در کشورهای گوناگون آمریکای لاتین، خبرنگاران با سرکوب مواجهند و با استبداد، ساختارهای قضایی فاسد و دولت های رادیکال و سرکوبگر مبارزه می کنند.
در گفت و گوی اخیری که دیالوگو کونکتاس با همکاری مرکز بین المللی خبرنگاران، آی جی نت و CONNECTAS برگزار شد، خبرنگارانی از کوبا، بولیوی، السالوادور، نیکاراگوئه و ونزوئلا به واقعیاتی پرداختند که به طور روزمره با آن مواجهند و ناگزیرند به رغم آن به فعالیت خبرنگاری خود ادامه دهند. چکیده ای را از آنچه این خبرنگاران در پنل طرح کردند، اینجا می خوانید.
تهدید و ارعاب
افزایش میزان تهدید و ارعاب صاحبان قدرت در آمریکای لاتین بسیاری از خبرنگاران را وادار به گریز از کشورشان کرده است. در نیکاراگوئه بیش از هفتاد خبرنگار از سال ۲۰۱۸ تاکنون کشور را ترک گفته اند. بسیاری از خبرنگارانی که در آن کشور مانده اند، از نام های مستعار استفاده می کنند تا در امان باشند.
در السالوادور، خبرنگاران خود را به عنوان بخشی از جریان مقاومت می دانند و از این روست که یکدیگر را رقیب هم نمی بینند. دولت اما، چون بسیاری از کشورهای دیگر آمریکای لاتین، مرتب خبرنگاران را به شکل های گوناگون تهدید می کند.
در بولیوی، دولت اغلب در پی بی اعتبار جلوه دادن نهادهای رسانه ای و خبرنگاران است و در نتیجه خبرنگاران به خودسانسوری دست می زنند. در کوبا وضع بدتر است چون اغلب رسانه ها توسط دولت اداره می شوند. از این رو بسیاری از خبرنگاران مستقل زندانی، بازداشت یا تبعید شده اند.
دولت ونزوئلا نیز اکنون وبسایت های نهادهای رسانه ای را مسدود کرده است. بسیاری از این نهادها دست به ایجاد وبسایت های مشابه کرده اند که به نحوی بتوانند دست کم تا مدت زمانی، از سانسور و فیلتر شدن در امان بمانند.
خبرنگاران چگونه با موانع مواجه می شوند؟
خبرنگاران در کشورهایی مثل کوبا که مدت هاست سانسور دولتی در جریان است و انجام می شود منابع مفیدی برای همکارانشان در دیگر کشورها هستند، جایی که گزارش دادن در چنین شرایطی اخیرا بیشتر رواج یافته است. نقش رسانه ها آن است که مخاطبانشان را با شفافیت آگاه کنند که درست وارون چیزی است که دولت های این کشورها می کوشند انجام دهند.
خبرنگاران همچنین با نهادهای مدنی همکاری می کنند. در کوبا و ونزوئلا این نهادها صندوق هایی را برای کمک به هزینه کردن برای آزادی خبرنگاران از زندان یا تامین هزینه حق الوکاله شان فعال کرده اند.
در این حال، دولت ها نفس کار خبرنگاری را نیز در این کشورها با موانع و مشکلات بسیاری مواجه کرده اند.
شرکت کنندگان در این پنل به اهمیت توجه به سلامت روانی خبرنگاران اشاره کردند و به نقش مهم و ضروری که سردبیران و مدیران اتاق خبر در راستای حفظ سلامت روانی خبرنگاران بر عهده دارند و اهمیت آن که به آنها کمک کنند که با تهدید و ارعاب مقابله کنند یا مواجه شوند، بدون آن که ناگزیر به ترک حرفه خود شوند.
تهیه گزارش و خبرنگاری در کشورهایی که دولت های آنها پیوسته در حال تضعیف دموکراسی هستند، خبرنگاران را به دیدبان تبدیل می کند. نهادهای رسانه ای با علم به این موضوع می توانند با شفافیت به آگاهی رسانی و تهیه و انتشار خبر بپردازند که بهترین راه مقابله با شیوه های استبدادی دولت های این کشورهاست.
در سراسر آمریکای لاتین، خبرنگاران به آگاهی دادن به مخاطبانشان ادامه می دهند، حتی در شرایطی که دولت ها این کار را جرم تلقی می کنند. یافته ها، واقعیات و داده ها، و حمایت نهادهای مدنی در جوامع، این نوع خبرنگاری را میسر می کند. حتی مهمتر از این، آن است که همکاری بین خبرنگاران کلیدی و مهم است. واقعیت آن است که چنانکه یکی از شرکت کنندگان در این پنل گفت: «همکاری خبرنگاران، آینده خبرنگاری است.»
این مطلب بدوا در وبسایت CONNECTAS منتشر شد و آی جی نت با اجازه آن را بازنشر کرده است.
Photograph by Fernando Gago on Unsplash.