پیشرفت و گسترش سریع هوش مصنوعی، در صنعت خبر هم ترس و هم هیجان ایجاد کرده و بسیاری را بر آن داشته که به تأثیرهوش مصنوعی بر آینده اخبار به بیاندیشند.
اگر از هوش مصنوعی، به‌شیوه‌ای هوشیارانه و راهبردی استفاده شود، به خبرنگاران و رسانه‌های آنها، وعده کارایی و خلاقیت را می‌دهد.
در یکی از جلسات نشست توانمندسازی واقعیت از سوی مرکز بین‌المللی خبرنگاران، Nikita Roy نیکیتا روی، از اعضای برنامه نایت مرکز بین‌المللی خبرنگاران شرکت داشت. وی مؤسس نهادی نوپا (استارتاپی) به‌نام The NRI Nation است که کار آن نشر دیجیتال اخبار است. او همچنین بنیان‌گذار پادکستِ Newsroom Robots است. وی درباره این صحبت کرد که خبرنگاران و اتاق‌های خبری چگونه می‌توانند از هوش مصنوعی برای بهبود کیفیت کار گزارش‌گری خود استفاده کنند.
او گفت: «فکر می‌کنم خبرنگاران باید در میان شهروندانی باشند که بیشترین میزان آگاهی را درباره هوش مصنوعی دارند. این دینی است که ما به مخاطبان‌مان داریم.»
در ادامه این مطلب، مهمترین نکات این نشست را می‌خوانید.
پیشینه و موارد استفاده کنونی هوش مصنوعی در اتاق‌های خبر
روی در این جلسه خاطرنشان کرد که استفاده از هوش مصنوعی در اتاق‌های خبر، پدیده‌ای تازه نیست. درواقع، برخی از انواع هوش مصنوعی از سال‌های پیش تاکنون در اتاق‌های خبر مورد استفاده قرار گرفته‌اند. خبرنگاران از هوش مصنوعی برای پیاده کردن مصاحبه‌ها، تهیه نسخه‌های صوتی از مقالات و ساختن قابل شناسایی کردن آرشیو‌های تصویری استفاده کرده‌اند. این کاربردها به کاربران امکان می‌دهد که برای جستجوی تصویر، از مدخل‌های متن استفاده کنند.
به گفته روی، امروز شاید شخصی کردن خبرنامه‌ها و پیام‌های بازرگانی برای مصرف‌کنندگان اخبار، از مفیدترین ویژگی‌های هوش مصنوعی باشد: «ما در حال حرکت به سوی یک جبهه خاص‌تر و فردی‌تر در اخبار هستیم و من فکر می‌کنم بزرگترین دستاوردهای ما در همین راستاست.» وی اضافه کرد که به خصوص شرکت اپل و گوگل نیوز از این ویژگی استفاده می‌کنند.
برخی از رسانه‌ها از جمله نیویورک‌تایمز هم استفاده از نسخه کامپیوتری هوش مصنوعی را برای بارگذاری مقالات چاپی به منظور تهیه آرشیو دیجیتال آغاز کرده‌اند. روی در توضیح این کار می‌گوید: «آنها توانستند شکل زحمات خبرنگاران را که در دوران رواج رسانه‌های چاپی انجام شده بودند، تغییر دهند و آنها را در اینترنت بگذارند تا ما بتوانیم کارهایی را که طی قرن‌ها انجام شده، حفظ کنیم [...] و آنها را مرور کنیم.»
بیشتر بخوانید: راهنمای اعتمادسازی میان خبرنگاران و جوامع
الگوهای عمده زبانی: موارد استفاده و تله‌ها
الگوهای عمده زبانی که زیرشاخه‌ای از هوش مصنوعی مولد هستند، برای درک مدخل‌های متنی، پیش‌بینی واژه بعدی در توالی کلمات و گپ زدن (چت کردن) با کاربران، آموزش می‌بینند. چت‌جی‌پی‌تی و چت‌جی‌پی‌تی-۴ که از سوی شرکت Open AI توسعه یافته است، نمونههای بارز این الگوها هستند. روی می‌گوید: «اینها الگوهای بسیار بزرگی هستند. برای آموزش دادن آنها به زمان، هزینه و منابع فنی بسیاری لازم است. به همین دلیل تنها برخی از بزرگترین شرکت‌های فناوری مثل مایکروسافت و گوگل را می‌بینیم که این کار را انجام می‌دهند.» وی همچنین هشدار می‌دهد که: «الگوهای زبانی بزرگ، تولیدکنندگان زبان‌اند -- تولیدکننده دانش نیستند.»
