سریلانکا هنوز از پیامدهای جنگ داخلی که در سال ۲۰۰۸ به پایان رسید، رنج می برد، به ویژه از این رو که ریشه‌های اصلی تنش‌های قومی در آن کشور نخشکیده اند. در سال‌های اخیر نیز این جزیره که ۲۲ میلیون نفر جمعیت دارد، تحت رهبری خانواده Rajapaksa گرفتار ارتشاء و استبداد بوده است.
در سریلانکا بحران اقتصادی به تازگی به بحرانی سیاسی بدل شده است. اعتراضات مردمی در سراسر آن کشور برگزار شده اند و آینده سیاسی آن را دچار ابهام کرده اند. نیروهای امنیتی دولتی به خبرنگارانی که از این بحران گزارش تهیه می کنند حمله کرده اند. با استبداد خاندان حاکم بر آن کشور و شرایط جاری، نمی توان احتمال درگیری ها و خشونت بیشتر را بعید دانست.
آنچه در پی می آید، گفت و گوی آی جی نت است با Kusal Perera می خوانید. وی خبرنگار ارشد و تحلیلگر سیاسی است که در کلمبو ساکن است و پیرامون بحران و تنش جاری در سریلانکا مطلب نوشته است.
خبرنگاران پیرامون بحران سیاسی و اقتصادی سریلانکا باید چه بدانند؟
سبب بحران سیاسی این کشور کمبود فزاینده تجارت با کشورهای دیگر است. از زمانی که در سال ۱۹۷۸ و دوران ریاست جمهوری J. R. Jayewardene درهای بازار به سوی تجارت آزاد باز شد، سریلانکا هرگز نتوانسته هزینه وارداتش را با درآمد صادرات تأمین کند.
طی این چهل سال و اندی، کمبود درآمد تجارت خارجی با هر دولتی که روی کار آمده، تشدید شده است و هیچ دولتی به موضوع واردات توجه کافی نکرده است.
همه گیری کرونا توسط رژیم حاکم به عنوان بهانه ای برای بحران فزاینده اقتصادی عنوان شد؛ رژیمی که با رأی اکثریت سینهالا - بودیست روی کار آمد. تنها طی دو سال اخیر، اندوخته های خارجی کشور هفتاد درصد کم شد و در فوریه امسال به ۲ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار رسید.
بحران اقتصادی چگونه بر زندگی روزمره مردم اثر می گذارد؟
سریلانکا نمی تواند سوخت ضروری، دارو، گاز، و نیازهای اساسی روزانه مردم را وارد کند. بحران اقتصادی شامل کمبود، تورم، هزینه فزاینده زندگی، و بسیاری آسیب های دیگر شده است.
فقدان یا کمبود خدمات و شرایط غیرقابل پیش بینی، زندگی را برای اغلب مردم دشوار و مبهم کرده است و همین ابهام و بلاتکلیفی صنایع آن کشور را گرفتار شرایط بسیار بدی کرده است. با تهدید توقف خرید از سوی سرمایه گذاران، خریداران و صاحبان صنایعی که خواهان ثبات و تولید مداوم هستند، شمار زیادی از کارکنان کارخانه ها نیز مرتب تهدید بیکاری را حس می کنند و در معرض فشار روانی قرار می گیرند.
اگر هنوز مشترک خبرنامه رایگان هفتگی ما نشده اید، اینجا کلیک کنید تا مشترک دریافت آن شوید و از تازه ترین های دنیای خبرنگاری آگاه شوید!
خواسته‌های معترضان چیست؟
اعتراضات اولیه در مناطق غیرشهری طی سپتامبر و اکتبر سال گذشته توسط کشاورزانی که با منع واردات کود شیمیایی و افزودنی های لازم دیگر کشاورزی مواجه بودند، آغاز شد. این اعتراضات، بحث ارزش پول ملی و بحران اقتصادی را طرح کرد.
رئیس جمهوری سریلانکا، گوتابایا راجاپاسکا، در نوامبر سال ۲۰۲۱ آماده آن بود که ادعایش را برای آن که نخستین کشور جهان شود که از کود طبیعی (ارگانیک) استفاده کند و این کار را با برداشتن منع واردات کود شیمیایی انجام داد. کشاورزان درپی این تغییر سیاست، دست از اعتراض کشیدند اما جو نگران و بلاتکلیف و افزایش پیوسته قیمت ها همچنان مردم را نگران نگاه داشت.
کمبود شدید سوخت مردم را به آن واداشت که ساعتها در صف های طولانی بایستند و قطع برق را نیز از دو ساعت در روز تا پنج ساعت تحمل کنند. زندگی طبقه متوسط به کلی دگرگون شد و این، سبب نفرت آنها از راجاپاسکا و هشتگ‌های گوناگون مربوط در شبکه های اجتماعی شد که به او به شدت معترض بودند و خواهان کناره گیری او بودند.
حذف مقام اجرایی ریاست جمهوری برای سریلانکا چه معنایی خواهد داشت، و آیا به نظر شما یک احتمال حقیقی است؟
ممکن است با خواسته های خارج از پارلمان در میان طبقات متوسط شهرنشین میسر شود. این گزینه به عنوان تنها پاسخ و راه حل مبارزه با دولتی که ارتشاء می کند و غیرشفاف عمل می کند و حاضر نیست پاسخگو باشد، یعنی همان دولت قدرتمند و مستبد، مطرح است.
شرایط سریلانکا، بدون یک برنامه توسعه عملگرایانه و اصلاحات ساختاری دولت، تنها حذف این مقام و بازگشت به ساختار پارلمانی حکومت، با هند متفاوت نخواهد بود.
تصویر از آنسپلش، عکاس: Mariana Proença.
مقالات بیشتری نوشته
