خبرنگاران نمی توانند همه وقت همه جا باشند. حتی بهترین نهادهای خبری هم همواره نمی توانند برای اخبار مهم و فوری در همه جا خبرنگار داشته باشند. به این دلیل است که نقش شهروند- خبرنگاران مهم است. طی رویدادهای مهم و فوری مثل انتخابات، این شهروندان هستند که می توانند گزارشها و اخبار لحظه به لحظه بدهند.
The Star و The Standard دو نشریه‌ی مهم و معتبر کنیا هستند که توانسته‌اند تریبونی برای شهروند- خبرنگاران ایجاد کنند و اپلیکیشن‌هایی روی آن‌ها داشته باشند تا از این راه شهروندان بتوانند برای‌شان گزارش بفرستند. Star Reports و UReport تریبون‌هایی هستند که این دو نشریه برای شهروند- خبرنگاران فراهم می آورند تا با استفاده از آن‌ها بتوانند گزارش‌های‌شان را برای این نشریات ارسال کنند.
Star Reports یک اپلیکیشن ویژه‌ی آندروید است که با حمایت مرکز بین‌المللی خبرنگاران و همکاری برنامه‌ی کد برای آفریقا در ماه مه امسال (۲۰۱۷) به بهره برداری رسید. به جای نظر دادن، شهروندان عادی می توانند از این اپلیکیشن استفاده کنند تا گزارشهای دیده های‌شان یا ویدیوی وقایعی را که شاهد آن بوده اند، برای نشریه بفرستند و به این ترتیب مخاطبان نشریه و شهروندان دیگر را از این نوع رویدادها آگاه کنند.
تاکنون، تصویر اعتراضات گوناگون امکان ظهور روی اپلیکیشن را یافته است و بعد، از آن طریق، به طور مستقیم به وبسایت انتقال می یابد.
هر کسی که در هر بخشی از کنیا زندگی می کند، می تواند این اپلیکیشن را بگیرد و از آن راه تصاویر خود را به اشتراک بگذارد. از این راه، امکان اطلاع شهروندان جهانی از رویدادهای کنیا وجود دارد و این امکان حتی بیشتر از دیده شدن گزارشهای خبرگزاری‌های بین‌المللی است.
مردم کنیا با توجه به ۳۸ میلیون مشترک تلفن همراه، بیش از هر زمان دیگری به تلفن همراه دسترسی دارند، به ویژه از آن جهت که داشتن و استفاده از تلفن همراه به هیچ وجه گران نیست. مبلغ یک تلفن همراه ارزان قیمت در کنیا حدود ۳۰ دلار است و هزینه استفاده از داده‌های تلفن همراه هم عموما کم است.
این ویژگی، تنها به کنیا محدود نمی شود. امروزه در جهان تعداد حساب‌های کاربری فعال شبکه‌های اجتماعی بیش از تعداد شهروندان جهان است. به احتمال قوی، با گسترش و افزایش این حساب‌های کاربری، شمار شهروند- خبرنگاران هم بیشتر خواهد شد و احتمال همکاری آن‌ها با خبرنگاران حرفه‌ای به مرور بیشتر هم خواهد شد.
شهروند- خبرنگاری هم به خبرنگاران آزموده نیاز دارد
امتیاز بزرگ شهروند-خبرنگاران این است که در زمان رویدادهای مهم و اخبار فوری، اگر ابزار مناسب داشته باشند، می توانند اطلاعاتی را که دارند با کاربران به اشتراک بگذارند. با این وصف، خبرنگاران تعلیم ندیده (شهروند-خبرنگاران غیر حرفه‌ای) قادر نیستند که اعتبار و بی طرفی خبرنگاری حرفه‌ای را در گزارش‌های‌شان تامین کنند. بنابراین به آموزش نیاز دارند. از آن‌جا که کار شهروند-خبرنگاری محدودیت خاصی از نظر حرفه‌ای و اخلاق خبرنگاری ندارد، امکان انتقال اطلاعات غلط یا نیمه غلط یا غیردقیق که ایجاد آشفتگی می کند، همیشه وجود دارد. این، یکی از دلایلی است که بازنگری گزارشها و مطالبی که شهروند-خبرنگاران تهیه می کنند، از اهمیت خاصی برخوردار است.
سازمان‌های خبری شهروندان عادی را به تهیه و به اشتراک گذاشتن مطلب و گزارش تشویق می کنند، اما هم‌زمان، بر سر دوراهی‌های اخلاق حرفه‌ای خبرنگاری قرار دارند. مهم آن است که نهادهای خبری شهروند-خبرنگاران را تعلیم دهند، در برابر خطرات احتمالی محافظت کنند یا دست کم آن‌ها را از احتمال خطرات گوناگون آگاه کنند، محدودیت‌های کار شهروند-خبرنگاری را به آن‌ها گوشزد کنند، تا فرصت‌های خبرنگاری بهتری برای کار گزارشدهی در اختیار داشته باشند، و در نتیجه، قدرت بیش‌تری در کار شهروند-خبرنگاری خود داشته باشند.
Catherine Gicheru خبرنگار باتجربه ی کنیایی است که با برنامه ی Code for Kenya (کد برای کنیا) همکاری می کند.
تصویر اصلی از فلیکر، با مجوز Erik (HASH) Hersman.