شاهدانی که آنچه را می بینند بر روی تلفنشان ضبط می کنند، راه و روش گردآوری خبر را تغییر داده اند. رقابت مراکز خبراین روزها بر سر دسترسی به این منابع و استفاده بهتر از این تصاویر است.
فرگس بلFergus Bell مشاور نهاد خبری رسانه عمیقتر بساز Dig Deeper Media و یکی از سردبیران سابق اسوشیتدپرس می گوید:«شاهدان عینی که این روزها تلفن های هوشمند دارند، توانسته اند فرایند گردآوری خبر را به طور جدی تغییر دهند. نهادهای خبری چطور می توانند با این شهروند-خبرنگاران همکاری کنند؟ این همکاری به مرور معمولتر و رقابتی تر شده است. شاهدان عینی برای انتشار خبرهایشان نیازی به نهادهای خبری ندارند. هرچه را بخواهند می توانند در شبکه های اجتماعی منتشر کنند. هر قدر بهتر درباره نحوه همکاری با مخاطبانتان فکر کنید تا به شکل بهتری بتوانید از محتوای خبر آنها استفاده کنید، احتمال آن که سراغ شما بیایند، بیشتر است تا این که سراغ رقبایتان بروند.»
چکیده ای از مصاحبه با بل Bell را اینجا می خوانید:
به نظر شما تفاوت میان محتوای خبری که کاربران تهیه می کنند با کار حرفه ای خبرنگاری چیست؟
تفاوت چندانی میان این دو وجود ندارد. هنگام پوشش خبرهای فوری، به ویژه اگر خبرنگار هنوز به محل رویداد نرسیده باشد، شاهدان عینی همان مطالبی را گردآوری می کنند که خبرنگاران گردآوری می کنند، فرقشان این است که شاهدان عینی معمولاً دوربین حرفه ای ندارند. اما، تفاوت اصلی میان این دو، در فرایند ویراستاری است.
چرا همکاری میان خبرنگاران حرفه ای و شاهدان عینی مهم است؟
تمام فرایند گردآوری خبر به مرور شفافتر و بازتر می شود. چه بخواهیم چه نخواهیم، این فرایند برای همه قابل دیدن است. خوانندگان ما معمولاً همزمان به همان مطالبی دسترسی دارند که ما داریم. اگر با شهروند-خبرنگارانی که خبر در اختیارمان می گذارند، با بی احترامی برخورد کنیم، این فرایند هم به همان اندازه شفاف است و ممکن است برای نشریات خطرناک باشد.
ارزش های سنتی گردآوری خبر وارد فضای دیجیتال نشده اند. اگر به روشی که هم اکنون عمل می کنیم ادامه دهیم، به ویژه اگر همراه با بی احترامی باشد، این شکل گردآوری خبر نمی تواند ادامه پیدا کند. گردآوری دیجیتال خبر باید به همان شکلی انجام شود که در مطبوعات چاپی انجام می گیرد: باید داده ها را بازبینی کرد، اعتماد ایجاد کرد، رابطه های مناسب برقرار کرد، و برای به دست آوردن اطلاعات بیشتر باید با منابع گوناگون گفتگو کرد. اینها کارهایی است که لزوماً در فضای دیجیتال انجام نمی گیرد.
پس خیلی از نهادهای خبری بدون توجه به این نکات، خبر منتشر می کنند؟
مهمترین نکته آن است که استانداردهای اخلاقی و معیارهای کار خود را هنگام استفاده از منابع دیجیتال رعایت کنید و همه چیز را دوبار بازبینی کنید و تحت فشار قرار نگیرید. اگر کاری که انجام می دهید، مطابق استانداردتان نیست، باید اعتماد به نفس کافی داشته باشید که فوراً منتشرش نکنید و مدتی صبر کنید. خیلی ها در فضای دیجیتال این کار را انجام نمی دهند، و این، صنعت خبرنگاری را بدنام می کند. به همین دلیل است که شاهد انتشار اخبار نادرست هستیم که بعد از انتشار هم نیاز به تصحیح دارند.
اگر معیار و استاندارد صحیح در کار باشد، می توان به انتظارات مخاطبان از نهادهای خبری پاسخ داد...اگر همیشه اخبار دقیق و درست منتشر کنید، به رقبایتان فشار خواهید آورد، چون قابل اعتمادترین منبع خبری می شوید.
چگونه باید رابطه مان را با شاهدان عینی تقویت کنیم؟ آیا برای این نوع خبر باید بهایی پرداخت شود؟
وقتی سراغ محتوای خبری شاهدان عینی می رویم یا از آنها می خواهیم که گزارشی برایمان تهیه کنند، مهم است که ابتدا امنیت جانی و وضع روانی آنها را مد نظر داشته باشیم. اگر اتفاقی افتاده که خطر جانی دربردارد، مثل سوانح طبیعی یا تیراندازی، باید خطری که آنها را هنگام تهیه گزارش تهدید می کند، در نظر بگیریم.
همچنین، وقتی از گزارشی که یک شاهد عینی تهیه کرده، استفاده می کنیم، باید هدف تهیه کننده گزارش را درنظر داشته باشیم: آیا گزارش را فقط برای دوستانشان تهیه کرده اند؟ بعد، اگر از گزارششان استفاده می کنیم، باید آنها را از پیامدهای سیاسی انتشار آن آگاه کنیم. دست آخر آن که، باید حق تهیه کننده گزارش را محترم بشماریم و به شکلی که مناسب است، زحمتشان را جبران کنیم.
به جای صحبت کردن درباره پول، باید درباره جبران زحمت صحبت کنیم. این، همیشه معادل پرداخت پول نیست. ممکن است به معنای احترام گذاشتن به کارشان باشد، یا ذکر نامشان، یا ارتباط برقرار کردن با آنها و پرسیدن از خودشان. می توانیم از خودشان بپرسیم که ترجیح می دهند چگونه مطرح شوند. اگر می خواهند دستمزد بگیرند اما رسانه نمی تواند هزینه آن را پرداخت کند، قرار دادن گزارششان در وبسایت (به جای دانلود کردن و منتشر کردن آن)، کار مناسبی است.
این رابطه را در آینده چگونه قابل توسعه می بینید؟
دانسته های مشترک بسیاری در مورد تکنیک های جدید نشر، راه های تازه ی توزیع، خبرنگاری جدید، روش های نوین تحلیل، و امثال اینها وجود دارد، اما وقتی نوبت به برقراری ارتباط و همکاری در زمینه دانسته های اساسی می رسد، همکاری کافی وجود ندارد.
استانداردهای معمول خبرنگاری به مرور متحول شده اند و همه ارگان های خبری آنها را به کار می گیرند. مثلاً در مورد شیوه ای که از منابعمان حفاظت می کنیم، استانداردهای تازه ای وجود دارد که باید به کار گرفته شود. همه سعی می کنند خودشان به تنهایی راه را پیدا کنند، در حالی که اگر همکاری کنیم، سریعتر به مقصد می رسیم و می توانیم روی چیزهایی که به بقایمان کمک می کند، تمرکز کنیم و می توانیم با هم رقابت کنیم.
اصل این مقاله در World Association of Newspapers and News Publishers منتشر شده و با اجازه، دوباره انتشار یافته است.
تصویر اصلی از فلیکر با مجوزMelissa Barr