این منبع، بخشی از جعبه ابزار رسانه‌های تبعیدی است که در همکاری با شبکه رسانه‌های تبعیدی (Network of Exiled Media Outlets- NEMO) و با حمایت سخاوتمندانه صندوق اضطراری جویس بارناتان برای خبرنگاران (Joyce Barnathan Emergency Fund for Journalists) تهیه شده است.
نمی‌توان از وجود فشار عاطفی و آسیب‌های روحی -- روانی در خبرنگاران در تبعید چشم‌پوشی کرد. ترک کردن خانه هرگز آسان نیست و اگر کسی مجبور به فرار شود، بار روحی آن دردناک‌تر خواهد بود. این مسأله به استرس گزارش‌گری از تبعید اضافه می‌کند. سلامت روان، هنوز هم در سیاست‌ها و برنامه‌های بسیاری از اتاق‌های خبر درست جا نیافتاده است، هرچند که امروز بیشتر درباره آن صحبت می‌شود. خبرنگاران در تبعید معمولاً در رابطه با مشکلات سلامت روان، احساس استثنایی بودن می‌کنند؛ به این علت که وضعیت آنها منحصربه‌فرد است و دیگران نمی‌توانند آنچه را آنها تجربه می‌کنند، حس کنند. این پندار، تا حدی واقعیت دارد، اما باز هم مشکلات مشترک بسیاری وجود دارند که جدا از چالش‌های تبعید می‌توان به آنها پرداخت. اگر به عنوان خبرنگار تبعیدی، به فکر سلامت روان خود هستید، این گام‌ها را برای حمایت می‌توانید در نظر بگیرید:
حمایت سازمانی
مهم است که رسانه‌های در تبعید، فضایی برای اعضای تیم تحریریه خود بسازند که بتوانند در آن انرژی دوباره بگیرند و حمایت شوند. این کار را می‌توان به چندین طریق انجام داد:
ایجاد محيط کار منعطف
اگر یک دفتر فیزیکی دارید که اکثر اعضای تیم شما در آنجا کار می‌کنند، بکوشید سیاست انعطاف‌پذیر کار از خانه را هم اجرا کنید. اگر به کارمندان، فرصت دیدن یکدیگر در یک دفتر فیزیکی را فراهم کنید و در کنار آن، این انعطاف را داشته باشید که وقتی ممکن باشد، خودشان برنامه‌های کاری خود را تنظیم کنند، گام بزرگی در راستای افزایش مراقبت فردی و حس وابستگی به محل کار خواهید برداشت. برای تیم‌هایی که اکثراً از راه دور کار می‌کنند، ساعت‌‌های کاری منعطف را در نظر بگیرید.
برنامه‌های گروهی
نیازی نیست که این برنامه‌ها حتماً بزرگ باشند. برای مثال اگر اکثریت اعضای تیم شما در یک شهر هستند، یک ناهار ماهانه یا یک دیدار کوتاه پس از کار در یکی از روزهای هفته، برای سلامت روان تیم شما فواید زیادی خواهد داشت. یکی از درس‌هایی که از همه‌گیری ویروس کرونا گرفته‌ایم، این است که یافتن فعالیت‌های سرگرم‌کننده برای انجام با تیم‌های دورکار، ممکن است و عملی کردن آنها هم آسان است.
جلسات حمایت روانی -- اجتماعی
در صورت امکان، جلسات حمایت گروهی برگزار کنید که حرفه‌ای‌ها از سازمان‌هایی مثل مرکز دارت که در کمک به خبرنگاران در زمینه سلامت روانی تخصص ویژه دارند، در آنها شرکت کنند. این جلسات که بر اساس چالش‌های فراروی خبرنگاران برگزار می‌شوند، معمولاً می‌توانند برای یادگیری ابزارهای تازه برای مراقبت فردی و حمایت گروهی، مفید باشند.
تشکیل گروه برای حمایت روانی
به فکر ایجاد فضاهایی باشید که خبرنگاران بتوانند در آنها از تیم خود حمایت کنند. انجام ایمن و مؤثر این کار، نیازمند آموزش اولیه و ظرفیت‌سازی است. این فضاها می‌توانند به شکل تماس‌های غیررسمی باشند، یا به‌شکل دیدارهایی که لزوماً از قبل تعیین نشده‌اند. فضاهای حمایتی، به خبرنگاران، مکانی برای مطرح کردن احساسات، افکار و مشکلاتشان در تبعید را به آنها می‌دهد. این هم مهم است که انتظاراتی تعیین کنید: اگر فردی که جلسه را برگزار می‌کند، به صورت حرفه‌ای در مراقبت روانی آموزش ندیده باشد، یافتن راه حل‌های دائمی برای مشکلات مطرح‌شده از سوی خبرنگاران، شاید ممکن نباشد. با این حال، فردی که این جلسات را می‌کند، می‌تواند به عنوان یک «خودی» یا «محرم راز» عمل کند که از اوضاع تیم با خبر است، می‌تواند در زمینه روابط همکاران با یکدیگر فعالیت کند و می‌تواند به ایجاد یک درک مشترک از مشکلات یکدیگر در تیم، کمک کند. این جلسات که می‌توانند به پاک‌سازی روانی کمک کنند، در عین حال به بودجه اندکی نیاز دارند و در درازمدت برای سلامت روان جمعی تیم شما مفید خواهند بود.
جلسات فردی برای حفظ سلامت روانی
خبرنگاران باید در تلاش برای یافتن درمان یا حمایت روانی، آزاد باشند. نهادهای رسانه‌ای می‌توانند با درنظرگرفتن بودجه‌ای برای سلامت روانی که بتواند بخشی از هزینه‌های خبرنگارانی را که به دنبال درمان روانی هستند تأمین کند، گرفتن کمک روحی را ترغیب کنند. سازمان‌ها همچنین می‌توانند فهرستی از مشاوران روانی داشته باشند که مورد تأیید آنها هستند و می‌توانند آنها را به خبرنگارانشان معرفی کنند.
عملی کردن نکاتی که اینجا به آنها اشاره شده، به منابع زیادی نیاز ندارد و در عین حال، جای حمایت روانی حرفه‌ای را هم نمی‌گیرد. با این حال، تیم‌هایی که این گام‌ها را برمی‌دارند، می‌توانند در راستای بهبود جمعی سلامت روان در محل کار خود، گام بزرگی بردارند و در سخت‌ترین دوره‌های تبعید، تیم خود را فعال و منسجم نگه دارند.
منابع بیشتر:
نکاتی برای مراقبت از خود، از The Journalist’s Resource (منبعی برای خبرنگاران)
منابعی برای خبرنگارانی که از تراما (آسیب روحی روانی) رنج می‌برند، از مرکز دارت Dart Center
جعبه ابزار سلامت روان و خبرنگاری، از آی جی نت
Sudeshna Chanda سودشنا چاندا، مدیر برنامه و مدیر تبلیغات در رسانه زمانه، یک رسانه فارسی زبانِ در تبعید در آمستردام است.