نتایج انتخابات ریاست جمهوری اخیر آمریکا مایه‌ی شگفتی بسیاری شد. با آنکه این انتخابات ماه‌ها بود که از سوی رسانه‌ها پوشش داده شده بود، آن‌چه اتفاق افتاد با آن‌چه انتظار می رفت تفاوت فاحشی داشت. آيا ممکن بود این انتخابات را به گونه‌ای دیگر پوشش داد؟
با آنکه دادن پاسخی روشن کار دشواری است، یک نکته درست است، و آن این است که اتاق‌های خبر باید راه‌های تازه و بهتری را برای تعامل با مخاطبان خود بیابند. این‌جا نمونه‌هایی را از بهترین پروژه‌های خبری که توانسته‌اند بازخورد مناسبی بیابند و این بازخورد را در گزارش های‌شان بازتاب دهند، برای‌تان گردآورده‌ایم.
Electionland
این پروژه که از سوی گوگل نیوز طراحی شده، از سوی پروپابلیکا به عنوان بزرگترین پروژه ی یک روزه ی مطالعه خبرنگاری در تاریخ معرفی شده است. این طرح ۶۵۰ دانشجوی خبرنگاری ۱۴ دانشگاه را از سراسر آمریکا گرد آورد تا درباره‌ی فرایند انتخابات بحث کنند و جوانب آن را مورد بررسی قرار دهند و این کار را تحت نظر بیش از ۴۰۰ استاد خبرنگاری انجام می دهند. شرکت کنندگان در این طرح برای تحلیل پست‌های شبکه‌های اجتماعی و گوگل از Krzana و Dataminr استفاده کردند و تا زمان پایان رای گیری در روز ۸ نوامبر ۵ هزار گزارش و ۴۰۰ مقاله تهیه کردند.
ProPublica و Virginian-Pilot
این دو تریبون در سال ۲۰۱۵ گرد آمدند تا مجموعه‌ی گزارشی را پیرامون Agent Orange یا عامل نارنجی تهیه کنند. پروپایلیکا در این راستا به شیوه‌ی سنتی تهیه‌ی گزارش عمل نکرد و با ایده‌ای برای تهیه‌ی گزارش آغاز به کار نکرد. این گروه، یک نظرسنجی با ۳۵ پرسش تهیه کرد که شماری از کهنه سربازان را همراه خانواده‌های‌شان (فرزندان و نوه های‌شان) مورد پرسش قرار داد. از راه بخشی از این طرح به نام Get Involved امکان فرستادن طرح و نظر و ایده‌ی گزارش برای این رسانه وجود دارد. Terry Parris که سردبیر تعامل مخاطب در این پروپابلیکاست، می گوید که اندازه‌‌ی اجتماعی که مورد هدف قرار می گیرند، مهم نیست، نوع آن اهمیت دارد.
گروه فیس‌بوکی به نام Your Money and Your Life یا پول شما و زندگی شما، زیرمجموعه‌ی رادیو دولتی آمریکا (NPR)
این گروه فیس‌بوکی با تعداد بیش از ۲۹ هزار عضو به مردم امکان می دهد تا مشکلات و پرسش‌های مالی خود را در گروه در میان بگذارند و از یکدیگر راهنمایی بخواهند. Lori Todd که سردبیر اجتماعی رادیو دولتی آمریکاست، می گوید با توجه به عدم قطعیتی که در اوضاع اقتصادی وجود دارد، بسیاری از مردم می خواهند برای آينده و دوران بازنشستگی خود برنامه ریزی کنند. رادیو دولتی آمریکا هر از گاه از یک کارشناس مالی یا اقتصادی دعوت می کند که برای راهنمایی و پاسخ دادن به پرسش‌های مردم در بحث آنلاین روی فیس‌بوک شرکت کند. اما به جز آن، عمده‌ی تعامل توسط خود شرکت کنندگان و در میان خودشان انجام می شود و کارمندان رادیو به جز تایید اعضای تازه، دخالت دیگری در مباحث این گروه ندارند.
David Fahrenthold واشنگتن پست
شبکه‌های اجتماعی ابزار عالی برای استفاده‌ی خبرنگاران از امکانات همگانی به منظور پاسخ‌گو قرار دادن مسئولان کشور هستند. این کار از سوی دیوید فارنتهولد در مورد دانلد ترامپ انجام شد. دیوید طی دوران رقابت‌های انتخاباتی ترامپ از بیش از ۴۵۰ ارگان خیریه پرسید که آيا اعانه‌ای از سوی آقای ترامپ دریافت کرده‌اند یا نه، و نتیجه‌ی این تحقیق را در شبکه‌های اجتماعی منعکس کرد. این کار به او کمک کرد تا پرتره‌ی از ترامپ را که به نام خیریه به مبلغ ده هزار دلار خریداری شده بود، در یکی از هتل‌های خود ترامپ پیدا کند. دیوید به پاس تلاش و تحقیقی که کرد، برنده‌ی جایزه پولیتزر شد.
Curious City از WBEZ
این پروژه از مخاطبانش دعوت می کند که به تعدادی پرسش پیرامون اجتماع‌شان در ۱۴۰ کاراکتر پاسخ دهند. اغلب این پرسش‌ها کنجکاوی مردم را بازتاب می دهد. مواردی از قبیل زندگی عادی و روزمره‌ی مردم در این مجموعه موضوع، به پرسش و بحث گذاشته می شود. در هر مورد، رای گرفته می شود تا مردم نظر بدهند که آن موضوع خاص نیاز به پرسش‌های بیش‌تر دارد یا نه. Jennifer Brandel جنیفر برندل که بنیانگذار این طرح است، معتقد است که دریافت بازخورد از مخاطبان و انعکاس آن، به برنامه‌ها و طرح‌های خبرنگاری جان می بخشد.
Clock Your Sleep طرحی از WNYC
تجارب این شبکه‌ی رادیویی در داده نگاری اجتماعی نمونه‌ی جالب دیگری است. از راه اپلیکیشن موبایل‌اش، بیش از ۵ هزار شنونده داوطلب شدند که در یک نظرسنجی ۲۰ پرسشی پیرامون عادات خواب‌شان شرکت کنند. در پایان این نظرسنجی ۲۸ گزارش تهیه شد و میان کسانی که در طی این نظرسنجی موفق به بهبود عادات خواب‌شان شده بودند، رقابتی برگزار کرد.
این‌ها تنها نمونه‌هایی از روش‌هایی هستند که ارگان‌های خبری و نهادهای رسانه‌ای می توانند به کار گیرند تا اتاق‌های خبر را نسبت به واکنش و بازخورد مخاطبان حساس‌تر و گیراتر کنند. انجام این کار پلی از اعتماد میان خبرنگاران و مخاطبان ایجاد می کند. اما شاید مهم‌تر از آن، این باشد که با دادن امکان مشارکت به مخاطبان، ایده‌های خیلی بیشتری برای گزارش‌های جدید مطرح می شود که در جذب تعداد بیشتری از مخاطبان اثرگذار خواهد بود و به درآمد در حال کاهش رسانه‌ها و عدم قطعیت سیاسی شرایط جاری نیز کمک خواهد کرد.
تصویر اصلی از فلیکر، با مجوزHamza Butt.