روی، چهار اصل را برای استفاده خبرنگاران از الگوهای عمده زبانی معرفی می‌کند:
- از الگوهای زبانی بزرگ به منظور جستجو برای اطلاعات و یا تولید دانش استفاده نکنید. این هوش مصنوعی برای پیش‌بینی متن آموزش دیده و در نتیجه، در مواقعی مستعد ارائه پاسخ‌های «توهم‌آمیز» است.
- فرض نکنید که پاسخ‌های دریافتی، از لحاظ انعکاس واقعیت، دقیق هستند. الگوهای عمده زبانی با اطلاعات موجود در اینترنت آموزش دیده‌اند و احتمال این که نتایج تاریخ‌گذشته و نادرست ارائه کنند، وجود دارد.
- اطلاعات حساس را وارد سيستم نکنید، چرا که این الگوها اطلاعات را حفظ می‌کنند و شاید اطلاعات خصوصی افراد را با کاربران دیگران به اشتراک بگذارند.
- بدون بررسی امکان سرقت ادبی، چیزی را منتشر نکنید. الگوهای زبانی بزرگ به اقتضای طبیعتشان، ممکن است اطلاعاتی را منتشر یا به اشتراک بگذارند که تکراری هستند (اطلاعاتی که قبلاً هم منتشر شده‌اند.)
بیشتر بخوانید: بیم و امید: رویارویی رسانه‌های محلی با هوش مصنوعی
موارد استفاده و ابزارهای مفید هوش مصنوعی
هوش مصنوعی با وجود خطرهایی که دارد، در محل کار، مفید ثابت شده است. روی به مطالعه‌ای اشاره می‌کند که از سوی گروه مشاوره بوستون انجام شده و دریافته است افرادی که از چت‌جی‌پی‌تی-۴ استفاده می‌کردند، کارِ ۴۰ درصد با کیفیت‌تر تولید کردند. به گفته او: «از نقطه نظر تجارتی، هوش مصنوعی عملکرد واقعی کار را افزایش داده است.»
برخی از مواردی که می‌توان از هوش مصنوعی برای ایجاد آن استفاده کرد اینها هستند:
پیشنهاد برای نوشتن عنوان (تیتر) مقالات
روی به ابزار رایگانی به نام YESEO در پلتفرم Slack اشاره می‌کند که به کاربران کمک می‌کند برای یافتن تیتر و توضیح مقالاتِ سازگار با بهینه‌سازی موتور جستجو یا SEO، همفکری کنند.
خلاصه‌سازی فایل‌های پی‌دی‌اف
هوش مصنوعی مولد با خلاصه‌سازی کارآمد محتویات فایل بارگذاری‌شده، به خبرنگاران امکان می‌دهد که اطلاعات مهم مقالات و گزارش‌ها را گردآوری کنند. یک plug-in (پلاگین چت‌جی‌پی‌تی) به نام ChatwithPDF (با پي‌دی‌اف چت کنید)، یکی از ابزاری است که این قابلیت را ارائه می‌کند. روی تأکید می‌کند که مهم است که خبرنگاران همیشه نتایج این فرایند را با اصل فایل پی‌دی‌اف مقایسه کنند و مطابقت بدهند.
بصری کردن داده‌ها
یک پلاگین دیگر چت‌جی‌پی‌تی به نام daigr.am می‌تواند از اطلاعات خام، جدول‌های منظم و مختصر تهیه کند.
تجزیه و تحلیل محتوای ویدیویی
خبرنگاران می‌توانند از چندین روش، از جمله Google Gemini برای خلاصه‌سازی و تجزیه و تحلیل اطلاعات ویدیوها استفاده کنند. روی می‌گوید: «تنها با استفاده از یک ویدیوی یوتیوب به عنوان منبعی که بعداً به آن استناد خواهید کرد، می‌توانید اطلاعات زیادی به دست بیاورید.
تجزیه و تحلیل مجموعه داده‌های بزرگ
ویژگی تجزیه و تحلیل پیشرفته داده‌ها در چت‌جی‌پی‌تی، بسیار دقیق است، چون از زبان‌های برنامه‌نویسی مثل پایتون استفاده می‌کند. روی می‌گوید: «این ویژگی گاهی با کدهای برنامه‌نویسی کار می‌کند و گاهی نه؛ کدهای شما هم گاهی آن را اجرا خواهند کرد و گاهی نه.» کاربران همچنین می‌توانند از این ابزار به زبان ساده سؤال کنند.
