گزارشگری چندرسانه ای: حرفه ای چندمهارتی و کاری گروهی

نوشته أوميد معماريان
Oct 30, 2018 در گوناگون

برخی افرادی که از گزارشگری تک رسانه های به گزارشگری چندرسانه ای رو آورده اند به صورت ناگهانی و برخی به صورت تدریجی مهارت ای لازم را کسب کرده اند. با وجود این که ما از صدا و تصویر و متن به اشکال مختلفی استفاده می کنیم ) برای مثال ادیت کردن هریک فنون مخصوص به خود را دارد) اما متن در نهایت حرف اول را می زند. حتی در یک گزارش چند رسانه ای که از صدا وتصویر ومتن برخوردار است نیز چنین است.

ما برای قطعه های رادیویی و ویدپوهای خود نیز متن می نویسم و ویرایش صدا وتصویررا بر اساس متنی که توسط خود ما یا دبیران روزنامه و یا وب سایت یا هرسازمانی که مشغول به کار هستیم تایید می شود، انجام می دهیم. هر چند که نوشتن متن (Script) برای یک قطعه رادیویی(Audio Piece) با نوشتن متن برای یک طعه ویدپویی کاملا متفاوت است. بنابراین اصول گرازشگری در روایت داستان همچنان یک اصل غیرقابل تغییر در گزارش های چندرسانه ای درمقایسه با گزارش های روزنامه ای، رادیویی ویا تلویزیونی به شمار می رود.

جسی گراهام که هم اینک در یک سازمان غیرانتقاعی ترویجی به تهیه گزارش های چندرسانه ای می پردازد و در دانشگاه کلمبیا نیز اصول گزارش گری و کار رادیو را به دانشجویان آموزش می دهد در این زمینه می گوید: "در گذشته من تنها گزارش نوشتاری داشتم. اما الان این امتیاز را داریم که از گونه های مختلف رسانه ای استفاده کنم. اگر چه فکر نمی کنم نحوه روایت گزارش تفاوت چندانی کرده باشد."

خانم گراهام درباره نحوه کار خود می گوید: "وقتی در حال گزارش هستم مثل گذشته به دنبال شخصیت های اصلی گزارش، نحوه روایت داستان، نحوه استفاده از عکس- اگر با آن سروکار دارم- هستم و اینکه چگونه بهترین استفاده را از آنها ببرم. بنابراین در گزارشی که شما قراراست از ویدپو، صدا ومتن استفاده کنید باید ببینید که بعد از جمع آوری مطالب و مواد لازم چگونه می توانید آنها را در بهترین شکل استفاده کنید. من همواره به شاگردانم می گویم درگیر داستان شوید و بعد ببنید چه قسمت هایی از آن به وسیله صدا وچه قسمت هایی به وسیله ویدپو یا متن بهتر روایت می شود."

او درباره امتیاز گزارشگری چندرسانه ای نسبت به شیوه های سنتی گزارشگری می گوید: ". نسبت به گذشته ما این امتیاز را داریم که تصمیم بگیریم که از چه موادی در چه جایی استفاده کنیم که داستان خود را به بهترین شکل روایت کنیم."

از آنجا که استفاده از هرکدام از رسانه های یاد شده مهارت های خاص خود را می طلبد، همزمانی استفاده از همه آنها بسیار دشوار به نظر می رسد. به علاوه معمولا روزنامه نگاران وخبرنگاران در یک یا دو رسانه ها تبحر می یابند.

برای مثال جسی گراهام می گوید: "من هیچگاه یک عکاس قوی نبوده ام. بنابراین وقتی برای یک گزارش می بینم که جنبه های تصویری قوی وجود دارد یک عکاس با خودم همراه می برم. علاوه بر مهارت، موضوع امکان کار همزمان با ابزارهای لازم نیز مطرح است. برای مثال تصور کنید که قراراست در یک مصاحبه هم ابزار تصویربردار را مهیا و آماده سازید و هم میکروفون ضبط صورت را تنظیم کنید ودرنهایت سوالات خود را مرور کنید و مطمئن باشید که هر کدام از این اجزا کار خود را به خوبی انجام می دهند. می بینید که در بسیاری از موارد این کار عملا غیرممکن است. به همین جهت است که اکثر پروژه های چندرسانه ای توسط یک تیم از روزنامه نگاران تهیه می شود. به این ترتیب که هرکسی که مهارت ویژه ای در یک رسانه به خصوص دارد مسوولیت گزارش گری و تهیه مواد لازم را برای محصول نهایی به عهده می گیرد."

به این گزارش چندرسانه ای که درمورد "کشورچین" است نگاه کنید. حداقل سیزده خبرنگار به صورت مستقیم به تهیه محتوا برای ان پرداخته اند وچندین نفر نیز ویرایش و یا مشورت یا هدایت پروژه را به عهده داشته اند.

این گزارش چند رسانه ای درمورد "مهاجرین سومالیایی در کنیا" که سازمان دیده بان حقوق بشر درست کرده است نیز محصول یک تیم فنی تشکیل شده از گزارشگران و ویرستاران است.

"آمریکایی ها چگونه روز خود را سپری می کنند" نام پروژه چندرسانه ای دیگری است که توسط چهارنفردر روزنامه نیویورک تایمز ساخته شده است. می بینید که با استفاده از نرم افزار فلش ونمودار یک سری اطلاعات خشک و ظاهرا کسل کننده چگونه به صورتی جذاب و خواندنی درآمده است.

جنیفریوتز که یک تهیه کننده مولتی مدیاست، متخصص کار با نرم افزار فلش است که این روزها به نحو فزآینده ای در گزارش های چندرسانه ای جای خودرا باز کرده است. او هم اکنون روی یک گزارش چندرسانه ای درخصوص مهاجرین عراقی کار می کند. خانم یوتز می گوید: "من هم اکنون روی داستان مهاجران عراقی کار می کنم. امیدوارم که بتوانم راه منحصر به فردی پیدا کنم که این بحران را به مخاطب معرفی کنم. من از مصاحبه های ویدپویی استفاده می کنم که درترکیب با آمارها و اطلاعات مربوط به صورت یک بسته رسانه ای درمی آید."

او می گوید برای اراپه مطالب خشک اطلاعات و آماری از عراقی هایی که کشورشان را ترک کرده اند از یک نقشه فلش که قابلیت ارتباط متقابل با مخاطب دارد استفاده خواهد کرد. این نوع گزارشگری چندرسانه ای که پروژه ای مستقل می باشد و درنهایت خود یک وب سایت را به خود اختصاص خواهد داد، این ویژگی را دارد که در طول زمان می توان به آن مطالب جدید اضافه کرد و مخاطب را همواره به مطالب جدید دعوت کرد.

درنوشته بعدی نحوه برنامه ریزی برای یک گزارش چندرسانه ای را پی خواهیم گرفت و این که از چه موضوعات و موادی برای رسانه های مختلف مناسب هستند.

شبکه بین المللی روزنامه نگاران، آی جی نت، در حال انتشار سلسله مطالبی درباره روزنامه نگاری چندرسانه ای است. این مطالب به وسیله امید معماریان نگارش می شود. آقای معماریان روزنامه نگار و وبلاگ نویس ایرانی و دانش آموخته دانشگاه کالیفرنیا در برکلی در رشته روزنامه نگاری چندرسانه ای است.