حضور زنان در رسانه ها کم رنگ تر از مردان است، هم به عنوان مصاحبه شونده و هم کار حرفه ای رسانه ای. این مطلب به بررسی این موضوع و دلایل آن می پردازد.
ماه مارس امسال، شبکه خبری ای بی سی آمریکا گزارش داد که برای نخستین بار، شمار زنان و مردانی که گزارشهایشان از این شبکه پخش شده است، برابر بوده؛ هدفی که این رسانه بیش از دو سال در پی آن رسیدن به آن بوده است.
مطالعاتی که بر روی حضور خبری و رسانه ای زنان در نهادهای گوناگون در سراسر جهان انجام شده، نشانگر آن است که بیش از هفتاد درصد آنچه در رسانه ارائه، پخش، یا نقل قول می شود، حاصل کار، سخن یا حضور مردان است و حدود هشتاد درصد از کارشناسان نیز مرد هستند.
در پی این تحقيقات بود که چهار سال پیش، بی بی سی اعلام کرد که در پی تحقق هدف پنجاه پنجاه است، به معنای آن که پنجاه درصد از گزارش هایی که پخش می کند، توسط زنان تهیه شده باشد یا در آنها از زنان نقل قول شده باشد، و پنجاه درصد مخصوص مردان باشد.
با این وصف، تحقيقات حاکی از کند بودن روند افزایش حضور زنان در رسانه ها و نهادهای خبری است.
برخی این پرسش را مطرح کرده اند که آیا علت این حضور کم رنگ، بی میلی یا کم میلی زنان به حضور در رسانه ها یا شرکت در مصاحبه است؟ نظرسنجی ها نشان می دهد که پاسخ این پرسش منفی است.
از میان سی زن کارشناسی که برای تهیه این مطلب با آنها مصاحبه شد، ۲۹ نفر گفتند که به مصاحبه کردن و اظهار نظر تمايل دارند و هیچ مشکلی با حضور رسانه ای ندارند. بنابراین مشکل از عدم تمایل زنان نیست.
مشکل اما، دست کم در برخی موارد، در نبود اعتماد به نفس کافی زنان برای حضور در رسانه یا مصاحبه شدن ریشه دارد و نقش مهم خبرنگاران آن است که تلاش کنند به آنها اطمینان خاطر ببخشند و آنها را به حضور بیشتر رسانه ای ترغیب کنند.
توصیه هایی در این خصوص برای خبرنگاران هنگام انجام مصاحبه و تهیه گزارش:
روشن و صریح باشید: بسیاری از کارشناسان یا مصاحبه شوندگان اطلاع چندان یا دقیقی از شیوه عملکرد رسانه ای یا تهیه گزارش ندارند. تا جایی که لازم است و می توانید، آنها را آگاه کنید.
دلیل خود را برای تهیه گزارش ارائه دهید: اهداف و فایده های تهیه گزارش و انجام مصاحبه ها را برای کارشناسی که با او صحبت می کنید، روشن و تصریح کنید.
مشتاق گفت و گو باشید: به مصاحبه شونده یا کارشناس، و وقت او، اهمیت دهید و احترام بگذارید. در این راستا، به خرج دادن و نشان دادن انعطاف از مهمترین مسائلی است که باید به آن توجه داشته باشید، به ویژه برای تعیین زمان و مکان خاصی برای انجام گفت و گو.
برای در میان گذاشتن بازخورد اهمیت قائل شوید: به آنها پیشنهاد بدهید و نظرتان را پس از انجام مصاحبه یا تکمیل گزارش بگویید: اگر کارشناس یا مصاحبه شونده ای مایل است پیرامون شیوه انجام کار و گفت و گویش نظرتان را بشنود، نظرتان را منتقل کنید و پیشنهادهایی را با وی برای بهبود کیفیت کارهای بعدی و حضور یا فعالیت آینده رسانه ای با او در میان بگذارید.
راهنمایی هایی برای مصاحبه شوندگان یا کارشناسان
اگر می خواهید، شرط بگذارید: اگر مایل به انجام گفت و گو هستید، نیازی به آن نیست که بدون قید و شرط این کار را انجام دهید. می توانید شرایطی برای انجام گفت و گو تعیین کنید، مثل نیاز به وقت برای تدارک برای مصاحبه، یا مطرح کردن آنچه ترجیح می دهید در مورد آن پرسشی طرح نشود.
بپرسید: اگر بخشی از کار یا مرحله ای از تهیه گزارش برایتان مبهم است، سوال کنید و مطمئن شوید که از جزيیات انجام کار آگاهی یافته اید. خبرنگار، تنها کسی نیست که همواره باید سوال کند، شما هم پرسش های خود را می توانید، و باید، مطرح کنید و برای آنها پاسخ بگیرید.
تدارک ببینید، اما بیش از حد وقت صرف نکنید: برای آمادگی پیدا کردن برای مصاحبه وقت بگذارید، ولی فرصت بیش از اندازه به تدارک و آمادگی تخصیص ندهید. به خود و دانش و آگاهی تان اطمینان داشته باشید.
طبیعی رفتار کنید: برای حضور رسانه ای، به ویژه رسانه های دیداری یا شنیداری، مهمترین بخش کار آن است که خودتان باشید. نقش بازی نکنید و نظرتان را با شیوه ای طبیعی بیان کنید.
اشتباه کردن عادی است: اگر بعد از مصاحبه یا انتشار یا پخش آن متوجه شدید که اشتباه کرده اید، از اشتباهی که کرده اید، درس بگیرد و این تجربه را برای آینده به کار گیرید. نیازی به ملامت کردن نیست. به جای سرزنش خود، می توانید کیفیت مصاحبه های آینده تان را بهبود بخشید.
تصویر از پکسلز، عکاس: Gezer Amorim.
مقالات بیشتری نوشته
