موضوعات زیست محیطی که قابلیت پوشش خبری برای خبرنگاران دارند کم نیستند؛ از پیامدهای نگران کننده بحران های آب و هوایی/اقلیمی و فساد حکومتی در زمینه جرایم زیست محیطی گرفته تا نفوذ جرایم سازمان یافته در قطع جنگلها. به همین علت امروز خبرنگاران بیشتری به گزارشگری در زمینه محیط زیست رو می آورند؛ موضوعی که پیش از این تصور می شد زمینه های کاری اندکی دارد.
در پی نشست تغییر اقلیم سازمان ملل متحد ۲۰۲۲ یا COP27 در شهر شرم الشیخ مصر، IJNet و نشست پاملا هاوارد پیرامون تغییرات اقلیمی نکته ها و ابزارهایی را برای خبرنگارانی که این نشست را پوشش داده و به خبرنگارانی که تازه به گزارش دهی در این زمینه رو آورده اند معرفی کردند.
Crystal Chow، خبرنگار زیست محیطی و سردبیر آی جی نت چینی و Mais Katt، یک خبرنگار تحقیقی که جرایم زیست محیطی در سوریه را پوشش داده است و در حال حاضر سردبیر خاورمیانه در Environmental Investigation Forum یا نشست تحقیقاتی محیط زیست است، معنای گزارش دهی از نشست COP27، اهمیت پوشش خبری محیط زیست و ابزارهای مفید در گزارشگری زیست محیطی را به بحث گرفتند.
در این مطلب، بخش های مهم این بحث را می خوانید:
نقش خبرنگاران زیست محیطی در جریان نشست COP27 یا کاپ-۲۷
به خبرنگاران به طور سنتی یاد داده می شود که در گزارش های خود جانبداری نکنند. اما Chow می گوید که وقتی صحبت از بحران آب و هوایی/ اقلیمی باشد، تنها یک جانب وجود دارد. او می افزاید: «نمی گویم که ما خبرنگاران باید برویم و خودمان فعال محیط زیست شویم، اما فکر می کنم باید در مورد این موضوع از دریچه عدالت گزارش تهیه کنیم. فکر می کنم باید اثرهای تغییرات اقلیمی را برجسته بسازیم، آنچه را که انجام نشده برجسته کنیم، برخی از راه حل های بالقوه را نشان دهیم و گزارش های مان را طوری بسازیم که به مردم ربط داشته باشند.»
در جریان نشست تغییر اقلیم سازمان ملل متحد ۲۰۲۲ یا همان COP27 در مصر، خبرنگاران از خاورمیانه و شمال آفریقا در رساندن موضوعات نشست به مخاطبان منطقه ای نقش مهمی داشتند. اما Katt می گوید شاید همه برای گزارش دهی آماده نباشند. به گفته او: «در خاورمیانه بیشتر خبرنگاران به گونه کلی یا قسمی، ظرفیت گزارشگری درباره محیط زیست را ندارند؛ به خصوص در بخش فنی. ما سعی می کنیم با نشست خبرنگاری تحقیقی پیرامون محیط زیست، از خبرنگاران حمایت کنیم و اطلاع رسانی کنیم؛ البته اگر خبرنگاران به اطلاعات نیاز داشته باشند.»
بیشتر بخوانید: ساختن آینده ای برای خبرنگاری اقلیمی در آفریقا
آیا همه خبرنگاران باید خبرنگار زیست محیطی باشند؟
Chow می گوید تغییر اقلیم یک پدیده جهانی و فراتر از یک مساله است که می تواند موضوعات مختلفی را در بر بگیرد. بسیاری از موضوعات خبری زیست محیطی، نیازمند همکاری هستند. او می گوید: «فکر می کنیم موضوع کلیدی این است که سعی نکنیم همه چیز را خودمان بیاموزیم؛ زیرا نمی توانیم. گزارشگری در این زمینه نیازمند ایجاد ارتباطات و همکاری با مردمان مختلفِ دارای مهارت ها و دیدگاه های مختلف است.»
Katto بر اهمیت موضوعات خبری فرامرزی به خصوص در خاورمیانه و شمال آفریقا تأکید می ورزد. او می گوید: «بسیار واضح است که تغییرات اقلیمی مهمترین موضوع فرامرزیست که می توانیم یکجا روی آن کار کنیم. اگر سازمان ها، اتاق های خبر و خبرنگاران آزاد این را به یاد داشته باشند، مطمئناً می توانیم در این زمینه کاری انجام دهیم.»
نکته هایی برای خبرنگاران زیست محیطی تازه کار
Katt می گوید برای خبرنگارانی که به گزارش دهی در زمینه محیط زیست علاقمندند مهم است که دانش خود را در مورد علمِ تغییر اقلیم و موضوعات زیست محیطی دیگر افزایش دهند. درک کامل دانش موجود می تواند گزارش دهی بهتر را درباره مسائل زیست محیطی تسهیل کند. این کار به خصوص به این علت مهم است که خبرنگاران، پژوهشگر نیستند؛ بلکه راوی هستند.
به گفته Katt: «باید مردم را بفهمانیم که در مورد چه می نویسیم تا نوشته هایمان بر ذهن، قلب و احساساتشان بنشیند. به این ترتیب می توانیم بر تاثیری که می خواهیم یا امیدواریم به گونه ای پدید آید، نفوذ داشته باشیم.»
خبرنگاران باید سعی کنند موضوعاتی بیابند که بدون نیاز به مبالغه، مخاطبان آنها را احساس کنند. Chow می گوید: «البته که ما شدت بحران آب و هوایی/ اقلیمی را کم اهمیت جلوه نمی دهیم، اما در هنگام رساندن این پیام به مردم تا حد امکان باید راستگو و دقیق باشیم.»
به گفته او، امکان آن که تیترهای خبری احساسی در مورد تغییرات اقلیمی با اطلاعات نادرست و اطلاعات سوء استفاده شده یکجا پخش شوند وجود دارد و این بر اعتماد خوانندگان نسبت به گزارش هایی که با آنها برخورد می کنند تاثیر گذار است. وی می افزاید: «اگر یک بار اطلاعات نادرست را در گزارش جا بدهید، نمی توانید آن را پس بگیرید و این یک فاجعه خواهد بود.»
مطلب ما را پیرامون تهدیدها و چالش های فراراه خبرنگاران زیست محیطی چین اینجا بخوانید.
آینده خبرنگاری زیست محیطی
همان طور که خبرنگاری زیست محیطی رشد می کند، راه های گزارشگری آن نیز افزایش می یابد. مثلاً به گفته Katt، در خاورمیانه و شمال آفریقا گزارش های بیشتری با موضوع محیط زیست، رویکردهای خبرنگاری تحقیقی را برگزیده اند. او می گوید: «این کار می تواند در سطح کلان -- سطح دولتی -- که به نظر من در منطقه ما مهمترین نکته است، تغییر بزرگی ایجاد کند.»
Chow بر این باور است که حضور علاقمندانی از حرفه ها و مناطق مختلف برای همکاری در تهیه گزارش از تغییرات اقلیمی، آینده پوشش خبری محیط زیست را نشان می دهد: «شاید Mais و من که از قاره های مختلف آمده ایم و یا هر کسی که اوضاع را می بیند، بتواند یک توفان فکری را درباره طرح های گزارشگری زیست محیطی بهپا کند.»
نسخه ضبط شده این بحث را به زبان انگلیسی اینجا می توانید ببینید.
عکس از Pixabay، عکاس: Sebastian Ganso