اصول و راهبردهای مصاحبه

گزارشگران از فنون متفاوتی برای کسب اطلاعات مورد نیازشان در طی مصاحبه بهره می­گیرند. روزنامه­نگاران، روانشناسان و دیگر حرفه­ای­ها راهبردهای زیر را به کار می­گیرند.

به مصاحبه­شونده آرامش بدهید!

می­نوانید برای شروع مصاحبه در لبه­ی صندلی بنشینید، بعد پس از چند دقیقه عمدا در حالت آرام­تری به عقب بنشینید برای این­که سوژه هم از شما پیروی کند و آرام­تر شود.

از قدرت سکوت استفاده کنید!

برای گرفتن پاسخ به یک پرسش سخت، ساکت بمانید و در چشمان مصاحبه­شونده نگاه کنید. منبع شما احتمالا احساس ناآرامی کرده و سکوت را با ارائه­ی اطلاعات ارزشمند خواهد شکست.

گوش دهید اما نگذارید از مسیر خارج شوند!

مهمترین ابزار یک روزنامه­نگار در طی یک مصاحبه توانایی شنیدن است. وقتی یک گزارشگر گوش می­دهد و فقط برای توضیح بیشتر حرف را قطع می­کند، منابع بهتر جواب می­دهند. تدارک ببینید و خودتان را برای مصاحبه آماده کنید، اما به روشی متکبرانه دانشتان را نمایش ندهید. گزارشگرانی که فورا منبعشان را به مصاف می­طلبند و طوری عمل می­کنند که انگار همه چیز را از پیش می­دانند، معمولا شاتس یک مصاحبه­ی خوب را از بین می­برند.

مقررات را زیر پا نگذارید!

اکثر روزنامه­نگاران در مصاحبه با منابع خود از استانداردها و دستورالعمل­هایی پیروی می­کنند. همه متفاوت هستند. راهنمای بعضی اصول اخلاقی شخصی است، بعضی دیگر از استانداردهایی استفاده می­کنند که سازمان رساته­ای متبوعشان تعیین کرده است.

از ضبط صوتتان عاقلانه استفاده کنید!

ضبط صوت می­تواند ابزار بسیار مفیدی در طی مصاحبه باشد، اما در عین حال می­تواند مانعی در راه صراحت منبع به شمار رود. گاهی نیمی از زمان مصاحبه صرف آرامش دادن به سوژه در کنار یک دستگاه ضبط  می­شود، اگر این کار اصلا امکان­پذیر باشد. با وجود این، در صورتی­که سوژه نقل­قول منسوب به خودش را تکذیب کند، ضبط صوت می­تواند (در دادگاه) خیلی مفید باشد.

«من هیچگاه گفته­ها را بدون ضبط صوت منتشر نمی­کنم. بدون ضبط صوت آدم­ها کلامشان را نمی­سنجند؛ سفره دلشان را باز می­کنند. از آنجایی که مصاحبه­های من با صاحبان قدرت است، و این یعنی مسئولیت، آنها گفته­هایشان به مرا می­سنجند و من به این کار احترام می­گذارم. آنها باید گفتارشان را بسنجند. و اگر زمانی که با هم نهار می­خوریم یا سر شام هستیم یا مرا با اتومبیل به هتل می­رسانند، چیزی بگویند و من آن را منتشر کنم، این خیانت است. باید بسیار، بسیار شرافتمند و بسیار صادق باشید تا یک روزنامه­نگار و یک مصاحبه­گر شوید.»

اوریانا فالاچی، روزنامه­نگار ایتالیایی