قتل شیرین أبوعاقلة، نمونه‌ای از تهدیدهایی که خبرنگاران در فلسطین با‌ آنها مواجهند

May 16, 2022 در آزادی مطبوعات
Protesters carrying photos of Shireen Abu Akleh

قتل شیرین أبوعاقلة، خبرنگار شناخته شده فلسطینی- آمریکایی، تازه ترین مورد خشونت علیه خبرنگاران در فلسطین است. أبوعاقلة که سه دهه از جنگ و تنش گزارش تهیه کرد، روز ۱۱ مه برای شبکه الجزیره در حال تهیه گزارش از شهر جنین در منطقه اشغال شده کرانه باختری بود که با شلیک گلوله به قتل رسید. 

تحقیقات رسانه ای حاکی از آن است که مسئولیت قتل او به احتمال زیاد به دست نیروهای اسرائیل انجام شده است. 

در ویدیوی شبکه الجزیره از این قتل، صدای شلیک گلوله شنیده می شود و سپس صدای مردی که فریاد می زند «شیرین!‌ شیرین! آمبولانس!» کالبدشکافی نشان داد که أبوعاقلة در اثر اصابت گلوله به مغزش و شکستگی جمجمه ناشی از ضرب گلوله کشته شده است.

وزارت بهداشت فلسطین اعلام کرد که خبرنگار دیگری به نام علی السمودی که همراه او بود نیز از پشت تیر خورده است. 

شذى حناشة، خبرنگار فلسطینی که همراه گروهی چهار نفره از خبرنگارانی بود که مشغول تهیه گزارش از جنین بودند، طی گفتگویی با شبکه الجزیره گفت که میان او و شیرین درختی بوده و او قبل از شیرین به درخت رسیده است.

او گفت: «شیرین به زمین افتاد اما سربازان حتی پس از به زمین افتادن او دست از تیراندازی نکشیدند.» 

پس از کشته شدن خانم أبوعاقلة، خشونت در تشییع جنازه او در روز جمعه، ۱۳ مه نیز ادامه یافت و پلیس اسرائیل به سوگوارانی که تابوت او را حمل می کردند، حمله کرد. 

شیرین أبوعاقلة که بود؟ 

أبوعاقلة ۵۱ ساله بود و در دانشگاه یرموک در اردن تحصیل کرد و بعد از فارغ التحصیلی به فلسطین بازگشت؛ جایی که برای چندین ایستگاه رادیویی و تلویزیونی کار می کرد، از جمله صدای فلسطین و شبکه ماهواره ای عمان. 

او در سال ۱۹۹۶، یک سال پس از تاسيس شبکه الجزیره، به عنوان یکی از خبرنگاران آن شبکه مشغول به کار برای آن شد. 

أبوعاقلة که در رسانه های فلسطینی شاخص بود، در پی پوشش خبری اش از انتفاضه دوم فلسطین در سال ۲۰۰۰ و گزارش هایش از حمله اسرائیل به ترانه باختری در سال ۲۰۰۲ شهرت یافت. او از تحولات عمده در اسرائیل و فلسطین گزارش تهیه کرد که از جمله آنها درگذشت ياسر عرفات، تصمیم آمریکا برای انتقال سفارتخانه اش به اورشليم در سال ۲۰۱۸، و حملات سال گذشته اسرائیل به غزه بود. 

در ویدیویی که پیش از درگذشتش انتشار یافت، أبوعاقلة گفت خبرنگاری را انتخاب کرده تا بتواند به مردم نزدیک باشد و افزود: «گرچه ممکن است تغییر واقعیت آسان نباشد، دست کم از این راه می توانم صدای مردم را به جهانیان برسانم.»

برای آگاهی از تازه ترین تحولات و فرصت‌های خبرنگاری، اینجا مشترک خبرنامه رایگان هفتگی ما شوید. 

رویدادهای حاشیه این قتل 

صدای بسیاری که خواهان انجام تحقیق پیرامون قتل خانم أبوعاقلة هستند، طی این روزها رساتر شده است. سفیر آمریکا در اسرائیل و چند عضو بلندپایه سازمان ملل خواستار انجام تحقیقی درباره قتل أبوعاقلة شده اند. مدیر یونسکو این قتل را ناقض قوانین بین المللی خوانده است. 

خبرنگاری به نام محمد عتيق که در همان منطقه مشغول تهیه گزارش بود، به آی جی نت گفت که  أبوعاقلة جلیقه خبرنگاری به تن داشت که به طور مشخص نشان از خبرنگار بودن آن داشت اما خبرنگاران در جنین از پیش هدف قرار گرفته بودند، به ویژه از آنجا که درست زیر کلاه ایمنی که به سر داشت، تیر مورد و علی السمودي هم در نقطه ای از بدنش که با جلیقه اش پوشیده نشده بود، تیر خورد. 

شمار خبرنگارنی که در فلسطین کشته شده اند، از سال ۲۰۰۰ تاکنون به بالای ۴۰ تن رسیده است. تنها در سال اخیر مرکز حقوق بشر فلسطین ۱۵۰ حمله را که به کارکنان رسانه ای شده، گزارش کرد. 

این موارد شامل تیراندازی هایی است که سبب دست کم ۴۰ مورد راحت و یک مورد مرگ شده است. همین مرکز از ۲۸ مورد بازداشت خبرنگاران، و ۲۰ مورد که طی آنها نیروهای اسرائیلی مانع از گزارش دادن آنها شده اند، نیز خبر داده است.  

عتيق گفت که هدف حمله قرار گرفتن خبرنگاران فلسطینی به دست نیروهای اسرائیلی، تحول تازه ای نیست و نشان از آن دارد که خبرنگاران فلسطینی بی دفاعند و عدالتی برای پاسخگو قرار دادن قاتلان نیز وجود ندارد. 

هشام زقوت که خبرنگار الجزیره در غزه است،‌ به آی جی نت گفت که این، یک مورد قتل فجیع است که ناقض قوانین و عرف بین المللی است و حاکی از تلاش اسرائیل است برای آن که مانع از آن شود که خبرنگاران بتوانند کارشان را انجام دهند و اطلاع رسانی کنند. 

گزارش کمیته حفاظت از خبرنگاران مواردی متعدد از بازداشت و زخمی شدن خبرنگاران در مناطق اشغالی و نوار غزه را در سال ۲۰۲۱ شامل می شود. 

سلیمان بشارات که مدیر اندیشکده راهبردی یبوس است، به توصیف خطراتی پرداخت که خبرنگاران فلسطینی با‌ آنها مواجهند و افزود که کشته شدن شیرین أبوعاقلة انعکاسی از این خطرات است. 

او گفت که نیروهای اسرائیلی گروه‌های خبرنگار را هدف حمله قرار می دهند چون می خواهند مانع از پوشش خبری تحولات منطقه شوند. این که اغلب خبرنگاران مورد حمله جلیقه خبرنگاری به تن داشتند، سندی بر این واقعیت است.  

 

منابع بیشتر

 


این مطلب ابتدا در وبسایت عربی آی جی نت منتشر شد و توسط ساره عبدالله به انگلیسی ترجمه شد. 

مجوز انتشار تصویر از Shay Kindler.