انگیزه و محرک جدا شدن از یک کشور نامعمول نیست، و در سراسر جهان روی می دهد. در نیجریه و کشورهای دیگر آفریقای غربی، تنش های فزاینده ای برای کسب استقلال برای کشورها در برخی موارد به خشونت منجر شده است.
در نیجریه جدایی خواهان هم روی اینترنت و هم از طریق گروه های شبه نظامی مردم عادی را آزار می دهند و آنها را تهدید و ارعاب می کنند. فعالیت های بسیاری از این دست نیز در مرز انجام می شود، از جمله آنچه در سال ۲۰۲۱ اتفاق افتاد.
مخالفانی که با جدایی خواهان ائتلافی ندارند، و خبرنگارانی که در پی یافتن حقیقت هستند، هدف پیوسته این نوع تهدیدها بوده اند و این شرایط بر توانایی و امکان تهیه گزارش دقیق آنها از رویدادهای جاری اثر گذاشته است.
نمونه هایی از تهدید شدن خبرنگاران
Mayowa Tijani، خبرنگار راستی آزمایی که بر موضوع توسعه تمرکز دارد، حکایت تهدید شدن از سوی جدایی خواهان را عنوان کرده است. Nnamdi Kanu، یکی از رهبران جداییخواه، مقاله تیجانی را که سبب خشم او شده بود، بازنشر کرد و در حالی که آن را بلند روی اینترنت برای دنبالکنندگانش می خواند، تیجانی را تهدید کرد.
در آن لحظه، حدود دو هزار تن مشغول تماشا بودند و بعدا نیز صدها هزار نفر این ویدیو را دیدند. تیجانی گفت که کانو او را با لحنی تند و گستاخانه تهدید کرد.
این برای تیجانی کافی بود که وادار به ترک خانه و فرار شود و برای مدتی در شبکه های اجتماعی نیز حضور نیابد.
در موردی دیگر، طی یک دادگاه که سال گذشته در خصوص پرونده Sunday Igboho که یک گروه جدایی خواه است، تشکیل شد، تیجانی بار دیگر به مگر تهدید شد و به گفته خود مورد آزار قرار گرفت، به سر او ضربه ای زده شد و حتی زنی سعی کرد به او سیلی بزند.
Fredrick Nwabufo که خبرنگاری محبوب است نیز می گوید که به طور مرتب از جدایی خواهان به مرگ تهدید می شود. او اولین بار سه سال پیش تهدید شد و یک سال پس از آن، شکایتی به وزارت خدمات اجتماعی نیجریه برد و گفت که گروه جدایی خواه در مخالفت با رئیس جمهوری کشور به انتشار اطلاعات ساختگی می پردازند و می کوشند از مشروعیت حاکمیت وی بکاهند.
کانو این بار نیز به تهدید این خبرنگار در شبکه های اجتماعی پرداخت. Nwabufo گفت که تهدید وی، شدیدتر از تهدیدهای گذشته گروه بوده و با هدفمندی بیشتری انجام گرفته است.
توصیه برای خبرنگاران
Tajudeen Balogun که معاون سردبیر وبسایت خبری The Eagle Online نیجریه است، این نوع تهدیدها را وجهی جدی از فعالیت های جدایی خواهانه خواند و خبرنگاران را ترغیب کرد که با نهادهای امنیتی در مورد صیانت از جانشان در ارتباط باشند، ضمن این که باید منصف و بی طرف و به دور از هدفگیری سیاسی گزارش تهیه کنند.
Segun Akinleye خبرنگار پیشین The Nation می گوید حس ترس خبرنگاران ممکن است اثر وارونه ای بر کار آنها بگذارد و مانع از آن شود که کارشان را به شیوه ای که باید و می خواهند، انجام دهند. از این روست که تامین امنیت خبرنگاران و تلاش آنها برای مصون ماندن اهمیت بسیاری دارد، نه تنها برای خودشان، بلکه برای خبرنگاران دیگری که در همان فضا فعالیت حرفه ای می کنند. بلاک کردن و گزارش کردن فعالیت های مشکوک یا تهدیدآمیز به عقیده وی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
شیوه فعالیت یک نهاد خبرنگاری سودان جنوبی را برای مبارزه با اطلاعات ساختگی اینجا بخوانید.
منابع حفظ امنیت برای خبرنگاران
TalkYourTruth یا «حقیقت خود را بیان کنید» کمپینی است که از سال گذشته عفو بین الملل نیجریه در پی تهدیدهای جدایی طلبان و مسئولان نیجریه ای فعال کرده است.
هدف این کمپین به گفته Osai Ojigho، مدیر عفو بین الملل نیجریه، برای حفاظت از آزادی بیان و مستند کردن موارد تهدید، بازداشت یا ارعاب به کسانی که به انتقاد از دولت می پردازند، ایجاد و فعال شده است و هم برای صیانت از جان و تندرستی امنیت افراد فعالیت می کند و هم برای حفاظت از امنیت و سلامت گروه هایی که تهدید یا ارعاب می شوند؛ از هر جانبی که باشد.
بند ۱۹ شاخه غرب آفریقای خبرنگاران بدون مرز و کمیته حفاظت از خبرنگاران نهادهای دیگری هستند که از خبرنگارانی که در این منطقه از جهان مورد تهدید قرار میگیرند، حمایت می کنند.
تصویر از آنسپلش، عکاس: Emmanuel Ikwuegbu.