

هر وضعیت و شرایطی متفاوت است، و پاسخ یا راه حل یکسانی برای همه‌ی موارد وجود ندارد. آی جی نت برای یافتن پاسخ‌هایی برای این پرسش، تحقیق کرد و پیشنهادهایی یافت که به اتخاذ تصمیم کمک می کنند.

جین فورمن که کتابی را به نام «خبرنگار اخلاقی: اتخاذ تصمیم‌های مسئولانه در عصر رسانه‌های دیجیتال» نوشته، می نویسد که طی سال‌ها، خبرگان و کارشناسان خبرنگاری به نتیجه‌ی مشترکی رسیده اند: خبرنگار تنها در صورتی باید وارد عمل شود و در کمک رسانی شرکت کند که تنها فرد یا بهترین فرد موجود در آن محل یا شرایط خاص برای نجات جان فردی باشد. فورمن در کتابش چهار پرسش مطرح می کند:

۱. آیا خطر قطعی است؟

۲. آیا خطر شدید است؟

۳. آیا فرد دیگری برای کمک حضور دارد؟

۴. آیا شمای خبرنگار، از مهارت‌های ویژه‌ای را که در آن شرایط خاص برای نجات جان یک فرد مورد نیاز است، برخوردارید؟

فورمن از ریچل امسولکین هم نقل قول کرد. اسمولکین خبرنگاری است که درباره‌ی خبرنگارانی نوشت که در اوت سال ۲۰۰۵ در تندباد کاترینا در عملیات امداد رسانی شرکت، و کمک کردند.

در میان نکاتی که مورد توصیه‌ی او بود، این‌هاست:

به صدای وجدان خود توجه کنید. انسانیت‌تان و توانایی‌تان برای همدردی با درد دیگران و تمایل‌تان برای جلوگیری از ادامه‌ی درد و رنج آن‌ها نباید با معیارهای حرفه‌ای‌تان منافات داشته باشد. اطمینان یابید که چنین منافاتی در کار نیست.

اگر فرد دیگری در اطراف‌تان نیست که به آسیب دیدگان کمک کند، این کار را انجام بدهید و به سردبیر یا رییس‌تان بگویید. اگر لازم است، به مخاطبان‌تان هم بگویید.

همواره به خاطر داشته باشید که نقش اصلی و اولیه‌ی شما شاهد بودن است نه وارد عمل شدن. اگر  لازم است وارد عمل شوید، این کار را به سرعت انجام دهید و از صحنه خارج شوید.

راجر سیمپسن که یکی از بنیانگذاران مرکز خبرنگاری و ترامای دارت است عقیده‌ی مشابهی درباره‌ی دخالت خبرنگاران در عملیات امداد و نجات دارد. او بر لزوم ایجاد و تداوم رابطه‌ی حرفه‌ای و مناسب میان خبرنگار و فرد موضوع گزارش یا مصاحبه شونده تاکید می کند. 

در نهایت آن‌که، مهم است که موثرترین و سازنده ترین شیوه‌ی تعامل و دخالت در امر کمک رسانی را بیابید و بهترین راه برای نزدیک شدن و کمک کردن به افراد حادثه دیده را بسنجید و مطابق آن عمل کنید. اما این نکته‌ی مهم را در نظر داشته باشید که نگه داشتن یا همراه داشتن دوربین گاهی اثرگذارترین شیوه‌ی تعامل و کمک رسانی است. 

 

تصویر اصلی از فلیکر، با مجوز Florida Fish and Wildlife.