خبرنگاری توسعه روش مناسب استفاده از وسایل ارتباطات جمعی و فناوری اطلاعاتی برای دست یافتن به اهداف توسعه پایدار است. برنامه های توسعه در کشورهای در حال توسعه نیازمند پشتیبانی رسانه هاست، زیرا توسعه مهم‌‌ترین گفتمان حاکم درعصر کنونی است.
چون انسان عامل و حامل توسعه است و هدف توسعه نیز انسان است، نقش خبرنگاری توسعه بیرون ساختن مردم از حاشیه جامعه به متن جامعه و شریک نمودن آنها در قدرت و سیاست کشورشان می‌باشد.
خبرنگاری توسعه مجموعه‌ای از خبرنگاری عینی، تحقیقی، انتقادی و تشریحی است، و مخاطبان خبرنگاری توسعه نه تنها از وقوع رویداد آگاه می شوند بلکه علت، چگونگی، نتیجه واثرات رویداد را نیز دریافت می‌کنند.
این روش خبرنگاری مردم را انعطاف پذیرتر می‌سازد و اهداف توسعه پایدار را پیگیری میکند تا دستیابی به آن ها را بومی سازی نماید. امروزه نهادهای زیادی مشغول تدوین چارچوب بهتر کاری برای این نوع خبرنگاری اند. این پنج اصل در برای خبرنگاری توسعه اهمیت دارد و از ویژگی‌های بارز آن است که جمع بسیاری از رسانه ها و نهادهای حامی خبرنگاران و نهادهای توسعه محور با آن متفق القولند:
- تسهیل کننده: فرصت ها را برای حمایت از جستجوی راه حل چالش ها تسهیل میکند.
- آموزنده: برای درک بهتری از فرصت ها و چالش های جهان در حال توسعه مخاطبین را آموزش می‌دهد و آماده میکند.
- توانمندساز: اجتماعات محروم را توانمند می‌سازد و طبقات فراموش شده را تبارز می‌دهد و برای اقلیتها نیز امیدبخش است.
- انعکاسی بودن: مخاطب را کمک میکند که موقعیت خود را در جهان بهتر درک کند و این انعکاس در تصمیم گیری افراد اثر مثبت می‌گذارد.
- دگرگون کننده: می‌تواند تغییرات گسترده‌ای را در زندگی مردم به وجود بیاورد.
خبرنگاری توسعه هم‌چنین چند ویژگی منحصربه فرد دیگر دارد که روزنامه نگاران کلاسیک لزوما متعهد به آنها نیستند.
از لحاظ موضوعی گسترده است و منعکس کننده نیازهای روز افزون انسان و نیازهای پیرامون توسعه پایدار می‌باشد. خبرنگاری و روزنامه نگاری توسعه از لحاظ تحلیلی قوی است وتوانایی ساختار شکنی کلیشه‌ها، کلی گویی‌‌ها و روایتهای غالب را دارد و می‌تواند هر روایتی را آگاهانه زیر سوال ببرد.
از نظراخلاقی مستحکم است و برکرامت انسانی تاکید دارد، به طبقات فقیر، متوسط و سرمایه‌دار یکسان به گونه‌ای توجه دارد اما توانایی طبقات را همسان نمی‌داند و بیشتر به صداهایی که شنیده نمی‌شوند، اهمیت می‌دهد.
از نظرمعرفت شناختی، مرزهای تخیلی بین انسان‌ها را برای افهام و تفهیم بهتر تغییر می‌دهد، موانع بین انسان ها را برمی‌دارد و ایده مردم را به جهان و دیگر جوامع انسانی گسترش می‌دهد.
این شیوه خبرنگاری به محتوای تجاری کمتر توجه دارد و به دلیل استقلال حرفه‌ای، آگاهی و مهارتهای گوناگون، توانسته است پاسخ‌گوی چالشهای اطلاع رسانی در کشورهای درحال توسعه باشد. مهارت های اساسی را که لازم است در این مورد بدانیم این است که خبرنگاری توسعه:
۱. نه تنها بر جنبه اقتصادی توسعه تمرکز دارد، بلکه با ابعاد اجتماعی، فرهنگی و سیاسی توسعه نیز مرتبط است و دید واقعی به توسعه انسانی را ارتقاء می‌دهد و با آن در تعامل اس: زیرا انسان قربانی کمبود منابع طبیعی است.
۲. دموکراتیک است و به ارتباطات «از پایین به بالا» تأکید دارد. گزارش از پایین به بالا منجر به انتشار اخباری مانند دیدگاه و عقاید مردم می شود.
۳. نقش روشنفکران حرفه‌ای را ایفا میکند. خبرنگاری توسعه برای جنبشهای اجتماعی انرژی لازم را القاء میکند و بینش های توسعه گرا را دراجتماع تزریق می نماید. این نوع خبرنگاری و روزنامه نگاری یک هدف اساسی دارد که آن هم متعهد شدن به توسعه پایدار ملی است.
۴. برنامه های توسعه کشاورزی و صنعت، حفاظت از محیط زیست و بهداشت را تحقیق، تحلیل، تفسیر ونقد میکند تا روند توسعه تسهیل شود.
۵. برای افهام و تفهیم بین مردم و کارگزاران دولتی رابطه ایجاد میکند، و حامل خواسته ها و نیازهای مردم به دولت، و سیاست های توسعه دولت برای مردم است.
۶. به مخاطبان انگیزه می‌دهد و فضای مشارکت عمومی را ترویج می‌نماید تا مردم برای توسعه پایدارتلاش نمایند.
۷. در جامعه روحیه همکاری، تلاش های بلند مدت ملی، استفاده از تولیدات داخلی، پذیرش نوآوری و ساختارشکنی و شیوه های سالم بهداشتی را ترغیب میکند.
.۸. نظریه توسعه ملی را تقویت میکند و به علمی سازی و تخصصی سازی ساختار حکومت های محلی توجه دارد.
۹. برجسته سازی دانش و ایده‌هایی که برای ملت سازی مورد نیازند بخشی از محتوای خبرنگاری توسعه است.
کارشناسان امور توسعه و رسانه ها بر این باورند که تنها خبرنگاری و روزنامه نگاری توسعه می‌تواند راه‌های معقولتر، مصونتر، ارزانتر و سهلتر را برای جوامع در حال توسعه معرفی نماید. آنها معتقدند که در آینده نزدیک توسعه یافتگی جوامع مدیون روزنامه نگاری توسعه خواهد بود.
تصویر از همشهری آنلاین
阅读的其他作品
