هر خبرنگاری برای تقویت و بهبود گزارشش به گفتگو با کارشناسان و متخصصان عرصه ای که پیرامون آن گزارش تهیه می کند، نیاز دارد، اما مهم آن است که دقیقا آنچه را که می خواهد، و برای مطلبش مفید است، از این گفت و گوها به دست آورد و به گزارش خود بیافزاید.
این شش توصیه برای انجام مصاحبه های بهتر با کارشناسان ارائه می شود، و برای این که روند گفت و گو بهتر انجام گیرد.
یک: پیش از مصاحبه به اندازه کافی مطالعه کنید
با آن که این پیش نیاز برای هر مصاحبه ای روشن است، در همه موارد مورد توجه و رعایت قرار نمی گیرد. همیشه در مورد موضوع گزارش و کسی که می خواهید با او مصاحبه کنید، تحقیق کافی کنید. به حضورشان در شبکه های اجتماعی توجه کنید. به آثار یا تحقیقات یا نوشته هایشان نیز، چرا که ممکن است بتوانید یا بخواهید در خلال صحبتتان به آنها اشاره کنید.
کارشناسان و مصاحبه شوندگان نسبت به مصاحبه ای که با مطالعه قبلی خبرنگار و آمادگی کامل وی انجام شود، رغبت بیشتری نشان می دهند و با اشتیاق بیشتری به پرسش های خبرنگار پاسخ می گویند.
دو: هدفتان را از ابتدا روشن کنید
حتی پیش از آن که گفتگو را آغاز کنید، برای مصاحبه شونده توضیح دهید که مطلبتان در چه مورد است و به دنبال چه هستید. اگر نشریه تان شناخته شده نیست، در مورد آن و اهدافش قدری برایشان توضیح دهید.
کسانی که مشغولیت های بسیار دارند، فرصت چندانی برای مصاحبه کردن ندارند، در نتیجه سعی کنید هدفتان را به شیوه ای روشن کنید که جذاب باشد و توجه مصاحبه شونده را جلب کند.
حتما ضرب الاجل انجام مصاحبه را به مصاحبه شونده بگویید.
سه: فرایند خبرنگاری را برای مصاحبه شونده توضیح دهید
اگر مصاحبه شونده تان گفتگوهای زیادی انجام نمی دهد یا با فرایند گفت و گو و گزارش چندان آشنا نیست، بهتر است برایش توضیح دهید که بخش عمده ای از صحبت با او هنگام نوشتن و ویرایش مطلب حذف خواهد شد و بخش کمی از آن که مهمترین یا جالب ترین قسمت صحبت ها یا نظرات اوست، در گزارش باقی خواهد ماند.
حتما این موضوع را به ویژه برای مصاحبه شوندگان کم تجربه تر به روشنی توضیح دهید. این موضوع هم در مورد گزارش های مطبوعاتی و هم در مورد گزارش های رادیویی یا تلویزیونی صادق است.
چهار: بکوشید روابطی برای گزارش های آینده بسازید
اگر با مصاحبه شونده ای صحبت می کنید که آگاه است، به خوبی سخن می گوید، به عمق یا ارزش محتوای کارتان می افزاید، و می تواند به موقع زمانی برای گفت و گو به شما بدهد، سعی کنید او را از دست ندهید و رابطه تان را حفظ کنید تا در آینده و برای گزارش ها یا مطالب دیگر نیز از وجود وی بهره ببرید.
گشتن به دنبال موضوعات تازه ای که کمتر گزارش شده اند و توسعه دادن رابطه تان با مصاحبه شوندگان به شیوه ای که در آینده نیز نه تنها به مصاحبه شوندگان اولیه، بلکه به کسانی که آنها می شناسند نیز دسترسی داشته باشید، برای تحقق اهداف خبرنگاری تان بسیار مفید خواهد بود.
پنج: راستی آزمایی گفته های مصاحبه شوندگان
A lot of experts, particularly those who are new to talking to the media, might ask to see a story before it is published. In most cases, that’s a journalistic no-no.
بسیاری از کارشناسانی که برای تهیه گزارش با آنها گفتگو می شود، به ویژه آنها که تجربه کمتری در این کار دارند، می خواهند پیش از انتشار مطلب یا گفت و گو گزارش را ببینند (بخوانند). از نظر اصول خبرنگاری، این کار قابل قبول نیست.
اما کاری که خبرنگاران می توانند، و در واقع باید، انجام دهند، آن است که به راستی آزمایی اظهارات مصاحبه شوندگان بپردازند تا اطمینان یابند که اطلاعات یا سخنانی که از آنها نقل شده و در گزارش به آنها اشاره شده است، صحیح و دقیق است و احیانا اشتباه یا ایرادی ندارد که ناقض واقعیات، اخبار، اطلاعات یا اعداد موجود یا منتشر شده باشد. این به ویژه در مورد موضوعات حساس اهمیت زیادی دارد.
شش: از مصاحبه شونده تشکر کنید
یکی از مهمترین کارهایی که پس از انجام مصاحبه باید انجام دهید، تشکر از مصاحبه شونده است. حتما لینکی به مطلب یا گزارش منتشر شده نیز برای وی بفرستید.
با این که این ضرورت روشن است، در بسیاری از موارد فراموش می شود، به ویژه در شتاب تهیه مطلب و رساندن آن به ضرب الاجل انتشار.
اگر هم تاکنون چنین نکرده اید، یا همیشه این کار را انجام نداده اید، به خودتان قول بدهید که از این پس به این موضوع مهم توجه داشته باشید تا هم اصول ادب را رعایت کرده باشید و هم رابطه بهتری با مصاحبه شوندگان ایجاد کنید. اگر خود را به جای آنها بگذارید، طبیعی است که انتظار و ترجیح آنها را برای دریافت پیام یا ایی میلی با تشکر و لینک مطلب طبیعی خواهید یافت.
تصویر اصلی از آنسپلش، با مجوز Michael DeMoya.
مقالات بیشتری نوشته
