نوشتن بیش از هر راهبرد دیگری برای گزارش نویسی ارزشمند است . نوشتن به شیوه ی کارآمد، نظم شخصی مرا هنگام کار به چالش کشید و دریافتم که ترکیب نوشتار حرفه ای با فرایند گزارشگری ام هر دو کار (خبرنگاری و نوشتار) را باکیفیت تر می کند.
با قالب های دیجیتال امروزی، بسیاری از خبرنگاران ناگزیرند در حین خبرنگاری کار نوشتن را هم انجام دهند. کارهایی مثل نوشتن وبلاگ یا پوشش خبری زنده ی رویدادهای خبری یا حتی تهیه ی گزارش های تحقیقی همزمان با دنبال کردن تحولات مهم، سبب آن شده که بسیاری از خبرنگاران فرصت کافی برای نوشتن و تمرین جدا از خبرنگاری، نداشته باشند.
یکی از کارگاه های موثر و محبوب من هنگام آغاز کار خبرنگاری، کارگاه نوشتن است. به نظر من بسیاری از خبرنگاران هنوز به فرایند سنتی اول خبرنگاری، بعد نوشتن عمل می کنند. من فکر می کنم یادگیری ارزش نوشتن هنگام گزارشگری، حتی اگر خبر فوری نباشد، به پیشبرد شیوه ی نوشتار و خبرنگاری تان کمک می کند.
من برای تقویت شیوه ی نوشتار، کارگاهی را برگزار می کنم که از سال ها پیش برگزار کرده ام و حاوی اطلاعاتی است که با وجود آن که تازه نیستند، ارزشمندند. محتوای این کارگاه پیشتر در وبسایت No Train, No Gain منتشر شده است.
وقتی از Using Story Elements یا استفاده از عناصر داستانی در دوره های آموزشی ام یاد می کردم، از محتوای مطالب این وبسایت هم بهره می بردم. فرایند نوشتار به شکلی که من در خبرنگاری به کار می بردم و شیوه ی تفکر در مورد آن برای کسب موفقیتی که بعدها به عنوان خبرنگار به دست آوردم، ضرورت داشت.
از فرایند خطی خبرنگاری دوری کنید
خبرنگاران به طور سنتی به شیوه ای خطی عمل می کنند و فرایندها و مهارت هایی خاص را به کار می بندند که به طور معمول در کار از آنها استفاده می کنند: طرح یا ایده ی یک مطلب به ذهنتان می رسد، اطلاعات لازم را گرد می آورید، اطلاعات گردآوری شده را منظم و متمرکز می کنید، مطلب را می نویسید، و بعد در مواردی بازنویسی می کنید. بکوشید تا داستان گویی را به عنوان فرایندی منفرد ببینید، فرایندی که در آن به موضوعی که می خواهید بنویسید. فکری برای موضوع مطلبی که می خواهید بنویسید، بکنید و طرح آن را در ذهنتان داشته باشید، نوشتن را آغاز کنید، و به مرور، هم اطلاعات بیشتری گردآوری کنید و هم بازنویسی کنید.
ایده هایتان را یادداشت کنید
به محض آن که ایده ای برای مطلبی به ذهنتان می رسد، نوشتن را آغاز کنید و به مرور مطلبتان را تصحیح کنید. چند پارگراف پیرامون موضوعتان بنویسید. نوشتن هنگام فکر به ایده ی داستان، کمک می کند که از ابتدا بر هدف نهایی مطلب تمرکز کنید. بعد از هر مصاحبه، فقط گفتگو را پیاده نکنید، بلکه مصاحبه را به شکلی که می خواهید نهایی شود، بنویسید. نوشتن متن مصاحبه هنگامی که محتوای آن هنوز در ذهنتان تازه است، مطلب را دقیقتر می کند، بخصوص اگر بدخط نوشته باشید و کلماتی را نتوانید بخوانید اما یادتان هم نباشد که آن کلمات چه بوده اند. تاخیر در نوشتن متن مصاحبه، کارتان را دشوار می کند، چون به طبع بسیاری از جزییات را فراموش می کنید.
