وقتی Pari Saikia پاری سایکیا ۱۹ ساله بود و تازه از دانشگاه فارغ‌التحصیل شده بود و برای آزمون کارشناسی ارشد آماده می شد، تماسی تلفنی از پدرش آینده او را تغییر داد. پدر سایکیا که در ایالت آسام در جنوب‌شرق هند افسر پلیس است چندین دختر ۱۳ و ۱۴ ساله را از شر قاچاق کودکان و کار در ازای بدهی نجات داده بود.
اما این موضوع نه تنها از سوی رسانه‌ها در ایالت آسام نادیده گرفته شد، بلکه رسانه‌های سراسر هند نیز تنها اندکی به آن پرداختند. سایکیا هنگامی که با قربانیان ملاقات کرد، از دیدن واقعیت قاچاق انسان تکان خورد: شکم‌های گرسنه و بدن‌هایی جوان که با سیگار داغ شده بودند. همان لحظه بود که او تصمیم گرفت خبرنگار تحقیقی شود و بدرفتاری‌هایی را که قربانیان قاچاق انسان متحمل شده‌اند، بازتاب دهد.
سایکیا به تهیه گزارش درباره این موضوع در ایالت زادگاهش یعنی آسام شروع کرد؛ جایی که یکی از مرکزهای قاچاق انسان در هند به شمار می‌رود. این خبرنگار در کنار تحقیق درباره رویدادهای قاچاق انسان، برای پوشش این مساله در رسانه‌های مطرح هند تلاش کرده و تا حالا به این کار ادامه داده است.
اکنون، سایکیا عضوی از تحقیق فرامرزی درباره قاچاق انسان است؛ برنامه‌ای از سوی Modern Slavery Unveiled که Journalismfund.eu هزینه آن را تأمین می‌کند. گزارش‌های او در رسانه‌هایی مثل Vice World News, The Guardian, Tehelka منتشر شده‌اند. سایکیا همچنین به عنوان یکی از ۴۹ نفری که در برنامه نوآوران (سازندگان) یوتیوب برای خبرنگاران مستقل برگزیده شدند، سازنده نخستین کانال مستند یوتیوب درباره قاچاق انسان است.
اهمیت تهیه گزارش از قاچاق انسان در چیست؟
از هنگامی که کارم را آغاز کرده‌ام، به تحقیق در ایالت خودم پرداخته‌ام. دریافته‌ام که مسأله قاچاق انسان در این ایالت چقدر بزرگ و عمیق است؛ اما در رسانه‌های بزرگ کشور بازتاب داده نشده است و پیشینه‌ای از نشر گزارش در این باره در رسانه‌های دولتی هم وجود ندارد. برای رسانه‌های عمده هند، قاچاق انسان حتی یک موضوع مطرح نیست. این موضوع برای‌شان مهم نیست، زیرا پیام‌های بازرگانی و یا حمایت نهادها را جلب نمی‌کند.
قاچاق انسان هنوز هم به گونه گسترده وجود دارد، اما کسی درباره آن صحبت نمی‌کند. این یک مشکل روزانه است: زنان و کودکان را برای کار اجباری و یا قاچاق انسان گردآوری می‌کنند. رویدادهای این چنینی درست بیخ گوش‌مان به وقوع می‌پیوندند؛ اما هیچ کسی میل ندارد به آن بپردازد.
هیچ کس نمی‌خواهد موضوعات مربوط به این مساله را پوشش خبری بدهد و یا زندگی بازماندگان و قربانیان را دنبال کند؛ این که امروز چه می‌کنند؟ آیا هنوز هم در معرض قاچاق انسان هستند یا نه؟ در این باره چیزی نمی‌دانیم. در حالی که این موضوع باید در رسانه‌های مطرح بازتاب یابد. هر چه بیشتر درباره این موضوع بنویسیم، به همان اندازه زنان و قربانیان، توجه و حمایت بیشتری به دست خواهند آورد.
وبسایت مرکز بین‌المللی خبرنگاران (آی جی نت) به پیشبرد حرفه شما به عنوان یک خبرنگار تحقیقی چه کمکی کرده است؟
اوایل از فرصت‌های تحصیلی، مالی و برنامه‌های فرامرزی برای خبرنگاران اطلاعی نداشتم. اما وقتی با وبسایت آی جی نت آشنا شدم، فهمیدم که می‌توانم برای برنامه‌های جهانی درخواست بدهم که می‌توانند در تحقیق درباره حقوق بشر، حمایت، منابع و هزینه مورد نیاز را فراهم کنند. پست آی جی نت را درباره 'Modern Slavery Unveiled' grant (اعطای وام بلاعوض برای تحقیق درباره برده‌داری مدرن) در وبسایت Journalismfund.eu دیدم که بعداً ثابت شد در حرفه‌ام یک گام ضروری بوده است.
مطلب ما را درباره تلاش رسانه‌ای هندی برای رسا کردن صداهای خاموش اینجا بخوانید.
