شبکه بین المللی روزنامه نگاران، آی جی نت، در ادامه مجموعه گزارش ها و مصاحبه های مربوط به مراسم روز جهانی آزادی مطبوعات با استفان کاندیا، موسس مرکز روزنامه نگاری تحقیقی در رومانی و محقق مهمان در دانشگاه هاروارد مصاحبه کرده است.
آقای کاندیا از سخنرانان مهمان یکی از برنامه های مراسم روز جهانی مطبوعات است که سوم ماه مه در واشنگتن برگزار خواهد شد.
آی جی نت: روزنامه نگاران کاوشگر به چه مهارت های تخصصی نیاز دارند؟
کاندیا: مهارت های روزنامه نگاران کاوشگر همانند مهارت های همه روزنامه نگاران است. آنها باید بتوانند واقعیت ها را نشان دهند، به اطلاعات دسترسی پیدا کنند و با صداقت گزارش هایی را تهیه کنند که افکار عمومی را از فساد دولتی و اداری مطلع کند. البته موضوع های مورد بررسی به وسیله روزنامه نگاران کاوشگر پیچیده تر از گزارش های معمولی است و آنها به زمان و منابع بیشتری برای کار خود نیاز دارند.
آی جی نت: گزارش های شما تا چه اندازه گسترده هستند؟ آیا فقط شامل تحقیق در رومانی می شود یا این که شما درگیر تحقیقات فرامرزی هم می شوید؟
کاندیا: همکاران من در مرکز روزنامه نگاری تحقیقی در رومانی گزارش هایی تهیه کرده اند که علاوه بر این کشور به محدوده جغرافیایی بالکان و دریای سیاه هم ارتباط داشته است. تحقیقات ما همچنین شامل آمریکای جنوبی و آفریقا هم بوده است.
ما برای جلوگیری از سانسور گزارش هایمان، تریبون خودمان را راه اندازی کرده ایم تا بتوانیم به راحتی درباره شبکه های محلی و بین المللی تبهکاران، رسانه ها، نقض حقوق بشر، شبکه های قدرت، محیط زیست، منابع انرژی و فساد در ورزش خبررسانی کنیم.
آی جی نت: آیا گزارشگری شما رایانه محور است؟ از چه نوع بانک های اطلاعاتی استفاده می کنید و چه مشکلاتی در این رابطه وجود دارد؟
کاندیا: البته. اما در دسترسی به بانک های اطلاعاتی در اروپای شرقی کار سختی است. در ده سال گذشته وضع بهتر شده است و اطلاعات بیشتری در دسترس است. البته باید این اطلاعاتی ساماندهی شوند تا بتوان از آنها استفاده کرد.
در بیشتر موارد مجبوریم بانک اطلاعاتی مورد نیاز را با استفاده از داده های خامی که از منابع استخراج کرده ایم، بنا کنیم.
آی جی نت: آیا نتیجه گزارش های خود را در اختیار مسوولان حکومتی قرار می دهید؟
کاندیا: ما گزارش های خود و نتیجه تحقیقاتمان را منتشر می کنیم. این تنها راهی است که نتیجه گزارش هایمان را در اختیار مسوولان قرار می دهیم مگر این که در موارد نادر نیاز به تبادل اطلاعات باشد.
آی جی نت: آیا با دیگر سازمان های فعال در گزارشگری تحقیقی ارتباط دارید؟
کاندیا: ما از اعضای شبکه جهانی روزنامه نگاری تحقیقی، سازمان گزارشگران و سردبیران کاوشگر، مرکز درستکاری عمومی و همچنین شبکه های محلی هستیم.
آی جی نت: آیا به آموزش روزنامه نگاران کاوشگر هم مشغول هستید؟
کاندیا: تجربه ما شامل آموزش روزنامه نگاران و دانشجویان این حرفه است. من واقعا از جلسه های آموزشی با دانشجویان لذت می برم. آموزش روزنامه نگاران حرفه ای هم زمانی سودمند است که آنها مشغول شراکت کاری با ما شوند.
آی جی نت: آیا دسترسی به اینترنت تغییری در روزنامه نگاری تحقیقی در رومانی ایجاد کرده است؟
کاندیا: اینترنت دسترسی و یافتن اطلاعات را تسهیل کرده است. اما روزنامه نگاران کمی از این ابزار مفید استفاده می کنند. ضریب نفوذ اینترنت در اروپای شرقی ۳۰ درصد است و رسانه های آنلاین در حال شکوفایی هستند. در ده سال گذشته شاهد تغییرات شگرفی بوده ایم. اینترنت مشکل سانسور را در رومانی کاهش داده است. ما در سال های ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۴ شاهد سانسور شدید رسانه ها بودیم چرا که دولت به راحتی شبکه های تلویزیونی و روزنامه ها را کنترل می کرد.
آی جی نت: روزنامه نگاری تحقیقی چه خطراتی برای شما داشته است؟
کاندیا: هر گزارشی که به جرایم سازمان یافته مربوط باشد می تواند خطرناک باشد. میزان خطر با گستردگی فعالیت مجرمان و جدی تر شدن خلافکاری آنها افزایش می یابد.
تهیه بعضی از گزارش ها بسیار جدی و خطرناک است. مخصوصا گزارشگری مخفی و اطلاع رسانی درباره رخدادهای روسیه، اوکراین، مناطق بحرانی و ثروتمندان که می تواند جان روزنامه نگاران را به خطر بیندازد.