خبرنگاری مبتنی بر راه حل، یک رویکرد خبرنگاری است که پاسخ به مشکلات جامعه و اثربخشی آن را بررسی می‌کند.
این نوع گزارش‌گری معمولاً چهار اصل را در بر می‌گیرد: تمرکز بر پاسخ به مسائل اجتماعی، نوع بینش در پاسخها، شواهد محکم برای ارزیابی راه حلهای بالقوه، و تجزیه و تحلیل کاستیهای پاسخها. بر علاوه، این نوع خبرنگاری با کمک به اتاقهای خبر برای پاسخگویی بهتر به نیازهای اطلاعاتی جامعه آنها، می‌تواند به آنها کمک کند تا از نظر مالی پایدارتر شوند.
من با این سه اتاق خبر گفتگو کردم تا بدانم که آنها چطور رویکردهای خبرنگاری راه حل را عملی می‌کنند: وبسایت Prime Progress در نیجریه، Arizona Luminaria، یک اتاق خبر غیرانتفاعی و دوزبانه که رویدادهای جنوب ایالت آریزونای آمریکا را پوشش می‌دهد و The Trace که از خشونتها با سلاح گرم در سراسر ایالات متحده گزارش تهیه می‌کند.
در ادامه حاصل این گفتگوها را می‌خوانید.
وبسایت Prime Progress
به گفته اُگار مَاندی (Ogar Monday)، معاون سردبیر Prime Progress، خبرنگاری راه حل، «عنصر اصلی» گزارش‌گری این وبسایت است. این رسانه، از رویکرد راه حل برای نگاه ژرف‌تر به شیوه پاسخ‌دهی مردم به مسائل مربوط به «تاثیر اجتماعی، فرهنگ سرکوب‌گر و پاسخگویی» استفاده می‌کند. این وبسایت در یکی از آخرین گزارشهای خود به تاریخچه و تأثیر یک جشنواره سیب‌زمینی شیرین در اوگِپ (Ugep)، شهری در جنوب نیجریه، پرداخته بود. یک گزارش دیگر توضیح می‌دهد که چگونه هنوز هم در نیجریه به مردم برچسب «جادوگر» زده می‌شود و به این می‌پردازد که کدام سازمانها برای جلوگیری از آن کار می‌کنند.
ماندی می‌گوید: «در اصل، آنچه ما در تلاش برای انجام آن هستیم، تنها تمرکز روی مشکل نیست. ما می‌کوشیم که بخشی از راه حل باشیم.»
وقتی ماندی در اتاقهای خبر سنتی‌تر کار می‌کرد، تمرکز پیوسته بر اخبار منفی، بر سلامت روان او اثر گذاشته بود. به گفته وی بیشتر از همه، اخبار مربوط به جنبش #EndSARS (جنبشی که در سال ۲۰۲۰ برای برچیدن یگان ویژه ضد سرقت در نیجریه راه‌اندازی شده بود)، ناامیدکننده بود. در همین زمان، ماندی به خبرنگاری راه حل روی آورد که به نظرش «برای روان» او «خوب بود» و در عین حال، به بهترین شیوههای خبرنگاری هم پابند بود: «درست مثل تمام سبکهای خبرنگاری، خبرنگاری راه حل هم بسیار سخت است. باید با منابع صبحت کنید، باید مستندات خبری را پیدا کنید و به همه دستورالعمل‌های حرفه‌ای دیگری که باید در این سبک خبرنگاری دنبال کنید، عملی کنید.»
بیشتر بخوانید: پنج الگوی رایج جهانی اخبار دیجیتال که باید از آنها آگاه باشید
Arizona Luminaria
این رسانه دوزبانه که اخبار جنوب ایالت آریزونای ایالات متحده آمریکا را پوشش می‌دهد، پس از آن به خبرنگاری راه حل روی آورد که از ساکنان این منطقه درباره خواستها و نیازهای آنها به اطلاعات، نظرسنجی کرد. اولویت دادن به مردم، همچنین کمک کرده است که برای حمایت از این نشریه، کمک مالی فراهم شود.
آیرِین مک‌کیسن (Irene McKisson)، یکی از مؤسسان و از مدیران اجرایی Arizona Luminaria، می‌گوید: «ما پیش از ساختن Luminaria، با مردم صحبت کردیم که از آنها بپرسیم به چه اطلاعاتی نیاز دارند تا درباره این که این رسانه را برای چه کسی میسازیم ایدهای داشته باشیم و بدانیم که آنها از ما چه میخواهند.» وی می‌افزاید: «ما حرف مردم را شنیدیم و بدون این که خودمان از آنها درخواست کنیم، گفتند که میخواهند بدانند برای مشکلات موجود در جامعه، چه راه حلهایی وجود دارد.»
