هفته گذشته مرکز بین المللی خبرنگاران پنل مجازی را برای طرح و بررسی نتایج یک نظرسنجی برای درک اثرات همه گیری کرونا بر خبرنگاران و اتاق های خبر برگزار کرد.
این پنل پس از انتشار نتایج اولیه این نظرسنجی که اوایل ماه گذشته انجام گرفت، تشکیل شد.
این پنل به بررسی نظرسنجی پرداخت که از ۱۴۰۶ پاسخ دهنده در ۱۲۵ کشور جهان گردآوری شده بود. شرکت کنندگان در این پنل ماریا رسا، مدیر و سردبیر اجرایی نشریه رپلر، جی روزن، استاد دانشگاه و منتقد رسانه، امیلی بل، استاد دانشگاه و دکتر جولی پوزتی، مدیر بخش پژوهش جهانی مرکز بین المللی خبرنگاران بودند.
نسخه کامل این پنل را که به زبان انگلیسی برگزار شد، اینجا می توانید ببینید:
نتایج کلیدی گفت و گوهای شرکت کنندگان در این پنل را اینجا می خوانید:
سلامت جسمی و روانی
نتایج نظرسنجی نشان داد که هفتاد درصد شرکت کنندگان در آن، از اثرات منفی روانی و احساسی پوشش خبری و تهیه گزارش از همه گیری کرونا گلایه کردند. دست کم یک سوم از آنها از افزایش اضطراب، خستگی، بی خوابی، افکار منفی و احساس ناتوانی شکایت داشتند.
پروفسور امیلی بل گفت که این نتایج نشان می دهد که شیوع کرونا اثر انکار ناپذیری بر روان خبرنگاران گذاشته است. دکتر جولی پوزتی گفت که این همه گیری به اندازه ای بر تندرستی روحی خبرنگاران اثرگذاشته که می توان آن را نوعی بحران روحی تلقی کرد. خانم رسا گفت که برای خبرنگارانش در رپلر، امکان برخورداری از مشاوره با روان شناس را فراهم آورده است.
آزادی رسانه ای
بیست درصد پاسخ دهندگان به نظرسنجی گفته اند که از زمان شروع شیوع کرونا بیشتر مورد آزار قرار گرفته اند. ۱۴ درصد از شرکت کنندگان در نظرسنجی گفتند که بخش هایی از گزارش هایشان سانسور شده و ۱۴ درصد از آنها نیز گفتند که تحت فشار دولت کشورشان قرار گرفته اند تا پوشش خبری مثبتی از تحولات کرونا ارائه دهند.
پوزتی گفت که در برخی از کشورهای دنیا به نظر می رسد از خبرنگاران به نوعی به عنوان سپری برای دفاع از، یا مثبت جلوه دادن، عملکرد دولت ها در مقابله با بحران همه گیری کرونا استفاده می شود.
گسترش اطلاعات غلط
پاسخ دهندگان نظرسنجی گفتند که عمده ترین منابع انتشار اخبار جعلی یا نادرست اینها بودند: شهروندان عادی (۴۹ درصد)، رهبران سیاسی و مسئولان (۴۶ درصد) و بخش باقی مانده انتشار اطلاعات غلط به عهده شبکه های اجتماعی بوده است. هشتاد درصد پاسخ دهندگان گفتند که دست کم هفته ای یک بار با اطلاعات نادرست مواجه می شوند و در شبکه های اجتماعی، ۶۶ درصد اطلاعات غلط از فیس بوک، ۲۷ درصد آن از توییتر، و ۳۵ درصد آن از واتس اپ می آید.
رسا گفت انتقال اطلاعات در این خصوص، به شیوه ای انجام می گیرد که نادرست بودن یا جعلی بودن آن آشکار نمی شود و مخاطب خبر یا کاربر شبکه اجتماعی نمی داند که از او و توجه او سوء استفاده شده است. نمونه آن، دخالت روسیه است در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۶ (چهار سال پیش) آمریکا.
خانم رسا معتفد است خبرنگاران باید راهی برای جلوگیری از انتشار اطلاعات غلط بیابند و این راه به واسطه بهره برداری از فن آوری و راستی آزمایی و ساختن جامعه پایدار مخاطب میسر می شود.
رسا و روزن هر دو بر نیاز به ایجاد یک گروه نظارتی در فیس بوک تاکید ورزیدند و گفتند که نظام مندی شبکه های اجتماعی نیاز و ضرورت تحولات جاری و شرایط کنونی جهان است.
پیامدهای اقتصادی همه گیری کرونا بر اتاق های خبر
نتایج نظرسنجی نشان داد که هفده درصد از اتاق های خبر جهان در پی شیوع همه گیری کرونا با افت بیش از ۷۵ درصد درآمدشان مواجه شده اند. خانم بل علت عمده این موضوع را تنزل شدید بازار آگهی عنوان کرد.
خانم رسا گفت که جهانی که می شناختیم اکنون نابود شده و بر ماست که آن را از نو بسازیم. در سال ۲۰۱۹ رپلر، رسانه تحت مدیریت وی، نزدیک به نیمی از آگهی دهندگان خود را به سبب اتهامات دولت فیلیپین علیه خانم رسا از دست داد و ناگزیر به تعریف دوباره ساختار مالی و کسب درآمد خود شد.
رسا گفت الگوی تازه ای که از سال گذشته در رسانه وی مورد استفاده قرار گرفته است، بر مبنای استفاده از داده و فن آوری بنا شده و مبتنی بر پژوهش است و جایگزین الگوی قبلی را گرفته است.
آقای روزن گفت که از این پس احتمال دارد که روابط میان صنایع مبتنی بر واقعیات و اخبار، تغییر کند و شاید باب ایجاد رابطه ای تازه با مردم نیز باز شود. وی گفت ممکن است الگوهای رسانه ای که مبنای عضویت (اشتراک با پرداخت حق آبونمان) دارند، تقویت شوند و جایگاه مستحکم تری در جوامع پیدا کنند.
رسا باور دارد که آینده خبرنگاری به آینده فن آوری گره خورده است. او در پایان این پنل گفت: «وجود خبرنگاران ضروری است چون آنها هستند که قابلیت و دانش تهیه گزارش و ارائه و انتقال خبر را دارند. رسانه ها نیز معیارهای سنجش، اخلاق حرفه ای و شهامت خود را به عرصه کار می آورند.»
تصویر اصلی از آنسپلش، با مجوز Erik Mclean.