راستی آزمایی دور دنیا: زیمبابوه

نوشته Lungelo Ndhlovu
Oct 30, 2018 در مبارزه با شیوع اطلاعات غلط و جعلی

ZimFact که بر اساس نهادهای بزرگتری چون PolitiFact و Africa Check ایجاد شده، نخستین نهاد اینترنتی راستی آزمایی زیمبابوه است و در تلاش است تا انتشار اطلاعات جعلی و غلط را در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی گوناگون از جمله واتس اپ، فیس بوک، و توییتر کاهش دهد.

زیم فکت رسما در روز ۱۶ مارس ۲۰۱۸ فعال شد تا قبل از انتخابات ۳۰ ژوییه ۲۰۱۸ آن کشور برای آگاهی مردم و مبارزه با انتشار اخبار جعلی و تبلیغات سیاسی تلاش کند. 

Cris Chinaka، سردبیر زیم فکت، می گوید که تشکیل این نهاد با این انگیزه انجام شد که دروغ و راست را برای مخاطبان و رای دهندگان از یکدیگر متمایز کنند و این کار را به عنوان بخشی از جامعه جهانی راستی آزمایان، و با رعایت بی طرفی و دقت نظر انجام دهند.  

زیم فکت یک گروه کوچک تحریریه دارد که شامل دو خبرنگار حرفه‌ای و یک پژوهشگر است. هدف آن بررسی ادعاهای سیاسی در کشوری است که انتشار اخبار نادرست معمول است. 

Tapfuma Machakaire خبرنگار باسابقه‌ای است که ۳۶ سال تحربه کار در مطبوعات و رسانه‌های صوتی-تصویری را دارد، و یکی از خبرنگارانی است که با این طرح هم‌کاری دارد. او می گوید که تلاش او طی این طرح، آن است که به خبرنگاران جوان و تازه کار نیز آموزش دهد که کار خبرنگاری حرفه‌ای را می توان بدون فدا کردن ارزش‌های اخلاقی و حرفه‌ای خبرنگاری، از جمله بی طرفی، انصاف، دقت، و توازن انجام داد، به ویژه چون جوانترها راحت‌تر ممکن است تحت تاثیر قدرت قرار بگیرند یا مرعوب قدرت سیاسی یا لفاظی‌های سیاستمداران شوند. 

Wallace Chuma که یک پژوهشگر رسانه‌ای است، در گزارشی گفته است که فضای رسانه‌ای زیمبابوه پس از استقلال انعکاسی واقعی از جامعه آن بوده است. چوما مدعی است که رسانه‌های پس از استقلال، کشمکش میان مراکز قدرت را طی دهه‌‌های دوم و سوم استقلال بازتاب داده اند.

پنل اطلاعات و رسانه دریافته که رسانه‌های زیمبابوه از اواخر دهه ۱۹۹۰ آیینه‌ی فضای پراختلاف سیاسی در زیمبابوه بوده است. 

دموکراسی‌های لیبرال در سراسر جهان در حال آزمایش شدن هستند، و آزمون خود را در آستانه‌ی انتخابات گوناگون در فرانسه، آمریکا، بریتانیا و کاتالونیا پس داده اند. 

چیناکا می گوید که طی مدت فعالیتش، زیمفکت توانسته ۱۶ خبرنگار را تربیت کند و ۳۰ مقاله تولید کند. 

Ncube که از دیگر اداره کنندگان این گروه است، می گوید: «ما متوجه کاستی‌های کار خود هستیم، اما می کوشیم که زیمفکت را به مفهومی نوین در زیمبابوه تبدیل کنیم. این مفهوم حدود ده سال بعد از ظهور مفاهیم مشابه آن در دموکراسی های دیگر آفریقا، پدید آمده، مثل آفریقای جنوبی، نیجریه، و البته مدت‌ها بعد از پیدایش آن در اروپا و آمریکا.»

 

Lungelo Ndhlovu خبرنگاری است که برنده‌ی جوایز متعدد خبرنگاری شده و تمرکز بر تغییرات آب و هوای جو زمین، فعالیت رسانه‌ای، و ارتباطات برای توسعه است. او در Bulawayoی زیمبابوه کار می کند. 

  

تصویر اصلی از Unsplash، با مجوز rawpixel.