در برخی از آخرین مطالب این اتاق خبر، به این موضوع پرداخته شده که یک برنامه آموزشی چندزبانه و فرهنگی چگونه می‌تواند به حفظ زبان‌آموزان و استادان لاتین‌تبار در آریزونا کمک کند و یا این که یک مرکز کاریابی در شهر توسان (Tucson)، چگونه توانسته است به کارگرانی که مدرک تحصیلی دانشگاهی ندارند، کمک کند. درسهایی که از این گزارشها گرفته می‌شود هم، قابلیت تطبیق در جاهای دیگر را دارد.
مک‌کیسن تأکید میورزد که خبرنگاری راه حل می‌تواند چالشبرانگیز باشد. او می‌گوید: «این نوع خبرنگاری، نیازمند گزارش‌دهی بسیار دقیق و تغییر طرز فکر خبرنگارانی است که تا کنون در این عرصه کار نکردهاند؛ زیرا ما این گونه آموزش ندیدهایم. ما باید به نیازهای اطلاعاتی مردم پاسخ دهیم و روی حل مشکلات آنها متمرکز باشیم.»
بسیاری از نویسندگان Arizona Luminaria از سوی شبکه خبرنگاری راه حل آموزش میبینند. مک‌کیسن، این آموزشهای شبکه خبرنگاری راه حل را برای آغاز، توصیه می‌کند.
بیشتر بخوانید: راهبردهایی برای یافتن و نوشتن گزارشهای مبتنی بر راه حل
The Trace
سانی سون (Sunny Sone)، دستیار دبیر خبرنامه نشریه The Trace می‌گوید که این رسانه، خشونت با سلاح گرم در ایالات متحده را با یک دید کلی‌گرایانه پوشش می‌دهد. هدف این اتاق خبر، کمک به مردم برای درک موضوع خشونت با سلاح گرم، پاسخگو گرفتن مقامات، و ارزیابی راه حلهای بالقوه است. در نتیجه، خبرنگاری راه حل به بخشی جدایی‌ناپذیری از رسالت این وبسایت تبدیل شده است. اما با وجود آن که تمام گزارشهای این وبسایت به جنبه‌ای از خشونت با سلاح گرم می‌پردازد، این تمرکز به اندازه‌ای که تصور می‌شود، این رسانه را محدود نکرده است. به گفته سون: «در حال حاضر، سلاح بخشی از زندگی و فرهنگ آمریکایی است و یک موضوع گسترده است که جنبه‌های متفاوتی را در بردارد.»
این رسانه می‌کوشد که در خلال گزارش‌دهی، راه حلهای بالقوه را برای کاهش خشونت با سلاح گرم به گونه انتقادی پوشش دهد، زیرا درک می‌کند که برخی از راه حلها، آن طور که انتظار می‌رود کارا نیستند. سون می‌گوید: «یکی از مهمترین بخشهای خبرنگاری راه حل، منتقد بودن است.»
مردم به رویکرد The Trace در گزارش‌دهی از خشونت با سلاح گرم، واکنش مثبت نشان داده‌اند. برای مثال بخشی موسوم به How We Fix This (این مشکل را چگونه حل کنیم) که به خبرنگاری راه حل می‌پردازد، شامل مقالاتی است که چگونگی سرمایهگذاری در ایجاد مکان‌های عمومی امن برای کودکان و چگونگی ایجاد یک سازمان از سوی دو دشمن قسمخورده برای کار با مردم در شهر کالامازو (Kalamazoo) در ایالت میشیگان در خصوص جلوگیری از خشونت با سلاح گرم می‌پردازد. این وبسایت همچنین خبرنامه‌ای را با نام The Trajectory (مسیر) راه‌اندازی کرده است که تمرکز آن بر راه حلهای ممکن برای جلوگیری از خشونت با سلاح گرم است. استقبال مردم از این برنامه، بیش از انتظار بوده است: نزدیک به نیمی از مشترکان این خبرنامه تا زمان ثبت‌نام برای اشترک در آن، قبلاً عضو هیچ از تولیدات The Trace نبوده‌اند.
سون در این مورد می‌گوید: «بلافاصله روشن شد که وبسایت ما، فضایی را پر کرده است که مردم به دنبال آن بودند.»
مقالات بیشتری نوشته
