با قوت گرفتن احتمال دستیابی به واکسن کرونا، اظهارات ضد و نقیض مسئولان دولتی و انتشار گزارش های گوناگون از سرنوشت واکسن کرونا برای مردم ایران، سبب آشفتگی نسبی خبری می شود.
بسیاری از مردم برای آگاهی یافتن از آنچه در انتظارشان است، به نهادهای خبری، وبسایت های خبری، و مطبوعات مراجعه می کنند. خبرنگارانی که با تمرکز بر موضوعات ایران، به ویژه داخل کشور فعالیت حرفه ای می کنند، کمک شایانی به درک و دریافت مردم از واقعیات جامعه و اخبار درست و دقیق خواهند کرد.
گزارش ها و نقل قول هایی از عدم امکان دریافت سهمیه واکسن ایران از سازمان جهانی بهداشت منتشر شده است. در برخی گزارش ها گفته شده که سهمیه ایران از دریافت واکسن به سبب تحریم ها قطع شده است.
واقعیت اما، چنان که چند چهره سیاسی و خبری نیز در شبکه های اجتماعی نوشتند، آن است که ایران به علت مخالفت گروهی از سیاستگران ایرانی با پیوستن آن کشور به اف ای تی اف از سهمیه واکسن کرونای سازمان جهانی بهداشت محروم شده است.
یکی از نخستین کسانی که به این موضوع پرداخت، علی مطهری، نماینده پیشین مجلس ایران بود که برای نمایندگی مجلس کنونی رد صلاحیت شد. وی طی توییتی اعلام کرد که نپیوستن ایران به اف ای تی اف آن کشور را از دریافت سهمیه واکسن بی نصیب کرده است.
تصریح و تبیین این نکته که خبرنگاران می توانند در گزارش های خبری به آن بپردازند، در کمک به دریافت درست و دقیق رویدادهای جامعه بسیار اثرگذار است، به ویژه در شرایط متغیر و نگران کننده کنونی با گسترش فزاینده ابتلا به ویروس کرونا و افزایش شمار مرگ و میر ناشی از ابتلا به آن.
اطلاعاتی که می تواند به روشن تر شدن اطلاع رسانی پیرامون واکسن کرونا کمک کند و کوششی برای مقابله با روند گسترده روایت های غیردقیق و شایعات نیز باشد، توضیح شیوه ها و مجاری دیگری است که دولت ایران اعلام کرده برای خرید یا دسترسی به واکسن کرونا قصد دارد از آنها استفاده کند.
یکی از این شیوه ها خرید واکسن از کشورهای دیگر است که چنانکه در مطلبی دیگر به آن پرداختیم، از سوی دولت به شکل روشن تبیین نشده است.
راهی دیگر که طی روزهای اخیر به آن اشاره شده، تهیه یا تولید نوعی واکسن داخلی است. اما پرسش مهمی که اینجا مطرح می شود، آن است که چنین واکسنی با چه نوع پشتوانه علمی تولید خواهد شد، مواد اولیه آن از کدام کشور وارد خواهد شد، و با توجه به تحریم ها، آیا مانعی برای دسترسی به این مواد اولیه وجود خواهد داشت، یا خریداری یا واردات آنها به سادگی میسر خواهد بود؟
گمانه زنی هایی نیز مبنی بر آن وجود دارد که ممکن است دستیابی به واکسن در قالب نوعی معامله پایاپای، مثل مبادله با نفت، با یکی از کشورهایی که روابط دوستانه ای با ایران دارد، انجام شود. روشن نیست که این گمانه زنی ها مبتنی بر واقعیاتی است یا نه.
در خصوص خرید واکسن از کشوری دیگر و جزئیات تولید داخلی آن همچنان ابهامات فراوانی وجود دارد که روایت های گوناگون و برداشت های متفاوت، کار پوشش خبری آن را نیز دشوارتر و غامض تر کرده است.
اما در این میان، استناد به آمار و ارقام، نقل قول از مسئولان دولتی و کارشناسان بهداشتی و پزشکی، تلاش برای گفت و گو با اعضایی از این هر دو گروه، و اشاره به سخنان گوناگون و گاه ضد و نقیضی که در این مورد مطرح شده یا گزارش می شود، پیامدهای ارزشمند و مفیدی دارد.
یکی از مهمترین این پیامدها، آن است که دست کم مجموعه اخبار و اطلاعاتی را که پیرامون تولید یا تهیه واکسن کرونا وجود دارد، در شبکه های اجتماعی روایت، بازنشر، و همرسانی می شود، یا در جامعه دهان به دهان می گردد، در قالب گزارش های بی طرفی که هدف آنها اطلاع رسانی و بازگویی اطلاعاتی است که در این مورد وجود دارد، به اطلاع افکار عمومی می رسد.
شاید از این راه، مسئولان را نیز به پاسخگویی، شفاف سازی و آگاهی رسانی بیشتر و روشن تر وادارد.
تصویر از tala.ir
Другие статьи
