هفت خبرنگار از هفت نهاد گوناگون خبری روی یک طرح کار کردند تا نشان دهند که خانههای هزاران شهروندی که در زمین لرزهی سال ۲۰۱۵ نپال ویران شده بود، هنوز بازسازی نشده است. این پروژه که After the Quake: Waiting for Relief یا «پس از زمین لرزه، در انتظار نجات» نام دارد، در وبسایت Center for Investigative Reporting, Nepal و در نشریاتی که این هفت خبرنگار برای آنها کار می کردند، منتشر شد.
مجموعا، این گزارشها حاکی از آن است که دولت نپال تاکنون تنها سه درصد از مبلغ وعده داده شده به مردم را صرف خانهسازی و تعمیر مسکنشان کرده است، مبلغی که بیش از ۹۰۰ میلیون دلار بود. تنها ۹۰۰ دستگاه خانه از بیش از ۲۲ هزار مسکن وعده داده شده ساخته شده است.
به عنوان سرپرست این پروژهی داده نگاری، موفق شدم به بیش از ۶ هزار صفحه از مدارک کمکهای مالی که به دولت نپال شده، دسترسی پیدا کنم. به رغم انجام شدن برخی تعمیرات و اسکان یافتن عدهی از مردم، هنوز عدهی بیشتری منتظرند.
آموختههای این طرح اینهاست:
۱. برای دستیابی به مجموعهی اطلاعات به روابط شخصی نیاز هست. حتی در مواردی که پروندهها ممکن است در وبسایتهای ادارات دولتی موجود باشد، دسترسی پیدا کردن به برخی جزییات و اطلاعات، به داشتن ارتباطات و آشنایی نیاز دارد.
۲. همهی گزارشها لزوما به دادههای بزرگ و عمده نیاز دارند. بعضی از خبرنگاران در این گروه بر مبنای دادههای کوچکتر کار می کردند، در حدی که می توانستند با قلم و کاغذ و بدون نیاز به ماشین حساب، محاسبات لازم را انجام دهند.
۳. همهی کسانی که با داده کار می کنند، لازم نیست متخصص داده نگاری باشند. بعضی خبرنگاران در استفاده از دادههای با ارقام درشت خبره بودند و برخی نبودند. اما اشراف به موضوع به اندازهی توانایی محاسبه در این مورد اهمیت دارد.
۴. استفاده از نقشههای تعاملی بسیار مهم است و توجه مخاطبان و بازدیدکنندگان اینترنتی را به خود جلب می کند. آمار ما نشان می دهد که هزاران کاربر اینترنت از این نقشهها بهره بردند و اطلاعات گرفتند.
۵. گزارشها تنها به داده نیاز ندارند، بلکه نیازمند دقت، مقایسه، و به عبارت دیگر، انسانی کردن و روح بخشیدن به اعداد و دادهها هستند. Rudra Pangeni به تحلیل داده دست زد تا کمبودهای نیروی انسانی را در فرایند بازسازی نشان دهد، و ثابت کرد که بدون افزودن به نیروی موجود انسانی، و با استفاده از همین میزان نیرو، فرایند بازسازی، حدود ۱۳۰ سال به طول خواهد انجامید. Shreejana Shrestha هم در نقشهی نشان داد که تعداد شکایاتی که علیه کمیتهی توسعهی روستایی شده، افزایش یافته است.
۶. شخصی کردن داستان آسیب دیدگان، به گزارشها روح می بخشد. Rajneesh Bhandari یکی از این خبرنگاران است که با توصیف شرایط پیرامونش هنگام تهیهی گزارش، وجهی انسانیتر به وقایع می بخشد.
۷. گروه ما از کمک حرفهای استفاده کرد. مهندسان و طراحان نرم افزار در شرکت Open Nepal به دانلود کردن و مرتب کردن مجموعههای بزرگ داده کمک کردند و مهارت آنها به پیشبرد طرح ما کمک شایانی کرد، به ویژه چون کامپیوترهای قدرتمندی داشتند.
۸. راهنما داشتیم: از مشاوره و راهنمایی Lucinda Fleeson که از همکاران مرکز بینالمللی خبرنگاران است، استفاده کردیم و از همکاری سردبیران مرکز خبرنگاری تجسسی نپال هم بهره بردیم.
۹. از وامهای بلاعوض استفاده کردیم: Lucinda موفق شد برندهی یک وام بلاعوض از سوی Fund for Investigative Journalism یا صندوق خبرنگاری تجسسی در واشنگتن دی سی شد، و از این وام برای هزینههای سفر و تحقیق و کار اضافه اعضای تیم استفاده کرد.
تصویر اصلی از فلیکر، با مجوز David Denicolò.