چگونه برای نوشتن گزارش از تحقیقات علمی معتبر بهره ببریم؟

نوشته Sherry Ricchiardi
Oct 30, 2018 در موضوعات تخصصی

خبرنگاران اغلب برای افزودن به عمق و اعتبار مقالات‌شان از مطالعات و گزارش‌های علمی استفاده می کنند. در اغلب موارد این کار مفید است، مگر آن که اطلاعات بی طرفانه یا به طور دقیق عرضه نشده باشد.

پرسش‌هایی در این مورد همواره مطرح است: حرفه‌ای‌های رسانه چگونه اطلاعات خوب و بد را از هم تشخیص می دهند؟ چگونه می توان فهمید که پژوهشی بد، یا مغرضانه و به نفع فرد یا گروهی خاص انجام شده است؟ نشانه‌های خطر در این مورد کدام‌اند؟

خبرنگاران ممکن است توانایی بالایی در انجام تحلیل‌های علمی و آماری نداشته باشند، اما می دانند چگونه بپرسند تا به حقیقت نزدیک‌تر شوند.

دو مقاله در وبسایت منبع خبرنگار یا Journalist’s Resource کمک می کنند تا مطالعات خوب و بد را از هم تشخیص دهند. این هر دو، نتیجه نگرانی‌های مداوم یک خبرنگار در تهیه‌ی گزارش‌های خود استفاده کنند. این پروژه بخشی از تحقیق بنیاد کارنگی- نایت است که در بخش آینده‌ی آموزش خبرنگاری انجام می شود. 

Denise-Marie Ordway دنیس ماری اوردوی که سردبیر وبسایت منبع خبرنگار است، می گوید:‌«اغلب نگران بودم که شاید تحقیق بدی را انتخاب کرده‌ام یا در برگزیدن تحلیل مناسب اشتباه کرده‌ام.  

خبرنگاران باید همان نگاه منتقدانه‌ای را به تحقیق داشته باشند که به بودجه‌های دولتی و سیاست‌های قانونگذاری دارند. چگونه باید پرسش‌هایی را مطرح کرد که راه‌گشا باشند؟ از موارد استانداردی که خبرنگاران باید در نظر داشته باشند این‌هاست:

آيا این تحقیق توسط محقق دیگری مطالعه شده است؟ آیا محققان دیگری—حتی تعداد کمی از آن‌ها—آن را دیده‌اند؟ اگر این طور باشد، امکان کنترل کیفیت بالاست و در صورت انجام شدن این کار، تحقیق اعتبار بیشتری می یابد.

آيا این تحقیق در یک نشریه‌ای سطح بالای آکادمیک منتشر شده؟ اگر نشریه، معتبر باشد، احتمال اعتبار تحقیق نیز بیش‌تر می شود، چون سخت‌گیری بیشتری برای انتشار آثار آکادمیک به کار می رود.

چه کسی یا کسانی برای این طرح سرمایه گذاری کرده‌اند؟ نویسندگان مطالعاتی که در نشریات آکادمیک منتشر می شوند، باید منابع خود را به روشنی معرفی کنند. نشریاتی که به بنیادهای بزرگ علمی وابسته‌اند، از کیفیت بالاتری برخوردارند، چون سرمایه گذاری مناسبی هم روی آن‌ها انجام می شود. 

نویسنده ی مقاله کیست و کجا کار می کند و مدرک و سابقه‌ی کارش چیست؟ چه قدر در زمینه‌ی مطلبی که روی آن کار کرده، تخصص دارد؟ تخصص و تحقیقات او در کدام شاخه‌ی دانش است؟

آيا نویسندگان تحقیق با یکدیگر تضاد منافع دارند؟ مراقب تحقیقاتی باشید که توسط ارگان‌ها یا افرادی انجام شده که در پی کسب منفعت خاصی از یافته‌های طرح تحقیقاتی خود هستند.

آيا مطالعه به نتایج نظرسنجی خاصی تکیه دارد؟ اگر کار نظرسنجی کاملاً تصادفی انجام نشده باشد، یافته‌های تحقیق ارزشی ندارند. به عنوان مثال، بسیاری از نظرسنجی‌هایی که در اینترنت انجام می شوند، قابل اعتماد و اتکا نیستند.

خانم اوردوی هم‌چنین به ده موردی اشاره کرده که اگر طی دوران کاری خود در نشریات Philadelphia Inquirer و Orlando Sentinel هم در نظر گرفته بود و به آن‌ها آگاه بود، برایش کارساز و کمک بودند. او در دانشگاه هاروارد فرصت مطالعاتی نیمن را گذراند و در هیات امنای انجمن ملی نویسندگان آموزشی هم کار می کند.     

او راه‌هایی ساده و عملی را برای انتخاب بهترین داده‌ها برای افزودن به عمق یک گزارش یا حقیقت‌یابی در مورد آن ارائه می کند:

جستجوی کلی با موتور جستجوی گوگل راه خیلی مناسبی برای دستیابی به تحقیقات باکیفیت نیست. Google Scholar بهتر است، چون به متن مقالات مشابه دسترسی دارد. دیگر منابع مفید عبارتند از: PubMed و Microsoft Academic وPLOS و National Bureau of Economic Research.

محققان اغلب اوقات قابل دسترسند و دوست دارند در مورد کارشان صحبت کنند. اوردوی می نویسد:‌«ما به این نتیجه رسیده‌ایم که محققان معمولا پاسخ ایی‌میل را سریع‌تر از تماس تلفنی می دهند. آن‌ها حتی ممکن است نسخه‌هایی از کارشان را در اختیارتان بگذارند یا بگویند از کجا می توانید آن‌ها را به رایگان به دست آورید.»

اگر تحلیل داده‌ی خبرنگاری را گیج کرده و خود او زمینه‌ی کاری قوی در آمار یا شیوه‌های تحقیقاتی ندارد، باید از کسی که چنین زمینه‌ای را دارد کمک بگیرد. بسیاری از محققان مشتاق‌اند که به خبرنگارانی که به کار آن‌ها علاقمندند، کمک، یا آن‌ها را راهنمایی کنند.

وقت زیادی روی موارد انتزاعی و متن مقاله نگذارید. بهترین جاهایی که می توان از آن‌ها اطلاعات به دست آورد اینهاست: ۱. بخش نتایج که اغلب در میانه‌ی مقالات پژوهشی است، و ۲. بخش نتیجه گیری که اغلب در پایان مقاله ارائه می شود و شامل خلاصه‌ای از یافته‌هاست.

در دنیای رسانه‌ای پرشتاب امروز، دانستن شیوه‌ی ارزیابی مطالعات علمی یک منظور مهم دیگر را هم تأمین می کند. خانم اوردوی در این مورد می گوید: «به نظر من پژوهش باکیفیت راهی برای مبارزه‌ی خبرنگاران با اطلاعات غلط و اخبار جعلی است. بسیار حیاتی است که ما بتوانیم پژوهش‌های بد را به محض دیدن تشخیص بدهیم. خلاصه این که کاش کسی همین توصیه‌ها را پانزده سال پیش به من کرده بود.»

 

تصویر اصلی از فلیکر، با مجوز Leo Hidalgo.