وام بلاعوض برای تهیه گزارش از برده‌داری مدرن به شما چگونه کمک کرد که بهره‌برداری از قربانیان قاچاق انسان را برجسته سازید؟
من دو بار کمک مالی این برنامه را به دست آورده‌ام که در شیوه کاری من برای تحقیق درباره قاچاق انسان و تحقیق فرامرزی واقعاً تحول ایجاد کرده است. مهمترین بخش این کمک، تامین مالی تحقیقات من از جمله سفر از هند به بخشهایی از اروپا بوده است.
با افزایش پیدا شدن کودکان قربانی قاچاق انسان من موضوعات بسیاری درباره جنایات برخاسته از قاچاق انسان دارم و بر همین مبنا، پوشش خبری این موضوع را گسترش داده‌ام. علاوه بر آن، پیش از این برنامه من تنها به عنوان یک خبرنگار آزاد کار می‌کردم؛ اما اکنون یک وظیفه گروهی دارم که برایم زمینه کار جمعی را فراهم ساخته است و من برای آن ارزش بسیاری قائل هستم.
به عنوان سازنده اولین پلتفرم در نوع خود در مورد قاچاق انسان، چه چیزی الهام‌بخش کانال یوتیوب شما بود؟
من غالباً به مناطق دورافتاده هند سفر می‌کنم تا با بازماندگان قاچاق انسان مصاحبه کنم و داستان زندگی آنان را بدانم. بسیاری از کسانی که با آنها گفتگو می‌کنم به زبان‌های مختلف هندی صحبت می‌کنند، اما همه گزارش‌های من به زبان انگلیسی نوشته و نشر می‌شوند.
این مانع زبانی باعث می‌شود که نوشته‌های من به مخاطبان محلی نرسند؛ حتی کسانی که در گزارش‌هایم با آنها مصاحبه کرده‌ام به ندرت می‌توانند داستان‌های خودشان را بخوانند. برای رسیدگی به این مشکل، من به شبکه‌های اجتماعی رو آوردم؛ زیرا مشاهده کردم که حتی در فقیرترین جوامع خانواده‌ها به داشتن دست کم یک تلفن هوشمندِ مشترک، اولویت می‌دهند.
یوتیوب برای بهبود دسترسی و آگاهی‌دهی به مردم، بهترین پلتفرم بوده است، زیرا اختلاف‌های زبانی را کاهش می‌دهد و مردم مناطق مختلف را به هم وصل می‌سازد. خوشبختانه من برای برنامه یوتیوب و Google News Initiative برگزیده شدم و برای فعال کردن کانالم در یوتیوب، حمایت مالی دریافت کردم.
اکنون محتوایی تولید می‌کنم که به بینندگان درباره قاچاق انسان آموزش می‌دهد و درباره این که چگونه در موقعیت‌های ناامن از خودشان محافظت کنند راهنمایی هایی ارائه می‌کند.
توصیه‌هایی را برای پوشش خبری اخلاقی آسیب‌های روحی در این مطلب بخوانید.
در کانال مستندتان اشاره کرده‌اید که با رشد رسانه‌های اجتماعی، قاچاق انسان بیشتر شده است. این چگونه ممکن است؟
قاچاق انسان از حالت قدیمی‌اش خارج شده و به یک مساله چند بعدی مبدل شده است. حالا که فرایند‌ها و دام‌های قاچاق انسان به Dark Web انتقال یافته‌اند بدون کمک حرفه‌ای نمی‌توانیم قاچاقچیان و یا قربانیان را بیابیم.
کودکان هم به علت سپری کردن وقت بیشتر در اینترنت، آسیب‌پذیرتر شده اند و حتی بزرگسالان هم از طریق اعلانات جعلی به دام می‌افتند و این موضوع، مشکل قاچاق انسان را پیچیده‌تر ساخته است. برای رسیدگی موثر به این موضوع - و حفظ جان انسان‌ها - دولت و مقام‌های امنیتی باید با کارشناسان امنیت سایبری و نهادهای مربوط همکاری کنند تا سیستم آنلاین قاچاق انسان نابود شود.
برای خبرنگاران جوانی که به پوشش خبری قاچاق انسان علاقه‌مندند چه توصیه‌ای دارید؟
رسانه ها هنگام پوشش این موضوع باید حساس باشند. هر روز خبرنگاران جوان بیشتری را می‌بینیم که از منشور اخلاقی خبرنگاری که برای پوشش خبری رویدادهای جنسیتی، زنان، کودکان، تجاوز جنسی و یا قاچاق انسان باید رعایت کنند، آگاهی ندارند.
من بدون آموزش درست درباره چگونگی تحقیق و مصاحبه با منابع (مصاحبه‌شوندگان) نمی‌توانستم خبرنگاری مسوولیت‌پذیر باشم. مهم است که با دادن فضایی مناسب به منابع، به سلامت آنها توجه کنید: مثلاً به آنها اجازه دهید به گونه‌ای که می‌خواهند صحبت کنند و اگر نمی‌خواهند چیزی را بگویند، مجبورشان نکنید. این مسائل اخلاقی بسیار مهم هستند.
نشر تصویر با اجازه Pari Saikia.
مقالات بیشتری نوشته
