رسانهها به طور روزافزونی به استفاده از ابزارهای تبدیل متن به گفتارروی آوردهاند تا محتوای خود را به صورت گستردهتری در دسترس قرار دهند. روزنامه برزیلی Folha de São Paulo از سال ۲۰۱۵ به این سو در وبسایتش از ابزاری برای تبدیل متن به گفتار استفاده کرده است. این امکان، این روزنامه را در میان رسانههای اصلی برزیل، جلو برده است.
Camila Marques کامیلا مارکِس، مسئول راهبرد دیجیتال این روزنامه، میگوید: «اوایل، روزنامه تنها روی کامپیوترهای دسکتاپ قابل دسترس بود. بعد ما نسخه تلفن همراه هوشمند آن را هم ایجاد کردیم.» او میافزاید که بخش فنی روزنامهاش هنگام پیاده کردن این ابزار، هم قابلیت استفاده و هم قابلیت دسترسی را در نظر گرفت.
مارکِس در بخش دیگری از سخنان خود میگوید: «این یک ویژگی جالب و بدیع برای خوانندگان عادی بود. دسترسی صوتی همراه با دسترسی بصری یکجا فراهم شد، چون ما ابزاری را هم برای کنترل اندازه فونت ارائه کردیم. ما نه تنها به فکر کسانی بودیم که مشکل بینایی دارند و امکان گوش کردن متن را برایشان فراهم آوردیم، بلکه به فکر آن عده از کاربرانی که مشکلات جسمی دیگری مثل کوررنگی دارند هم بودیم.»
بیشتر بخوانید: نوآوری برای رساندن حقایق به ناشنوایان و کمشنوایان
خلاء توضیح تصویر
یک خبرنگار برزیلی به نام Gustavo Torniero گوستاوو تورنیرو از بدو تولد به آب سیاه چشم (گلوکوما) مبتلا بوده است. او در کنار خبرنگاری به عنوان مشاور فراگیری، توضیح صوتی و دسترسی دیجیتال هم کار میکند. وی میگوید: «من افزایش امکان دسترسی به محتوا را به صورت وسیعتری میبینم. وقتی وبسایتی داشته باشید که برای فردی با اختلال بینایی قابل دسترس است، این وبسایت برای کسانی که فقط از یک کیبورد برای جستجو در اینترنت استفاده میکنند هم قابل دسترس خواهد بود، مثل کسانی که از نظر جسمی کمتوانند.» او میافزاید: « [در توصیف خود] همیشه میگویم نابینا هستم، و یا فردی مبتلا به نابینایی هستم. شیوه دوم معرفی یا توصیف من جالبتر است، چون مرا اول بهعنوان یک انسان معرفی میکند و بعد معلولیتم را مطرح میکند.»
تورنیرو برای ارزیابی ابزارهای تبدیل متن به گفتار، از تجربیات شخصی و حرفهای خود استفاده میکند. به گفته او «این ابزارها، منابع اضافی برای افزایش دسترسی افراد کمسواد، افراد مبتلا به نارساخوانی (خوانشپریشی) یا کسانی که کمتوانیهای دیگر یادگیری دارند هم هست. کسانی که اختلال بینایی دارند، میتوانند از این ابزارها بهره ببرند، هرچند اغلب، خودشان یک نرمافزار صفحهخوان دارند. استفاده از گزینههای ارائهشده از سوی یک رسانه، سهولت بیشتری ایجاد میکند.»
با این حال، تورنیرو به یک مشکل مداوم اشاره میکند: «یکی از موانع اصلی دسترسی به محتوای دیجیتال، نبودن توضیح تصاویراست.»
تیم روزنامه Folha de São Paulo برای حل این مشکل کوشیده است. مارکز میگوید: «ما روی آزمایشی کار میکنیم که بتوانیم از راه آن فُرمت درست را برای توضیح بهتر و خودکار تصویرها بسازیم تا هیچ تصویری بدون توضیح مِتادیتا باقی نماند. در حال حاضر، برای وارد کردن این دادهها به خبرنگاران وابستهایم و از همین رو، اطلاعات زیادی به تصاویر اضافه نمیشود.»
تورنیرو معتقد است که حضور بیشتر افراد دارای کمتوانیهای گوناگون در اتاقهای خبر به افزایش امکان دسترسی به محتوای آنها خواهد انجامید: «در صنعت رسانه، به خصوص رسانههای سنتی، یک سلسله مشکلات ساختاری وجود دارد. برای مثال، کمبود حضور افراد دارای معلولیت در اتاقهای خبر، مستقیماً بر محتوایی که درباره این موضوع ساخته میشود، تأثیرگذار است.»
