در دوران غریبی به سرمی بریم. جنگ در قلب اروپا در جریان است و تنش بی منطق جاری زمستان طولانی و دشواری را رقم می زند.
بهای خوراکی و سوخت بسیار بالا رفته و چالش و گرسنگی را ، حتی برای جوامع آسیب پذیری که دور از این تنش به سر می برند، تشدید کرده است.
تنشها در شرق آسيا و در میانه رقابت بین ایالات متحده و چین تایوان را به نقطه حساس بدل کرده اند که ممکن است محلی برای یک اختلاف عمده و اساسی باشد که هیچ کس خواهان دیدن آن نیست.
در بحبوحه این مشکلات، گزارش تغییرات عمده اقلیمی مثل سیل های مرگبار و آتش سوزی های گسترده و خشکسالی های نابود کننده در سراسر جهان زنگ خطر بحران اقلیمی را به صدا درآورده اند و نشان از آن دارند که پرداختن به مشکلات زیست محیطی و حل چالش‌های آن به گونه روزافزونی دشوارتر می شود.
تعجبی ندارد که مخاطبان خبر می گویند از دنبال کردن اخبار خسته شده اند. مردم نگران تحولات جاری هستند و نگران آن که ممکن است این تحولات به کجا بیانجامد.
اطلاعات غلط و جعلی به مشکلات کنونی دامن می زند. بخشی از آن به عمد منتشر می شود تا عقیده مردم را تغییر دهد و بخشی هم به طور غیرعمد یا حتی بی اندیشه و غرض قبلی در شبکه های اجتماعی منتشر می شود.
در زمان‌هایی این چنین است که روز جهانی خبر که روز ۲۸ سپتامبر گرامی داشته می شود، اهمیتی دوچندان می یابد. امروز به اهمیت خبرنگاری و نقشی که دارد، می پردازیم.
چگونه می توان به بهترین شیوه خبرنگاری را به شکلی اجرا کرد و به جامعه ارائه داد که بیشترین اثرگذاری مثبت را بر دموکراسی داشته باشد، و آنچه باشد که دموکراسی جوامع به آن پایبند است؟
اطلاعات معتبر، موثق، قابل اتکا و به هنگام، برای مقابله با چالش های روبه رویمان حیاتی هستند. با آن که دیدگاه های شخصی هریک از ما محترم است، همه ما از واقعیات موثق مطلع نیستیم. بدون توافق نظر بر سر واقعیات، از منطق نیز به همان اندازه فاصله خواهیم گرفت.
کار خبرنگاری دقیق و حرفه ای و قابل اعتماد، مستلزم سختکوشی و راستی آزمایی و تحقیق خبرنگاران است. شگفتی ندارد که مخاطبان این روزها در پی صداهای قابل اعتماد هستند، چه برای شنیدن و خواندن خبر، چه اطلاع از تحلیل و دیدگاه.
اما ورای آن، مخاطبان به انگیزه نیز نیاز دارند. می خواهند راه حل مشکلاتی را که با آنها روبه رویند، بشنوند، به ویژه در جوامعی که صدای آنها کمتر شنیده می شود.
به نمونه های بسیاری از این نوع گزارش ها و برنامه ها که مورد اقبال عمومی قرار گرفته، در website وبسایت روز جهانی خبر اشاره شده است. مهم آن است که در عمل نشان دهید، نه آن که به زبان بگویید.
آوردن نمونه هایی از نوشته های جورج ارول این روزها مناسبت بسیاری دارد. وی در سال ۱۹۴۶ در مطلبی با عنوان «چرا می نویسم» نوشت که همه نوع نوشتار اما شاید به ویژه نوشتار خبرنگاری هدف سیاسی دارد و در پی آن است که داستان خوبی را نیز تعریف کند. او نوشت که حس بی عدالتی و غرض ورزی سیاسی در میان عواملی است که سبب نگرانی وی می شوند. سخنان او امروز نیز درست و قابل اتکاء هستند.
او می نویسد که نمی تواند کار نوشتن کتاب یا حتی یک مقاله بلند برای مجله ای را، انجام دهد مگر دست کم بخشی از آن به قصد زیبایی یابی باشد و در پی یافتن نوشتاری که هم محتوای قابل اعتمادی داشته باشد و هم زیبایی کلام.
ارول می نویسد که کار نوشتار و خبرنگاری عجین کردن آنچه دوست می داریم و آنچه را که دوست نمی داریم با فعالیت های جمعی و به دور از انزوایی است که عصر کنونی بر همه ما تحمیل کرده است.
در سال ۱۹۴۶ چنین بوده و از آن پس، به ویژه اکنون نیز، همین گونه است.
Warren Fernandez مدیر گروه جهانی سردبیران است که زیرمجموعه ای است از انجمن ناشران خبر. وی همچنین سردبیر The Straits Times در سنگاپور است.
World News Day یک پویش جهانی اتاق های خبر برای پرداختن به ارزش خبرنگاری است که از سوی زیرمجموعه سردبیران انجمن جهانی ناشران خبر در مشارکت با Canadian Journalism Foundation منتشر می شود.
تصویر از آنسپلش، عکاس: Michael Fousert.