نکاتی پیرامون شبکه های اجتماعی در خاورمیانه

نوشته Damian Radcliffe
Apr 5, 2021 در شبکه های اجتماعی
Social media apps

نویسنده این مطلب از ۹ سال پیش گزارش هایی سالانه پیرامون شرایط و الگوهای متعارف شبکه های اجتماعی در خاورمیانه تهیه کرده است. چکیده ای از مهمترین بخشهای گزارش امسال او را اینجا می خوانید. 

به رغم تفاوت آمار در کشورهای گوناگون، آمار کلی حاکی از آن است که کاربران شبکه های اجتماعی در خاورمیانه روزانه به طور متوسط بیش از سه و نیم ساعت در شبکه های اجتماعی وقت می گذرانند. 

بر اساس گزارش نشریه فوربز، بیشترین میزان استفاده از شبکه های اجتماعی و حضور در آنها در کشور امارات متحده عربی رقم خورده است. 

گوگل، واتس اپ و یوتیوب در سه کشور بررسی شده مصر، امارات متحده عربی، و عربستان سعودی، بیشترین میزان کاربر را در شبکه های اجتماعی دارند، و در میان کشورها و کاربران در خاورمیانه، کاربران این سه کشور بیشترین میزان حضور و فعالیت را در این شبکه ها دارند. 

شاید بخشی از این موضوع و یکی از دلایل آمار به دست آمده، این باشد که این سه کشور بیش از کشورهای دیگر مورد بررسی و تحقیق قرار گرفته اند. 

نکته دیگر آن است که با وصف آن که شبکه های اجتماعی و اپلیکیشن های جدیدتر، به ویژه به سبب جذابیت ها و قابلیت های دیداری شان، در خاورمیانه مورد توجه و استقبال هستند، شبکه ها و اپلیکیشن های قدیمی تر نیز همچنان محبوبیت دارند و مورد استفاده اند. در آفریقای شمالی و ترکیه، میزان استفاده از توییتر و فیس بوک همچنان بالاست. 

مصر، با جمعیتی بیش از یکصد میلیون تن، در منطقه مورد مطالعه پرجمعیت ترین است و نهمین بازار ملی کاربرد فیس بوک را در جهان به خود اختصاص داده است. ۴۴ میلیون کاربر فیس بوک در مصر زندگی می کنند. به نسبت جمعیت، بیشترین میزان کاربرد فیس بوک در کشورهای لیبی، امارات متحده عربی، و قطر گزارش شده است. فیس بوک همچنان به گسترش میزان کاربرد خود در بازارهای آفریقای شمالی ادامه می دهد. در عین حال، از نظر کاربرد توییتر، ترکیه ششمین کشور جهان،‌ عربستان سعودی هشتمین، و مصر هجدهمین کشور در میان بیست کشور نخست جهان هستند. 

اليسا، هنرمند لبنان، متنفذترین چهره جهان عرب در توییتر، و تنها شخصیت عرب است که نام در فهرست پنجاه تن از اثرگذارترین چهره های جهان در توییتر جای دارد.

بیش از هفتاد و نه درصد از اعرابي که بین ۱۸ و ۲۴ سال دارند می گویند اخبار خود را از شبکه های اجتماعی می گیرند. آخرین آمار حاکی ازآن است که این میزان از شش سال پیش افزایش یافته است. گزارشهای سال ۲۰۱۵ نشان داده بود که این درصد، ۲۵ است. 

۶۰ درصد کاربران در مراكش، ۶۰ درصد در مصر، ۵۹ درصد در عربستان سعودی، ۵۶ درصد در ترکیه، ۵۲ درصد در اسراییل، و ۴۹ درصد در امارات متحده عربی برای خرید و تحقیق برای خرید از شبکه های اجتماعی استفاده می کنند. 

اسنپ چت و تیک تاک نیز به طور فزاینده ای در خاورمیانه محبوب شده است. استفاده از این اپلیکیشن ها طی سال اخیر افزایش قابل توجهی یافته است. 

گسترش همه گیری کرونا سبب شد که میزان استفاده از شبکه های اجتماعی افزایشی چشمگیر یابد.

در ماه مه سال گذشته، تنها چند ماه پس از آغاز همه گیری کرونا، آمار نشان داد که ۵۷ درصد از کاربران خاورمیانه ای بیشتر از گذشته از شبکه های اجتماعی استفاده می کنند. 

۷۱ درصد از پاسخ دهندگان به یک نظرسنجی در خاورمیانه گفتند که از زمان آغاز همه گیری کرونا، بیشتر از واتس اپ استفاده می کنند. ۷۵ درصد از کل کاربران منطقه گفتند که در مجموع از همه شبکه های اجتماعی بیشتر استفاده می کنند. 

در عین حال وجود آمار و اطلاعات مربوط به کووید-۱۹ در شبکه های اجتماعی سبب شده است که کاربران برای کسب اطلاعات بیشتر، سراغ آنها بروند. 

به عنوان نمونه سازمان ملل متحد، سازمان جهانی بهداشت و صندوق اضطراري  سازمان ملل متحد برای کودکان از راه واتس اپ اخبار، پیام های بهداشتی، و نکات ضروری دیگر مربوط به تندرستی و تلاش برای عدم ابتلا به کووید-۱۹ را برای کاربران می فرستند. مراکز و نهادهایی در فلسطين، لبنان، و عراق نیز طرح های مشابهی را پیرامون بهداشت عمومی و اطلاعات مربوط به آن اجرا می کنند. 

 شماری از دولت های منطقه نیز استفاده از شبکه های اجتماعی را افزایش داده اند و برخی پیام های بهداشتی را از این راه منتشر می کنند. 

این همه نشانگر اهمیت روزافزون شبکه های اجتماعی و نقش آنهاست و در ضمن نشان می دهد که مدت های طولانی پس از پایان همه گیری کرونا، نقش شبکه های اجتماعی همچنان پررنگ خواهد بود و استفاده فراگیر از آنها در سراسر خاورمیانه ادامه خواهد داشت. 


تصویر اصلی از آنسپلش، با مجوز Rahul Chakraborty

 


مقالات بیشتری نوشته

Jornalista

Damian Radcliffe

Damian Radcliffe é professor de jornalismo na Universidade de Oregon, bolsista do Tow Center for Digital Journalism na Universidade Columbia, pesquisador honorário da Escola de Jornalismo da Universidade de Cardiff e membro da Royal Society for the Encouragement of Arts, Manufactures and Commerce (RSA).