تهیهی خبر و گزارش از جنگ، حملههای مسلحانه یا انتحاری، حملات شیمیایی، سوانح طبیع، فجایع، و رویدادهای خشونت آمیز یا ناگوار، مستلزم دیدن، شنیدن یا برخورد با تصاویر یا مطالب خشن یا ناراحت کننده است. این مطلب حاوی نکاتی برگزیده از تحقیقات سم دابرلی است که مدیر بخش راستی آزمایی دیجیتال عفو بینالملل است، و تجارب هانا الیس را هم در بردارد که کار تحقیقی بسیاری در این خصوص انجام داده و تجربهی تحقیقات از جنگ و تنش در سوریه را هم در سابقهی کار حرفهای خود دارد و اکنون نیز محقق دانشگاه هاروارد است.
پیشگیری از تنش روانی هنگام تحقیق برای تهیهی گزارش
نخستین گام در این راستا، آن است که خود را به خوبی بشناسید و دقیقا بدانید ضعف و قوتتان کجاست، و از چه مطالب یا تصاویری ناراحت می شوید، یا مواجهه با کدام نوع محتوا یا تصویر یا صدا سبب تنش روحی و فشار روانی شما می شود.
باید به خود آمادگی رو به رو شدن با تصاویر ناگوار و دلخراش را بدهید و برای این رویارویی، تدارک ببینید تا دیدن این گونه تصاویر شما را غافلگیر یا شگفتی زده نکند. اگر خودتان تصاویری را قبلا دیده اید، به همکارانتان که ممکن است بعد از شما آنها را ببینند، هشدار دهید تا آنها را از احتمال آسیب روانی مصون نگاه دارید.
محیطی را که از آن، یا پیرامون آن، مطلب تهیه می کنید، به خوبی بشناسید. بکوشید از کار در شب بپرهیزید. اگر در خانه کار می کنید، سعی کنید کارتان را خارج از اتاق خوابتان انجام دهید. کار را طی زمانهای مشخص و محدود انجام دهید و برای آن حد و مرز روشنی تعیین کنید که آن را از زندگیتان کاملا تفکیک کند.
شیوهی بهتر استفاده از تصاویر و ویدیوهای شبکههای اجتماعی و یوتیوب
اگر از محتوای شبکههای اجتماعی یا یوتیوب برای انجام تحقیق و تهیهی گزارشتان استفاده می کنید، سعی کنید با احتیاط عمل کنید. ترجیحا از منابع کاملا ناشناخته یا مشکوک استفاده نکنید و اگر ویدویی را برای تماشا کردن انتخاب می کنید، حتما اول صدای آن را قطع کنید.
هنگام دیدن ویدیو در یوتیوب یا فیس بوک، از قابلیت تماشا کردن تصاویر پیش از پخش آنها استفاده کنید تا در صورت وجود تصاویر ناراحت کننده یا خشن، از پیش آگاهی داشته باشید و آماده باشید و بعد، براساس آن، آگاهانه و عامدانه تصمیم بگیرید که تصاویر را ببینید یا نه. توییتر این قابلیت را ندارد، در نتیجه باید هنگام دیدن تصاویر در آن، بیشتر احتیاط کنید.
حتما دگمهی تکرار ویدیو را غیرفعال کنید. این هم، ویژهی فیس بوک و یوتیوب است، چون این دو وبسایت، به طور خودکار، پس از اتمام یک ویدیو، آن را دوباره پخش می کنند. غیرفعال کردن این قابلیت را باید خودتان انجام دهید، چون فیس بوک و یوتیوب امکان غیرفعال کردن آن را دارند.
تشخیص فشار روانی
توجه به نشانههایی از فشار روانی که می تواند در درازمدت به شما آسیب بزند، بسیار مهم است و از جملهی این نشانههاست:
اگر به دنبال کار کردن یا هنگام کار، یکی از این حالات را دارید، باید متوجه امکان آن باشید که با خطر روانی مواجهید.
این نوع تغییرات را از خود بپرسید:
آیا بیشتر از اندازهی معمول می خوابید؟
کابوس می بینید؟
در اشتهایتان تغییری ایجاد شده است؟
عادات روزانهی زندگیتان تغییر کرده است؟
اگر پاسختان به یک یا چند پرسش مثبت است، باید خود را مورد ارزیابی روانی قرار دهید و این، ممکن است نشانی از آن باشد که کارتان به وضع روحیتان آسیب می زند، در نتیجه باید به خود قدری استراحت بدهید و بیشتر مراقب خودتان باشید.
مواجهه با فشار روانی
اگر حس می کنید که نشانههایی از فشار روحی را دارید، به اثراتی که ممکن است کارتان روی شما گذاشته باشد و آسیبی که ممکن است به شما بزند بیاندیشید. در بسیاری موارد، ما نسبت به این نوع نشانهها و آسیبها بی تفاوتیم یا به آنها اهمیت چندانی نمی دهیم یا حتی بی توجهی می کنیم. اما برای خبرنگاران و محققان، به ویژه آنها که در خاورمیانه فعالاند، توجه به این موضوع و اهمیت کافی دادن به آن بسیار بسیار مهم است.
با دوستان و خانواده تان پیوسته ارتباط داشته باشید. اگر در دسترس نیستند، با همکارانتان صحبت کنید. می توانید برای یکدیگر حامیان روحی خوبی باشید و وقت بگذارید.
دانش ثابت کرده که ورزش و تمرین تمرکز میزان فشار روانی را کاهش می دهد و آسیب روحی را هنگام تنش، کمتر می کند و به کاهش اضطراب و افسردگی نیز کمک قابل توجهی می کند. تماشای فیلم های سرگرم کننده هم انبساط خاطر ایجاد خواهد کرد.
بهترین گزینه را انتخاب کنید و اگر علائم فشار روانی همچنان باقی اند، شاید نیاز باشد که یک متخصص را ببینید.
نتیجه گیری
وقتی تحقیقاتتان بر خاورمیانه و شمال آفریقا متمرکز است، باید مراقب عوارض روحی آن بر وجود خودشان نیز باشند. در عین حال، صحبت پیرامون فشارهای روانی و تلاش برای گرفتن کمک حرفهای هنگام ابتلا به مشکل روحی، به اندازهی تهیهی گزارش اهمیت دارد و در انتشار و گسترش آگاهی جامعه نیز موثر است.
تصویر اصلی از آنسپلش، با مجوز Leon Bublitz