این مطلب ترجمهی بخشهایی است از گزارش یگانه رضاییان، که برای مرکز شورنستاین در دانشکدهی حقوق کندی دانشگاه هاروارد تهیه شده است. این گزارش به وضعیت کاری و چالشهای زنان خبرنگار در کشورهای اسلامی اختصاص دارد. بخشهای ترجمه شده، توصیههایی است به زنان خبرنگار، برای حفاظت از جانشان حین انجام کار و مقابله با تهدیدها و محدودیتها در این کشورها. برای خواندن گزارش کامل به زبان انگلیسی اینجا کلیک کنید.
خونسرد باشید، نادیده بگیرید، و پیگیری کنید
به رغم محدودیتها و مشکلاتی که زنان خبرنگار در کشورهای مسلمان با آنها روبه رو اند، زن بودن در این شرایط گاهی امتیازاتی دارد که مردان خبرنگار ممکن است نداشته باشند.
شمار فزایندهای از زنان خبرنگار خارجی که کشورهای اسلامی را پوشش می دهند، نقش مهمی در روشن کردن مشکلات و محدودیتهایی دارند که زنان و از جمله زنان خبرنگار در این کشورها با آنها مواجهاند. این کار برای این عده از زنان خبرنگار ممکن است، چون در شرایط و محیط غربی بالیده اند، جایی که آزار و تفکیک جنسیتی از موضوعاتی است که توجه بر آن متمرکز است و پذیرفته نیست.
جینا چون که خبرنگار پیشین جنگ برای وال استریت جورنال بود، اکنون خبرنگار رویترز است. او از مشکلات خود حین کار در کشورهای مسلمان چنین می گوید: «گاهی زنان خبرنگار در شرایط دشواری قرار می گیرند که ممکن است آنها را معذب کند، اما ناچارند آن شرایط را تحمل کنند و نادیده بگیرند تا بتوانند کار خود را انجام دهند...اما من همکاران زن عراقی داشتم که کار برایشان سختتر از من بود. فکر می کنم چون غربی بودم اما به طور واضح آمریکایی هم نبودم، رفتار بهتری با من می شد.»
بسیاری از زنان خبرنگار باید برای به دست آوردن اطلاعات لازم برای تهیهی گزارششان، پی گیری بیشتری کنند و از این رو، کارشان سختتر است و به این دلیل است که بسیاری از خانوادهها ترجیح می دهند زنان خانوادهشان در کشورهای اسلامی وارد عرصهی خبرنگاری نشوند.
در این حال، حفظ خونسردی از ملزومات دیگری است که امکان تحقیق و پی گیری و انجام کار حرفهای را برای خبرنگاران زن بیشتر می کند.
خبرنگاران زن با تهدیدهایی از جمله تهدید جنسی، آزار جنسی، یا مزاحمت مواجه می شوند، و این مواجهه برای آنها بسیار بیشتر از همکاران مردشان اتفاق می افتد. برای خبرنگارنی که کارمند یک نهاد خاص خبری هستند، برنامهها و منابع کافی وجود ندارد تا برای مقابله با خشونت و تهدیدهای دیگر، تدارک یابند و آماده شوند. برای خبرنگاران زن مستقل، تقریبا هیچ منبعی دردسترس نیست. بسیاری از این تهدیدها مورد اغماض قرار می گیرند یا جدی تلقی نمی شود.
یکی از کشورهایی که خبرنگاران زن در آن با تهدید مواجهند اما مردان خبرنگار نگران آن نیستند، مصر است. ابیگیل هاسلوهنر، خبرنگار سابق واشنگتن پست و رییس دفتر قاهرهی این روزنامه، می گوید مشکلات زنان خبرنگار در خاورمیانه مختص خاورمیانه نیست، بلکه شامل بسیاری از بخش های دنیایی که در آن به سر می بریم، می شود، و مشکلاتی از قبیل مردسالاری یا مزاحمت در آمریکا هم ممکن است دیده شود. او می گوید از سوی دیگر، مواردی هم هست که در آن زن بودن خبرنگار به نظر نمی آید یا مورد توجه قرار نمی گیرد و برای برخی مردان تفاوت نمی کند که خبرنگار، مرد است یا زن.
شمار بیشتری از زنان خبرنگار، هم غربی و هم محلی (بومی کشورهای مسلمان و خاورمیانهای)، علاقمندند که حکایت تجربههای خود را از آزار و تبعیض جنسی و مردسالاری بازگو کنند تا آگاهی رسانی شود. این حکایتها به گروههای مدافع حقوق بشر و حقوق زنان امکان می دهد تا نمونههای سوءاستفاده، خشونت، و خاموش کردن زنان را مستند کنند و به نسل جوانتر خبرنگاران هم امکان می دهد تا خود را برای رویارویی با چالشهایی که ممکن است در جوامع مرد سالار یا ضدزن با آنها روبه رو شوند، آماده کنند.
عکس از وحید سالمی، اسوشیتدپرس