شرح عکس، اغلب، نخستین عنصر مطلبی است که خوانده می شود. نوشتن شرح عکس بخش ضروری کار یک عکاس خبری است. شرح عکس باید حاوی اطلاعات عمده و ضروری را برای درک یک عکس و ارتباط آن با خبر باشد و باید به شیوه ای دقیق نوشته شود تا به نهادهای خبری امکان دهد تا عکس را بدون تاخیر منتشر کنند.
معیارهای معمول وضوح، دقت و کامل بودن هنگام نوشتن شرح عکس باید بالاتر از هر نوع معیار دیگری در نوشتار نشریات باشد. شرح غیردقیق یا ناقص بدتر از نبود شرح است، می تواند خواننده را گمراه کند، اثر یک عکس مناسب را مخدوش کند، و اعتبار خبرنگار آن را کم کند. اگر خواننده نتواند به شرح عکس اطمینان کند، چگونه می تواند به محتوای گزارش اطمینان کند؟
نوشتن شرح عکس
در اغلب موارد، شرح عکس در جمله اول اشخاص و مکان عکس را مشخص می کند و تاریخ و مکانی را که عکس در آن گرفته شده است. در جمله دوم، و شاید سوم، اطلاعاتی برای خوانندگان خواهدداشت تا دریابند که چه چیزی را دارند نگاه می کنند.
شیوه و سبک دقیق نوشتن شرح عکس به نشریه بستگی دارد اما به طور کلی باید شامل این ویژگی ها باشد:
افراد و مکان عکس را روشن کند.
تیتر و عنوان حرفه ای افراد را ذکر کند.
اسامی در آن با دیکته صحیح نوشته شده باشند.
در عکس های گروهی، افراد را به روشنی معرفی کند.
تاریخی را که عکس در آن گرفته شده، مشخص کند.
هر چه ممکن است، جدیدتر باشد.
اگر عکس آرشیوی است، باید به این موضوع اشاره شود.
زمینه یا پیشینه ای در شرح ارائه شود تا خواننده درک درستی از موضوع پیدا کند.
مختصر و کوتاه باشد و تنها در صورتی به تعداد بیشتری جمله برسد که توضیح بیشتر ضروری باشد.
چند مثال:
ماموران پلیس نیویورک قطارهای مترو را در روز هفتم اکتبر2005 در میدان کلومبوس بازرسی می کنند. تدابیر امنیتی در وسایل نقلیه عمومی شهر از روز گذشته که خطر یک حمله تروریستی اعلام شد، تشدید شده است. (عکس از اسوشیتدپرس، جان اسماک)
یک دستگاه اتوبوس مدرسه به دنبال برخورد با یک خودرو در روز سی ام سپتامبر سال 2005 در شاهراه میجر دیگان در برانکس از صحنه تصادف خارج شد. هیچ یک از چهل و دو دانش آموز و هشت بزرگسالی که سوار اتوبوس بودند، آسیب جدی ندیده اند. (عکس از اسوشیتدپرس، جان اسماک)
ژنرال پرویز مشرف، رییس جمهوری پاکستان، در شانزده سپتامبر 2005 برای شرکت کنندگان نشست جهانی رهبری در دانشگاه کلمبیا سخنرانی کرد. چندین رییس جمهوری کشورهای گوناگون این هفته، در حاشیه اجلاس سران کشورهای جهان در سازمان ملل متحد در نیویورک، در دانشگاه کلمبیا سخنرانی کرده اند. (عکس از اسوشیتدپرس، جان اسماک)
از چپ به راست: مایکل بلومبرگ شهردار نیویورک، جول کلاین مدیر آموزش و پرورش مدارس نیویورک، و دنیس والکات، معاون شهردار در امور آموزش، در روز بیست و دو سپتامبر 2005 در بروکلین گرد آمدند تا بالاترین نمرات دانش آموزان کلاس چهارم ابتدایی در مدارس نیویورک را از زمان آغاز امتحانات هماهنگ ریاضیات در سطح ایالتی اعلام کنند. (عکس از اسوشیتدپرس، جان اسماک)
نهم نوامبر—قاهره، مصر: زنی که انگشت خود را پس از رای دادن نشان می دهد. امروز مصریان پای صندوق های رای رفتند تا در نخستین دور انتخابات پارلمانی شرکت کنند. حسنی مبارک رییس جمهوری مصر و حزب دموکرات که اکثریت را در پارلمان آن کشور دارد، به چندین گروه اپوزیسیون که حزب اخوان المسلمین در میان آنهاست، اجازه داده اند تا در میان پنج هزار نامزدی باشند که برای به دست آوردن بیش از چهارصد کرسی رقابت می کنند. (عکس از اسوشیتدپرس، جان اسماک)
