دو الگوی جهانی خبرنگاری که برنده جایزه نوبل صلح شده اند از سال ۱۹۳۶ میلادی نخستین باری را رقم زده اند که خبرنگاران این جایزه ارزشمند را از آن خود کرده اند. این مطلب حاوی چکیده ای از مهمترین گفته های آنها را هنگام پذیرفتن جوایزشان در مورد مبارزه با خودکامگی است.
جايزه نوبل صلح امسال به ماريا رسا و دیمیتری مراتف تعلق گرفت که به ترتیب سردبیر نشریه خبری مستقل فیلیپینی رپلر و سردبیر یک روزنامه مستقل در روسیه به نام نوایا گازتا هستند.
هم این دو برنده جایزه نوبل و هم همکارانشان متوجه آزار، ارعاب و خشونت و تهدید بوده اند و علت آن تنها این است که تلاش کرده اند در بالاترین سطوح بی عدالتی و خودکامگی را مطرح کنند و پیرامون آن اطلاع رسانی کنند.
خانم رسا که پیش تر جایزه جهانی برتر مرکز بین المللی خبرنگاران را نیز برده است، گفت که تنها ۱۸ امین زنی است که برنده جایزه نوبل صلح شده است. او گفت که خبرنگاران زن در مرکز خطر هستند و هم اکنون باید با همه گیری زن سیتزی و نفرت از زنان در جهان مبارزه شود.
وی در ادامه گفتارش فهرست بلندی از نام خبرنگارانی را عنوان کرد که کشته یا زندانی شده اند یا به دلیل فعالیت حرفه ای شان تحت پی گرد قانونی قرار گرفته اند، در کشورهای گوناگونی از مالتا گرفته تا عربستان سعودی تا هنگ کنگ.
رسا فیس بوک را به عنوان بزرگترین گزارشگر جهان که در عین حال بزرگترین ناشر اخبار جعلی و نادرست نیز هست، معرفی کرد. او گفت همکاری های مخرب هزینه زیادی را به سوی بازارهای خبرهای کذب و انتخابات روان کرده است.
رسا که مدت زیادی خبرنگار سی ان ان بود، گفت که خبرنگاری باید برای قرن بیست و یکم بازسازی شود و بر اساس واقعیات و حقایق شکل بگیرد و هوادار خبرنگاران باشد.
مراتف در سخنرانی پذیرش جایزه اش گفت که خبرنگاری در روسیه در حال گذر از یک دره تاریک است. بیش از یکصد خبرنگار، نشریه، هودار و فعال صلح، و نهاد مدنی در روسیه به عنوان عامل خارجی شناخته شده اند که دشمن مردم تلقی می شوند.
وی گفت که بسیاری از همکارانش کار خود را از دست داده اند و از فرصت و امکان داشتن یک زندگی عادی برای مدتی طولانی یا شاید حتی برای همیشه محروم شده اند.
مراتف گفت که شکنجه جدی ترین جرم علیه انسانیت است و هدف وی مبارزه با آن و گردآوردن اطلاعات پیرامون آن برای مبارزه با آن است.
امسال، مرکز بین المللی خبرنگاران با رسا و رپلر (نشریه ای که رسا سردبیر آن و یکی از پایه گذاران آن است)، همکاری کرد تا یک مطالعه گسترده داده انجام دهد که شدت، میزان و وسعت خشونت آنلاینی را که طی پنج سال اخیر متوجه رسا شده است، رسانه ای کند و هماهنگ بودن برخی از آنها را به اثبات برساند.
رسا اگر در رسیدگی به همه اتهاماتش مجرم شناخته شود، ممکن است دهه ها در زندان براند. مرکز بین المللی خبرنگاران ائتلافی را برای دفاع از وی و مبارزه با اتهامات طرح شده علیه او راهبری می کند که بیش از هشتاد گروه را در بردارد که برای وی و برای آزادی مطبوعاتی و رسانه ای در فیلیپین فعالیت می کنند و این فعالیت را در کنار و با هماهنگی کمیته محافظت از خبرنگاران و سازمان خبرنگاران بدون مرز انجام می دهند.
رسا از این گروه ها و همه گروه هایی که در تلاشند تا برای حقوق مدنی و حقوق بشر بجنگند و از آنها دفاع کنند، تشکر کرد و گفت که این گروه ها «به ما کمک می کنند تا چراغ [آزادی رسانه ای] را روشن نگاه داریم.»
تصویر اصلی از مراسم اهدای جایزه صلح نوبل.
مقالات بیشتری نوشته
