نوع واژگانی که از آنها استفاده می کنیم و ادبیاتی که به کار می بریم، در گزارش هایی که می نویسیم و متن هایی که تهیه می کنیم، اهمیت بسیار دارد.
کتاب هایی که در گذشته منتشر شده اند از جمله غلط ننویسیم ابوالحسن نجفی، به برخی اشتباهات رایج اشاره کرده اند اما بسیاری از کاستی های و اشکالات نوشتاری امروزی تر هستند و یا ناشی از مدرن تر زبان شده اند و ورود واژه های بیگانه بیشتری به زبان فارسی.
زبان فارسی که واژه هایش با واژگان عربی آمیخته اند، واژگان عربی را به طورعمده حفظ کرده و طی دهه اخیر کلمات غربی بیشتری نیز با گسترش دهکده جهانی وارد زبان فارسی شده اند.
به عقیده بسیاری از زبان شناسان ایرانی زبان فارسی بخشی از غنای خود را از وجود واژگان بیگانه دارد اما کاربرد نابه جای آنها بسیار مشکل آفرین است و به مرور سبب تضعیف پایه های زبان فارسی می شود.
متاسفانه به مرور زبان فارسی دچار تزلزل شده است و این روزها نیز با به کاربردن واژه های نامناسب، اختصار هنگامی که نباید مختصر بنویسیم و برعکس، استفاده «را» بعد از فعل و ترکیب ها و الفاظی مثل «سوال پرسیدن» به جای سوال کردن یا پرسش کردن، سبب تزلزل، کاستی، و ضعف بیشتر آن می شود.
همانطور که بر سر فارسی خالص دری و نفوذ فارسی ایرانی به افغانستان اختلاف نظر وجود دارد، اختلاف نظر دیرینه‌ای میان زبان شناسان و نویسندگان و خبرنگاران بر سر استفاده از واژه‌های معادل کلمات بیگانه یا استفاده از همان واژه های متداول و مدرن در عرصه‌های فن آوری و روزنامه نگاری، وجود داشته و دارد.
عده‌ای بر آنند که فارسی سره یا خالص بهترین شیوه‌ی گفتار و نوشتار به زبان فارسی است. بسیاری از زبان شناسان اما، معتقدند که تعصب بر سر به کارگرفتن واژه‌های فارسی خالص، زبان را متروک می کند.
این عده می گویند دوران پسامدرنیته، دوران از بین رفتن مرزها و ایجاد و توسعه دهکده‌ی جهانی است و بخشی از ارتباط بیشتر با دیگر فرهنگ ها و ملل، به کاربرد واژه‌های متداول و شناخته شده‌ی امروزی بستگی دارد.
اختلاف عقیده اما، همچنان بر سر استفاده از واژه‌های اصلی یا فارسی جایگزین، به قوت خود باقی است. وبسایت یا تارنما؟ تکنولوژی یا فن‌آوری؟ کامپیوتر یا رایانه؟ و...
در این میان، فرهنگستان زبان و ادب فارسی طی چند دهه‌ی اخیر تلاش کرده تا واژه‌های فارسی را جایگزین واژه‌های بیگانه کند، هر چند برخی از این واژه‌های بیگانه در زبان فارسی مدرن، جاافتاده و شناخته شده اند، به گونه‌ی که جایگزین کردن آنها با کلمات فارسی یا گاه فارسی-عربی، که اغلب از سوی فرهنگستان بر واژه‌های غربی ترجیح داده می شود، دستمایه‌ی طنز و شوخی مردم شده و کاربرد گسترده پیدا نمی کنند. نمونه‌ی این واژه ها، انتخاب کش لقمه به جای پیتزا بود که در جامعه جا نیافتاد.
با این حال، کلماتی هستند که از دیرباز، جای خود را در کتاب‌های درسی و دانشگاهی بازکرده‌اند و معادل‌های مطلوبی برای واژه‌های اصلی فرنگی‌شان تلقی می شوند.
در این شرایط، رسانه‌ها و خبرنگاران از مهمترین گروه‌هایی هستند که تصمیم بر سر جایگزین کردن یا نکردن واژه‌های فارسی، بر کار روزمره آنها اثرگذار خواهد بود.
همانگونه که جدا کردن فارسی دری از فارسی رایج در ایران پیچیدگی ایجاد می کند و سبب ایجاد فاصله میان همسایگانی می شود که همزبان هم هستند، شاید تلاش برای ترویج کاربرد واژه‌های معادل اصطلاحات و کلمات خبرنگاری و فن‌آوری امروزی، فاصله میان خبرنگاران و نویسندگان ایرانی را از دنیای مدرن روزنامه نگاری، که به شدت با فن‌آوری و داده-نگاری درآمیخته است، بیشتر کند.
و در پایان، بد نیست به مجموعه‌ی واژه‌های مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی سری بزنیم و در نوشتار، نگاهی به معادل‌های تصویب شده بیاندازیم. این، لینک وبسایت فرهنگستان برای واژه های مصوب است: http://www.persianacademy.ir/fa/word/.
تصویر از خبرآنلاین