با افتادن افغانستان به دست طالبان، اکنون شمار بسیاری از مردم آن کشور در پی فرار از آن هستند. خبرنگارانی نیز در میان آنها هستند که از انجام کار خود وحشت دارند چرا که رسانه های آزاد (مستقل) نیز به شدت محدود شده اند.
طی پنل آنلاین آی جی نت، که هفته گذشته پیرامون وضع خبرنگاران در افغانستان برگزار شد، سمیع الله مهدی از خبرنگاران باتجربه و شاخص افغانستان نکاتی را در مورد وضع فعلی خبرنگاران در کشورش ذکر کرد و توصیه هایی برای نحوه کمک به خبرنگاران در افغانستان کرد که اینجا چکیده ای از آن را می خوانید.
قدرت خبرگزاری های بین المللی
طالبان تنها یک تفاوت کرده اند، و آن این است که اکنون با فن آوری اشناتر شده اند. آنها می دانند چگونه برای خود تبلیغ کنند و چگونه پیامشان را از راه رسانه های بین المللی به مردم برسانند. پیامشان اما، همان است که بوده و تغییری نکرده است، فقط به شیوه ای پیشرفته تر انتقال می یابد.
اگر جامعه بین املل برای تشویق طالبان به پیروی از مواضع بین المللی شیوه هایی را به کار گیرد که کارآمد بودنشان ثابت شده باشد، شاید موفق به رویارویی با طالبان شود، وگرنه عملکرد طالبان درست مثل عملکرد آنها در دهه نود میلادی خواهد بود، وقتی که قدرت را در افغانستان به دست گرفتند.
زنان خبرنگار
طالبان گروه هایی گوناگون را دشمن می داند و سعی در سرکوب آنها دارد: زنان و بویژه زنان شاغل، و در میان آنها زنان خبرنگار. اگر طالبان موفق شود به گونه ای که می خواهد عمل کند، زنان را بار دیگر به قهقرایی خواهد برد که فرسنگ ها با تمدن و مدنیت فاصله دارد و زنان قربانیان اصلی آن خواهند بود.
طالبان از قدیم ضد زن بوده اند و در پی سرکوب هر نوع آزادی که زنان ممکن است طلب کنند. طالبان در همین مدت کوتاه زنان مجری خبر یا گزارشگر را از آنتن پخش تلویزیون و رادیو حذف کرده اند. ممکن است زنان از تحصیل محروم شوند چون تبعیض جنسیتی و مخالفت با زنان در میان شیوه های رایج سرکوب طالبان بوده و هست.
آینده رسانه ها در افغانستان
طی بیست سال اخیر، رسانه های مستقل فراوانی در افغانستان آغاز به کار کرده اند و اکنون فعال هستند. مهدی گفت که از زمان به قدرت رسیدن طالبان، بسیاری از خبرنگاران خواهان خروج از کشور هستند چون طالبان تنها به بلندگوهای خودش مجال و امکان فعالیت رسانه ای می دهد و از این روست که بسیاری از خبرنگاران ناگزیر به ترک کار خود یا ترک کشورشان هستند.
شیوه های کمک به خبرنگاران افغان
برخی از راه های کمک اینهاست:
پیرامون خبرنگاران افغان صحبت کنید، آگاهی دهید و خبر بگیرید. ما باید محیط خبرنگاری را با رعایت موازین حقوق بشر برای خبرنگاران افغان زنده نگه داریم و از توانایی کار مستقل و آزادانه آنها حمایت کنیم.
با رسانه های افغان همکاری کنید
با رسانه های افغان همکاری کنید تا بتوانید آنچه را در آن رسانه ها می گذرد، به گوش جهانیان برسانید و خشونتی را که نسبت به شهروندان روا می دارند، آشکار کنید.
به خبرنگاران افغان کمک کنید تا در جایی پناه بگیرند
آقای مهدی گفت که مراکز و نهادهای بین المللی غیرانتفاعی می توانند به خبرنگاران افغان کمک کنند تا از کشور خارج شوند یا دست کم به جایی امن برسند و جانشان را در امان نگاه دارند و از جای تازه که ممکن است مخفی باشد، به کار ادامه دهند.
تصویر از آنسپلش، عکاس: Mohammad Rahmani.