بحث اخلاقی برتری خبرنگاری بر داشتن شغلی عادی، یا داشتن شغلی عادی (غیر از خبرنگاری) در حین انجام کار خبرنگاری مستقل همواره مطرح بوده است، اما این روزها با شیوع ویروس کرونا و کمبود کار و کاهش بودجه رسانه ها، بسیاری از خبرنگاران مستقل در سراسر جهان ناگزیرند به کار دیگری روی آورند و به خبرنگاری آزاد و پاره وقت بسنده کنند.
وبیناری که از سوی مرکز بین المللی خبرنگاران با شرکت کارشناسان هک پک برگزار شد و آن را به زبان انگلیسی و به طور کامل اینجا می توانید ببینید، به بررسی این موضوع پرداخت. چکیده ای از آنچه را که در این وبینار مطرح شد نیز زیر ویدیو می توانید بخوانید:
مهمترین نتایجی که از این وبینار گرفتیم:
برای تجربه اندوزی و یافتن راهی مناسب در فضای کار حرفه ای مربوط به خبرنگاری که در عین حال کار رسانه هم نباشد، می توان کارهایی مرتبط یافت که انجام آنها ضمن کمک به تامین هزینه های زندگی روزمره، به کسب تجربه برای انجام کار خبرنگاری نیز کمک می کند.
عکاس-خبرنگاران می توانند وارد بازار کار مستندسازی یا حتی ساختن تیزرهای تبلیغاتی شوند. روزنامه نگاران و گزارشگران می توانند راههایی برای تقویت مهارت های نوشتاری شان بیابند که در کار خبرنگاری نیز به کارشان خواهد آمد. یافتن کارهایی که گرچه مستقیما کار خبرنگاری نیستند، تا حدی به این کار مربوطند، راه یافتن به فضای کار و آشنا شدن با کسانی که ممکن است رابطه با آنها در آینده و برای کار خبرنگاری نیز مفید باشد، کمک شایانی خواهد کرد.
تفاوت های اساسی کار رسانه ای و کار غیر رسانه ای
یکی از مهم ترین تفاوت های این دو نوع کار این است که در کار تجاری یا غیررسانه ای، بوروکراسی همواره مانعی برای تسریع روند فعالیت است. از سوی دیگر، فرایند تصمیم گیری تحریریه ها و اتاق های خبر گوناگون نیز متفاوت است، در نتیجه اختلاف هایی که این دو حوزه کاری با یکدیگر دارند، سبب اثرگذاری در روند کار و حاصل کار خواهند شد.
خبرنگاران اغلب به شتاب اتاق های خبر و تصمیم گیری های سریع تحریریه ها خو کرده اند. شکستن این عادات و آغاز کار به شیوه ای دیگر، برای بسیاری از خبرنگاران دشوار و پرچالش است، اما عادت کردن به آن به سرعت نهادینه می شود. از شکیبایی و تاملی که باید در کار غیررسانه ای به خرج داد، می توان درس هایی برای انجام کار رسانه ای گرفت و آنها را در کار خبرنگاری مستقل یا آزاد به کار بست.
اندیشیدن به کسب درآمد نیز به اندازه طبیعت کار، اهمیت دارد. نباید کسب درآمد را به کل منتفی دانست یا تصور کرد که خبرنگاران تازه کار همواره باید با دشواری زندگی کنند. زندگی راحت تر را می توان با کسب درآمد مهیا کرد و از آن درآمد برای انجام کار بهتر در عرصه خبرنگاری بهره برد. فعالیت های غیررسانه ای که می توانند تجربه مناسبی برای انجام کار رسانه باشند، در بسیاری موارد راهگشا و کمکی برای یافتن راه های بهتر تهیه گزارش های مناسب حرفه ای تلقی می شوند.
یافتن توازن میان احساس رضایت، کسب نام و شهرت نیک، و کسب درآمد، بسیار مهم است. صرفنظر از نوع کاری که انجام می دهید، کار غیررسانه ای که انتخاب می کنید باید به نوعی در راستای باورها و اندیشه هایتان باشد تا بتوانید به خوبی آن را انجام دهید و تجارب آن را نیز در کار رسانه به کار گیرید.
چه در کار رسانه و چه در کار غیررسانه ای، باید قدر وقت و کار خود را به خوبی بشناسید و بر اساس آن، کار را بپذیرید؛ چه نوشتن تبلیغات یا ساختن تیزر باشد، چه تهیه گزارش.
به خاطر داشته باشید که کار، یعنی حفظ روابط. در پی ایجاد روابط و حفظ و گسترش آنها باشید. اما همزمان، اولویت هایتان را تصریح کنید و آنها را به روشنی با کارفرمایتان در میان بگذارید.
اصل «جنگ اول به از صلح آخر» را در نظر داشته باشید و فراموش نکنید که هرقدر اطلاعاتتان درباره یک طرح یا پروژه کاری بیشتر و دقیقتر باشد، امکان ارائه کار بهتر، ایجاد روابط کاری سالم تر، و گسترش این نوع روابط نیز میسرتر خواهد شد. از ابتدا نیازها و انتظارات متقابل، و علایق و اولویت های خودتان را در زمینه کاری و مالی روشن کنید تا نکته مبهمی که بعدها مشکل زا شود، باقی نماند.
مثل کار رسانه، هر نوع کار دیگری نیز به شکیبایی و حسن خلق نیاز دارد و به برخوردهای کاری دوستانه و حرفه ای. همانقدر که ویرایش یا تغییر گزارشتان برایتان مهم است اما لازم است نسبت به آن برخورد صبورانه و حرفه ای به خرج دهید، همین اخلاق و شیوه رفتار برای انجام کار غیررسانه ای نیز مهم است. تمرین حفظ خونسردی از بهترین تجاربی است که می توان آن را فارغ از حوزه کاری، به هر شغلی تعمیم داد.