فرایند نوشتن، پرسش های بیشتری را مطرح می کند
دسترسی به منابع و افرادی که می خواهید با آنها مصاحبه کنید، همیشه آسان نیست و گاهی اوقات، آنها را به موقع پیدا نمی کنید و حفره ای در مطلبتان ایجاد می شود. راه حل، آن است که به مرور که مطلب را می نویسید، پرسش هایی که حین نوشتن به ذهتنان می رسد، ادامه ی مطلب را شکل می دهد.
به دنبال حادثه ی تروریستی یازده سپتامبر، مشغول نوشتن مطلبی بودم در این مورد که حمل سلاح داخل هواپیما چقدر دشوار است. پیدا کردن کسانی که بتوانند پاسخگوی این پرسش باشند، دشوار و وقتگیر بود، آن هم در آن روزهای پرهیاهوی پس از حمله ی یازده سپتامبر. هر بار که پای تلفن معطل می ماندم، مشغول نوشتن مطلبم می شدم و پرسش های بهتری برای انجام مصاحبه ی بعدی به ذهنم می رسید.
فرض کنید ضرب الاجل دارید
به محض آن که توانستید، مشغول نوشتن مطلبتان شوید، با خودتان فکر کنید که فورا باید آن را تحویل دهید. روی مقدمه، متن و موخره کار کنید. هر قدر بیشتر روی مطلبتان کار کنید، محصول نهایی آن بهتر و تمیزتر و روان تر خواهد بود.
مرتب بازنویسی کنید
هر بار که ادامه ی مطلبتان را می نویسید، آنچه را که تاکنون نوشته اید، بخوانید و اگر لازم است، بازنویسی کنید. این کار به پیشبرد مطلب کمک شایانی می کند.
از زمان های مرده استفاده کنید
وقتی مصاحبه هایتان را تلفنی انجام می دهید، حتما قدری زمان اضافی دارید که باید طی آن، معطل پاسخگویی تلفنی باشید یا منتظر باشید که کسی با شما تماس بگیرد. در حین انتظار، اطلاعات تماس قبلی تان را وارد مطلبتان کنید. حتی اگر نمی دانید این جملات یا پاراگراف های باید دقیقا کجای مطلب باشند، آنها را بنویسید و گرد آورید تا در نهایت و حین بازنویسی، در جای مناسبشان قرار دهید. این روش، در نوشتن گزارش یازده سپتامبر به من کمک کرد تا مطلبم را به موقع و حاوی اطلاعات کافی و دقیق، برسانم.
در دفترچه تان نکات و جملات مطلب را یادداشت کنید
اگر در صحنه ی جنایت یا سانحه هستید و باید بلافاصله به اتاق خبر برگردید تا مطلبتان را بنویسید، نمی توانید همزمان با گزارشگری یادداشت کنید. اما می توانید در دفترچه تان یادداشت بردارید و فرایند مطلب را در ذهن مرور کنید تا وقتی می توانید شروع به نوشتن کنید، به راحتی و با سرعت بیشتر بتوانید این کار را انجام دهید.
به شیوه ی نوشتار متن مطلب بیاندیشید
به مرور که مصاحبه ها را انجام می دهید و اطلاعات را گردآوری می کنید، مطلبتان را جلوی ذهنتان نگه دارید. بخش هایی را که می توانند مقدمه باشند، نکات اصلی را بسازند، و غیره را شناسایی کنید. مطلبتان را بنویسید یا حتی اگر نمی توانید بنویسید (اگر در حال رانندگی هستید)، با خودتان شفاها مرور کنید تا برای نوشتن آن آمادگی داشته باشید و نکاتی را که به نظرتان می رسد، در دفترچه تان یادداشت کنید.
لینک هایی به مطالبی حاوی نکات و راهنمایی هایی دیگر برای تهیه ی گزارش:
- Make routine stories special
- Strong from the start: advice for writing leads
- Getting personal: Learning and telling life’s most intimate stories
- Make Your Story Sing: Learn from songwriters how to tell stories in just a few words
- Finding and developing story ideas
- Organizing a complex story
- Make every word count: Tips for polishing and tightening copy
- Grammar matters
این مطلب از اصل منتشر شده ی آن برگرفته و تلخیص شده و با کسب اجازه، بازنشر می شود.
تصویر اصلی از فلیکر، با مجوز Berto.