در سومین بخش از سه گانهای حاوی توصیههایی برای پوشش خبری رقابتهای انتخابات ریاست جمهوری ایران، این هفته گفتوگویی کردهایم با Marguerite Sullivan مارگاریت سولیوان، که کارشناس رسانهای و مدیر پیشین مرکز بینالمللی خدمات رسانهای است و تجربهی زیادی در کار آموزش پوشش خبرهای انتخاباتی دارد. برگردان حاصل این گفتوگو را اینجا می خوانید.
آي جی نت: برای بازتاب خبری رقابتهای انتخاباتی، تا چه حد باید به سخنان خود سیاستمداران (نامزدهای ریاست جمهوری) در مناظرات توجه کرد؟
مارگاریت سولیوان:
به عنوان خبرنگار، همان اندازه و با همان دقتی که به سخنان سیاستمداران توجه می کنید، باید به نظرات شهروندان گوش کنید، چون آنها هستند که رای می دهند. اگر می خواهید دید درست و دقیقی از رویدادها و نظرات جاری داشته باشید، بهترین راه آن است که به حرفهای شهروندان گوش کنید. سرنوشت سازترین و حیاتیترین نقش را شهروندان دارند. رای آنهاست که فرجام انتخابات را شکل می دهد.
بهترین شیوه برای آگاهی دقیق از نظرات شهروندان به دنبال پخش مناظرات چیست؟
خانم سولیوان: صحبت کردن با آنها مهم است. مهم است که با طبقهی متوسط رای دهندگان صحبت کنید. به واکنش آنها هم توجه کنید. پیش از مناظرات و بعد از آن باید از آنها بپرسید که انتظار دارند چه پرسشهایی از نامزدهای ریاست جمهوری دارند، انتظار داشتند در مناظرات چه پرسشهایی مطرح می شد، و خود آنها اگر می توانستند، ممکن بود چه چیزهایی از نامزدها بپرسند. بیش از آنچه تحلیلگران سیاسی ممکن است بگویند، انعکاس آنچه افراد عادی در زندگی روزمره در مورد نامزدها و روند انتخابات می اندیشند، باید برای خبرنگاران مهم باشد. این گونه است که خبدنگاران می توانند عمق افکار واقعی جامعه را بهتر درک کنند و در گزارشهایشان بازتاب دهند.
خبرنگاران تا چه اندازه باید به نتایج نظرسنجیها متکی باشند؟
مارگاریت سولیوان: نظرسنجی همگانی بخش مهمی از بدنهی پوشش رقابتهای انتخابات است، اما خبرنگاران هنگام تهیهی گزارش، در زمان اتکاء یا استناد به نظرسنجیها، باید پرسشهای دیگری را هم مطرح کنند: مثل این که کدام گروه یا افراد نظرسنجی خاصی را انجام داده اند، این نظرسنجی چه وقت انجام شده، چند نفر برای آن مورد پرسش قرار گرفته اند، مشخصات کلی و میزان تحصیلات و شهر یا منطقهی سکونت پاسخ دهندگان چه بوده، تفاوت میان هر نظرسنجی با نظرسنجیهای مشابه چیست، و میزان خطای هر کدام چقدر است.
بهترین شیوهی پوشش خبری مناظرات انتخاباتی چیست؟
سولیوان: تهیهی گزارش از سخنان و پاسخهای نامزدها در مناظرات و چگونگی بحث کردن آنها با یکدیگر مهم است، اما آنچه به همان میزان اهمیت دارد، راستی آزمایی گفتههای آنهاست. هیچ حرفی را نباید چشم بسته پذیرفت. آمار و ارقامی که نامزدها ارائه می دهند باید توسط خبرنگاران راستی آزمایی شود و با سخنان یا ادعاهایی که همان نامزد در گذشته کرده، مقایسه شود.
مهمترین نکاتی که خبرنگاران باید همواره پس از پخش مناظرات و هنگام تهیهی گزارشهای انتخاباتی به خاطر داشته باشند چیست؟
سولیوان: خبرنگاران باید همواره متوجه نقش مهمی که رسانهها در فرایند انتخابات ایفا می کنند، باشند. رای دهندگان به اطلاعات کافی پیرامون نامزدها، مسائل عمدهی جامعه، برنامهها و ایدههای احزاب و گروههای سیاسی مختلف نیاز دارند. خبرنگاران باید متوجه اثری که گزارشها یا تحلیلهای آنها می تواند بر رای دهندگان بگذارد نیز باشند. همواره بی طرف، منصف، و متوازن باشند و تا آنجا که می توانند، به وظیفهشان بپردازند، که روشنگری، آگاهی رسانی تامین اطلاعات است؛ البته تامین اطلاعات دقیق و غیرمغرضانه، اطلاعاتی که می تواند در افکار و تصمیمگیری نهایی رای دهندگان اثرگذار باشد.
تصویر از خبرگزاری مهر