خالد شلبی که کمی بیش از یک دهه پیش دانشجوی مهندسی هوا- فضا بود، با چند دانشجوی دیگر همکاری کرد تا از انتخابات پارلمانی مصر گزارش تهیه کند و تحولات انقلاب تونس را نیز پوشش دهد و از آنجا بود که وی که اکنون در لندن خبرنگار و تهیه کننده است، تهیه خبر از خاورمیانه و شمال آفریقا را آغاز کرد.
او می گوید کار را از یک گروه کوچک فیس بوک آغاز کرد و بعد در سال ۲۰۱۷ به بریتانیا مهاجرت کرد و به جای رشته هوا و فضا وارد عرصه خبرنگاری شد.
طی سه سال اخیر، شلبی به عنوان خبرنگار چند رسانه ای برای یک نهاد خبری به نام Middle East Eye یا چشم خاورمیانه کار کرده است و تاریخ، فرهنگ، حقوق بشر، و سیاست را پوشش داده است و کار مستندسازی و تهیه برنامه های تلویزیونی را هم انجام داده است.
وی در لندن در دانشگاه هنر لندن تدریس کرده است. گفت و گوی آی جی نت با او را اینجا می خوانید:
طرح مورد علاقه خبرنگاری تان چه بوده و چرا؟
مستند اخیری که برای چشم خاورمیانه تهیه کرده ام که نخستین مستند این نهاد بود به نام The Exiles که ایده آن را از پس از انقلاب مصر در ذهن داشتم.
در این مستند به کسانی می پردازیم که انقلابی بودند، جوانانی که در انقلاب مصر به پا خاستند و در واقع انقلاب را شکل دادند. هزاران جوان بودند که طی تنها چند سال گویی ناپدید شدند و کسی از آنها خبری ندارد.
این فیلم گفت و گویی صادقانه و بسیار عمیق بود با آن نسل و دیگرانی که ممکن است به همین موضوع علاقمند باشند و پرسش های مرا در ذهن داشته باشند، آن هم نه تنها در مورد مصر، که در مورد کشورهای دیگر نیز.
با چه موانعی مواجه بوده اید و انگیزه تان برای ادامه کار چیست؟
یافتن منابع قابل اعتماد در منطقه خاورمیانه کار بسیار دشواری است و به ویژه گفت و گو با افراد دشوار است چون اگر کسی حاضر به صحبت به رسانه ها باشد، ممکن است رژیم کشورش بعدا برایش مشکل ایجاد کند.
در سودان ناگزیر شدیم چهره منابع را بپوشانیم تا از آنها صیانت کنیم. تهیه گزارش از خاورمیانه به ویژه دشوار است چون باید اطمینان یافت که مصاحبه ها به امنیت مصاحبه شوندگان خدشه ای وارد نمی کند.
چرا تمرکز بر جوامع خاورمیانه برایتان مهم و دارای اولویت است؟
به این علت که رسانه ها و فعالان رسانه ای اندکی کاری مثل کار مرا انجام می دهند و به آنها که صدایی ندارند، صدا می بخشند. من حس کردم که با توجه به این که رسانه های دولتی حرف خود را می زنند و هیچ توجهی به واقعیات جاری جامعه نمی کنند، باید به مردم و رویدادهای حقیقی جامعه ای صدایی بخشید، و به این دلیل بود که من وارد عرصه خبرنگاری شدم، تا داستان حقیقی و رویدادهای واقعی جامعه و مردم بی صدا را بازتاب دهم.
شما از فرصت داده نگاری مرکز بین المللی خبرنگاران از راه آی جی نت آشنا شدید و در آن شرکت کردید. این دوره به عنوان خبرنگار به چه شکلی به شما در کارتان کمک کرد؟
به نظر من داده نگاری عرصه بسیار جالبی است به ویژه به سبب پیشینه من در مهندسی. داده هایی دارید که می توانید گردآورید و بررسی کنید و بعد به پوشش خبری و انعکاس آنها بپردازید.
طی کردن این دوره ذهن مرا به روی انواع دیگری از خبرنگاری باز کرد که ممکن است در آینده بخواهم آنها را دنبال کنم. من به دلیل محدودیت منابع در مصر موفق به تکمیل تحقیقاتم در آن کشور و در مورد آن نشدم.
توصیه تان به خبرنگاران تازه کاری که دوست دارند در بریتانیا کار حرفه ای کنند، چیست؟
همواره به تجارب و ایده های خودتان مراجعه کنید و صحت و سقم موضوعات را از آن دید بررسی کنید نه بر اساس گفته های دیگران. اطلاعات نادرست به سادگی و سرعت قابل انتقال است.
به عنوان خبرنگار اصلی داریم و آن این است که باید خبرها را راستی آزمایی کنیم و بدانیم چگونه واقعیات را انتقال دهیم. مهم است که ایده های خودمان را از انتقال خبر و گزارش کردن آن دور نگه داریم و بر اساس واقعیات راستی آزمایی شده عمل کنیم.
نشر تصویر با اجازه خالد شلبي.
مقالات بیشتری نوشته