نهم ژوئن 2005- کابل، افغانستان—کودکی که روز گذشته به دنبال انفجار یک بمب به شدت سوخته بود، در انستیتو پزشکی کودکان ایندیرا گاندی تحت درمان قرار گرفت. پزشکان با میزان محدود دارویی که دارند، در تلاشند تا به درمان شمار فزاینده کودکان آسیب دیده کمک کنند. اغلب این کودکان مشکلات دیگری مثل سوء تغذیه هم دارند که سبب تشدید حال جسمی شان می شود و سرعت درمانشان را کم می کند. (عکس از اسوشیتدپرس، جان اسماک)
فیل استوارت، موسیقی دان، از نرم افزار شرکت ایی جامینگ استفاده می کند تا با موسیقدانان دیگر در بخش های دیگر شهر نیویورک هم نوازی کند. این همکاری در نمایشگاه دیجیتال لایف افتاد، روز جمعه 14 اکتبر 2005، در حاشیه این نمایشگاه سه روزه فن آوری کار، سرگرمی، خانه، انجام شد. (عکس از اسوشیتدپرس، جان اسماک)
چپ: دیوید گرانگر، سردبیر مجله اسکوایر، و راست: کوین اومالی، ناشر، در کنار جیسکا بیل، بازیگر، همزمان با معرفی او به عنوان جذاب ترین زن دنیا در سال 2005، در روز 6 اکتبر 2005 در نیویورک. (عکس از اسوشیتدپرس، جان اسماک)
برخی نکاتی که باید به آنها توجه کنید:
شرح عکس را نامفهوم ننویسید و اطمینان حاصل کنید که نام همه افراد و مکان ها به روشنی در شرح ذکر شده و دیکته شان صحیح است.
دقیق باشید: عکاس- خبرنگار، خبرنگار است. اگر عکسی دستکاری شده (ورای رنگ و اندازه)، باید به عنوان «شرح تصویری» معرفی شود. اگر تکنیک های غیرمعمول تصویری به کار می روند، باید در شرح عکس به آن اشاره شود.
از اصطلاحات و فعل هایی مثل «عکس بالا» یا «آنچه می بینید»، یا صفاتی مثل «ناراضی» یا «خوشبخت» برای توصیف افرادی که در عکس به تصویر کشیده می شوند، استفاده نکنید. به خواننده ها باید اطلاعات داده شود و تصمیم و قضاوت در مورد موضوعات عکس به عهده خودشان باشد.
از توصیف عکس با عباراتی مثل زیبا، مهیج، ترسناک یا امثال آن خودداری کنید، چون اینها عباراتی هستند که باید در عکس محرز باشند. اگر نباشند، اشاره به آنها از ارزش شرح عکس می کاهد.
گردآوری اطلاعات شرح عکس
در تهیه شرح عکس، زمان مهم است. عکاسان، اغلب، تحقیق می کنند و نام و دیکته نام شرکت کنندگان در یک رویداد یا نشست خاص را گردآوری می کنند. در بسیاری از موارد، جستجوی اینترنتی به انجام این کار کمک می کند. عده ای هم شرح عکس را در وقت اضافه ای که قبل از یک نشست یا در جریان برگزاری آن دارند، می نویسند و آماده می کنند. اگر برنامه ریزی مناسب و منظمی برای یک گردهم آیی یا نشست انجام شده باشد، نام همه شرکت کنندگان در بروشور تبلیغاتی منتشر می شود.
اما در اغلب اوقات، اطلاعاتی که برای نوشتن شرح یک عکس لازم است، قبل از گرفتن عکس، در دسترس نیست. گرد آوردن اطلاعات طی یک نشست بسیار دشوار است. اغلب خبرنگاران دفترچه های کوچکی به همراه دارند که در آن اطلاعات لازم را یادداشت می کنند. دوربین های حرفه ای این روزها ضبط صوت هایی دارند که به شما امکان ضبط اطلاعات لازم را می دهند. خبرنگاران دیگر هم می توانند منبع اطلاعات باشند، اما مراقب باشید، چون اطلاعات خبرنگاران دیگر در اغلب موارد نادرست است.
به مرور زمان، عکاسان تکنیک های بصری و زمانی را برای ساده تر کردن گردآوری اطلاعات برای نوشتن شرح عکس پیدا می کنند. مثلا در رویدادها و نشست هایی که چندین عکس به نشریات فرستاده می شود، عکاسان، اغلب، همان شرح کلی را برای همه عکس ها استفاده می کنند و فقط اسم افرادی را که در هر عکس نشان داده می شوند، عوض می کنند.