طی همه گیری ايبولا در نیجریه در سال ۲۰۱۴، یک پادشاه نیجریه ای پیامی در شبکه های اجتماعی پست کرد و طی آن گفت که مردم برای صیانت خود از ویروس ایبولا باید آب نمک بخورند. در نتیجه این پیام، بسیاری از مردم به بازار شتافتند تا نمک بخرند.
دولت از نیجریه ها خواست که این پیام را فراموش کنند و تاکید کرد که هنوز درمانی برای این بیماری وجود ندارد. مقام های نیجریه از شهروندان خواستند محیط زندگی شان را تمیز نگه دارند و اصول بهداشت فردی را رعایت کنند.
اما تا آن موقع دیگر دیر شده بود چون بسیاری از نیجریه ای ها تصمیم گرفته بودند آب نمک بنوشند و حمام آب نمک بگیرند. یک هفته بعد، دو شهروند جان خود را از دست اند و بیست تن دیگر به سبب نوشیدن آب نمک بستری شدند. شهروندانی که فوت کرده بودند به سبب افزایش شدید فشارخون درگذشته بودند که به طور خاص به مصرف نمک زیاد مربوط است.
International Centre for Investigative Reporting یا ICIR یا مرکز بین المللی گزارشگری تحقیقی می خواست با این رویداد مبارزه کند. در سال ۲۰۲۰ به همین دلیل FactCheckHub را تاسیس کرد تا با انتشار اطلاعات غلط مبارزه کند. Bamas Victoria که این گروه را مدیریت می کند می گوید هدف آن مبارزه با اطلاعات نادرست و غیردقیق و تلاش برای دور کردن مردم از گمراهی و عقاید کذب است.
CrossCheck Nigeria نهادی است که با همکاری نهادهای دیگر راستی آزمایی نیجریه ایجاد شده و با هدف مبارزه با شیوع اطلاعات غلط در سال ۲۰۱۹ در آستانه انتخابات سراسری آن کشور فعال شد. و از زمان آغاز فعالیت موفق شده تا گفته های سیاستمداران، رهبران روحانی و شهروندان نیجریه را راستی آزمایی کند.
The Hub به راستی آزمایی ادعاهای سیاستگران نیز می پردازد، مثل گفته یکی از وزرای آن کشور که در ماه ژوییه گفت که نیجریه پنج درصد از موارد مرگ و میر ناشی از کووید - ۱۹ را در آفریقا داشته است.
ICIR طی مدت فعالیت خود کارگاه ها و وبینارهای متعددی را برگزار کرده است و دوره های آموزشی را نیز برپا کرده تا به میزان آگاهی و دانش مردم پیرامون شیوه های شناخت و تشخیص اطلاعات نادرست بیافزاید.
The Hub همچنین مردم را ترغیب می کند تا ادعاهایی را که می خواهند از صحت یا سقم آن اطمینان یابند از راه واتس اپ یا از راه پر کردن فرمی در وبسایت برای مسئولان و گردانندگان وبسایت بفرستند و بعد از نتیجه تحقیق مربوط به آن آگاه شوند.
به رغم موفقیت های The Hub ویکتوریا گفت که گاهی دستیابی به داده های معتبر برای کار راستی آزمایی دشوار است و چالش دیگر هم ترغیب و تلاش برای قانع کردن نهادهای دولتی در زمان ضرورت برای در اختیار گذاشتن داده ها و اطلاعات و پاسخگویی به پرسش هایی است که مطرح می کنند یا برایشان می فرستند.
تصویر از آنسپلش، عکاس: Namnso Ukpanah.
مقالات بیشتری نوشته