نوشتن متن جایگزین
چت‌جی‌پی‌تی و برنامه مایکروسافت کوپایلت (Microsoft Copilot) هر دو قابلیت‌هایی دارند که می‌توانند با سرعت و دقت، برای تصویرها متن جایگزین بنویسند تا بتوانند محتوای رسانه‌ای را به‌شیوه‌ای قابل دسترس‌تر ارائه کنند.
استفاده از موتورهای جستجوی مبتنی بر چت
روی چندین موتور جستجو را که می‌توانند در کار تحقیق به خبرنگاران کمک کنند، معرفی کرد:
Perplexity می‌تواند در آغاز تحقیق به کاربران کمک کند. مهمترین فایده این ابزار این است که منابع اطلاعات را شناسایی می‌کند و به کاربران توانایی آن را می‌دهد که بررسی کنند که آیا توهم یا اطلاعات نادرستی در میان محتوای تولید شده هست یا نه.
Consensus می‌تواند به کاربران در یافتن بینش‌ها و ویژگی‌های کلیدی مقالات تحقیقاتی مثل اندازه نمونههای مورد بررسی، نتایج و گستردگی نقل از آنها کمک کند.
Elicit هم مقالات تحقیقاتی را تجزیه و تحلیل می‌کند تا اطلاعات را از آنها استخراج کند و مقالات را خلاصه و منظم کند.
تبدیل ایده‌های گفتاری به متن
ابزار هوش مصنوعی Oasis، به کاربران امکان می‌دهد که صدا را به متن تبدیل کنند.
دست‌کاری در تصویرها و ویدیوها
دستیار هوش مصنوعی در Adobe، قابلیت تغییر زمینه و یا اضافه کردن جزئیات را به مواد چندرسانه‌ای ارائه می‌کند. قابلیت‌های هوش مصنوعی Adobe همچنین برای پیاده کردن مصاحبه و توليد جعبه اطلاعات برای ویدیوها و تولید تصویر برای کلیپ‌های ویدیویی هم کاربرد دارد. روی به کسانی که علاقمندند در زمینه ابزارهای هوش مصنوعی برای تصویر و ویدیو بیشتر آموزش ببینند، پیشنهاد می‌کند که از وبسایت AI Lemon Academy بازدید کنند.
نکات دیگری درباره هوش مصنوعی
روی به کمبود امکانات و ابزار هوش مصنوعی به زبان‌هایی غیر از انگلیسی اشاره می‌کند و پیشنهاد می‌کند که خبرنگاران در کشورهای خود با شرکت‌های فن‌آوری تماس بگیرند تا اگر امکان داشته باشد، چنین امکانات و ابزارهایی تولید شود.
کپی‌رایت یا حق مؤلف موضوع عمده دیگری است. این موضوع حیاتی است و روی از خبرنگاران میخواهد که هنگام استفاده از هوش مصنوعی، محتوا را برای یافتن احتمال سرقت ادبی و محتوایی، بررسی کنند. اتاق‌های خبر هم باید از شیوه‌های کنترل کیفیت در هوش مصنوعی استفاده کنند.
اگر اتاق‌های خبر از هوش مصنوعی مسئولانه استفاده کنند، برای آنها فوق العاده مفید خواهد بود. اگر کسی کاملاً به این فن‌آوری وابسته نباشد، هوش مصنوعی مولد می‌تواند به افزایش محتوای رسانه‌ای خلاق بیانجامد. روی در پایان گفت: «من فکر می‌کنم استفاده از این ابزارهای هوش مصنوعی و اندیشیدن به کاربرد هوش مصنوعی مولد، برای کمک فکری به شما مفید خواهد بود و می‌تواند راهی برای پردازش افکارتان و سرعت بخشیدن به عملی کردن این افکار باشد.»
تصویر از Better Images of AI / AI Architecture / CC-BY 4.0، عکاس: Anton Grabolle
خلع سلاح اطلاعات نادرست طرحی از مرکز بین‌المللی خبرنگاران است که عمده پشتیبانی مالی خود را از بنیاد Scripps Howard (اسکریپس هاوارد) دریافت می‌کند که یک سازمان وابسته به Scripps Howard Fund (صندوق اسکریپس هوارد) است. این صندوق از فعالیت‌های خیرخواهانه The E.W. Scripps Company حمایت می‌کند. این طرح سه ساله، خبرنگاران و دانشجویان خبرنگاری را برای مبارزه با اطلاعات نادرست در رسانه‌های خبری تجهیز می‌کند.
مقالات بیشتری نوشته