بیشتر بخوانید: مسیرهای تازه یک رسانه بریتانیایی برای خبرنگاران دارای معلولیت
آیا وبسایتهای خبری به یک پادکست بزرگ تبدیل شدهاند؟
آی جی نت در وبسایتهای مختلف خود، گزینه تبدیل متن به گفتار را دارد.میتوانید نسخه صوتی هر متنی را در بالای صفحه -- در وبسایت انگلیسی -- ببینید. این امکان را شرکت Ad Auris فراهم میکند که در حال حاضر در سراسر جهان ۲۰۰ مشتری دارد. Tina Haertel تینا هیرتل، یکی از مؤسسان این شرکت کانادایی، میگوید: «ما به طور روزافزونی با تیمهای بازاریابی و نویسندگان خبرنامه بر روی محتوا کار میکنیم.» شرکت Ad Auris بر این باور است که مخاطبان این خدمات تنها محدود به افراد دارای معلولیت نیستند. استفاده از بلندگوهای هوشمند مثل Echo اِکو (محصول آمازون) و Google Home (گوگل هوم)، گوش دادن به محتوای صوتی را در خانه آسانتر کرده است. بهعلاوه، کاربران میتوانند در حال رانندگی، ورزش و یا انجام کارهای خانه به محتوای صوتی گوش بدهند. به گفته هیرتل: «توان ارائه فُرمتهای صوتی برای جلب مخاطبان بیشتر، از جمله آنها که در پی محتوای شنیداری هستند، بهخصوص در اپلیکیشنهایی مثل اسپاتیفای، یوتیوب و پادکستهای اپل بسیار مهم است.»
روزنامه Los Angeles Times لس آنجلس تایمز، گلچینی از مطالب ویژه را به صورت صوتی به مشترکان خود ارائه میکند. به همین صورت، روزنامه The Guardian گاردین هم پادکستها و مقالات طولانی را که پیرامون مهاجرت، جرم، کسب و کار، و هنر تهیه میکند، به صورت صوتی هم در دسترس کاربران میگذارد. روزنامه The New York Times نیویورک تایمز بخشی به نام NYTAudio دارد که یک اپلیکیشن صوتی برای تلفن همراه هوشمند است. این اپلیکیشن شامل پادکستها، اخبار صوتی و گزارشهای ویژه است. چه کسی پیشبینی میکرد روزنامهای که شهرت آن در نسخه چاپیاش بود و بعدتر وارد دنیای دیجیتال شد، اکنون این گونه به محتوای صوتی روی بیاورد؟ ممکن است این به یک عرف جهانی بدل شده باشد؟
کاهش هزینهها
خدمات تبدیل متن به گفتار میتواند به صورت رایگان و یا به عنوان امتیاز یک اشتراک به مصرفکنندگان اخبار ارائه شود. با این وجود، استفاده از این گزینه هنوز هم برای سازمانهای خبری هزینهبر است. هارتل میگوید: «در گذشته ارائه محتوای صوتی با مانع بزرگتری مواجه بود، چون تولید آن زمانبر و گران بود. اما با ابزارهایی مثل Ad Auris، این کار قابل دسترس و تأثیرگذار است.»
با این وصف، در برزیل، اتاقهای خبر کوچک برای تأمین هزینه این نوع خدمات با مشکل مواجهند. Fred Santana فرد سانتانا، یک خبرنگار مقیم ایالت Amazonas آمازوناس، میگوید: «شماری از مخاطبان ما که اختلال بینایی دارند، خواستهاند که روزنامه امکان شنیدن محتوا را فراهم کند، و من به دنبال راهی برای محقَق کردن این خواسته هستم.» این خبرنگار که وبسایت Vocativo را اداره میکند، میگوید: «مهم است که خوانندگانی که تازه به جمع مخاطبان نشریات میپیوندند، در این زمینه وارد فعالیت شوند. امیدوارم ایجاد این نوع امکان، به یکی از فعالیتهای متداول رسانهها تبدیل شود. نمیتوان حق مسلم دسترسی به اطلاعات را از کسی گرفت.»
تصویر از کنوا
این مطلب نخست در آی جی نت پرتغالی منتشر شده بود و Priscila Brito آن را به انگلیسی برگردانده است.