فناوری و روزنامه نگاری؛ بایدها و نبایدهای شبکه سازی

در چند مطلب قبلی ام شما را با برخی از ابزارهای شبکه سازی اجتماعی در اینترنت آشنا کردم و توضیح دادم چرا تاثیرگذاری شبکه دوستان شما اهمیت بیشتری از شمار افرادی دارد که فعالیت هایتان را در شبکه دنبال می کنند.

هرچند خیلی از ما در محیط مجازی کار می کنیم، ولی کماکان در دنیای واقعی زندگی می کنیم. تقویت توانایی ملاقات با دیگران، مشارکت در اجتماعات و درک زیستگاهمان همچنان برای خبرنگاران و کسانی که در عرصه ارتباطات کار می کنند، از اهمیت فراوانی برخوردار است.

از همین رو، از تیفانی شکلفورد، همکارم در گروه "وب مدیا" و استاد شبکه سازی خواستم که تجربیاتش را در اختیار ما بگذارد. تیفانی بیش از هر کس دیگری که می شناسم، با دیگران در ارتباط است. او از اعضای فعال انجمن اخبار آنلاین است و سال گذشته رییس مشترک همایش آن بود. او مدیر اجرایی "کپیتول بیت" است که سازمانی آمریکایی از خبرنگاران ایالتی و محلی است.

تیفانی قبلا دستیار سردبیر stateline.org بود که یک سایت خبری اینترنتی غیرانتفاعی و غیرحزبی مرتبط با مرکز تحقیقاتی پیو است و درباره روندهای نوظهور و مسایل مربوط به سیاستگذاری و سیاست ایالتی گزارش می داد. او در اواسط دهه 1990 در تیم شورای رهبری دموکراتیک و موسسه سیاست مترقی آمریکا کار می کرد.

تیفانی از دانشگاه کارولینای شرقی لیسانس نگارش خلاق دارد و از دانشگاه مریماونت نیز فوق لیسانس دارد. او در زمینه برنامه ریزی برای نشستها مجوز رسمی دارد و طبع شعرگویی هم دارد و برخی از اشعارش منتشر شده است.

علاوه بر کارش در گروه وب مدیا، متخصص توسعه کسب و کار در شرکت Phase2 Technology نیز هست و با وجود این همه مشغله باز فرصت می کند تا به خبرنگاران جوان و علاقه مندان به فناوری راهنمایی بدهد.

خیلی از خبرنگاران به اهمیت شبکه سازی توجه نمی کنند. فکر می کنید شبکه سازی فعال برای خبرنگاران حیاتی است؟

بله، همینطور است. اولا فکر می کنم شبکه سازی راه خوبی برای کشف منابع جدید و بسترهای احتمالی برای پژوهش در زمینه اخبار است. ثانیا در زمانی که حرفه خبرنگاری در سراشیبی افتاده، شبکه سازی برای یافتن شغل یا فرصتهای کار آزاد یا پروژه های کاری مهم است. و بالاخره این که شبکه سازی مهم است چون ما همه به اجتماعی از حرفه ایها نیاز داریم که از ما حمایت کنند و به ما مشورت بدهند.

به نظر می رسد مردم در مورد شبکه های اجتماعی در اینترنت دیدگاه های متضادی دارند. برخی خبرنگاران از آنها برای تهیه گزارش استفاده می کنند ولی سایرین از آنها کلا هراس دارند. نظر شما چیست؟

من به خبرنگاران توصیه می کنم دستکم یکی از این شبکه های اجتماعی را امتحان کنند. می توان در آنها منابع خوبی گیر آورد، مخصوصا برای خبرنگاران جوان مفید است که شاید تماسهای منظم ندارند. گاهی یک دوست یا همسایه قدیمی که مدتها از او خبری ندارید، می تواند به منبع بزرگی از ایده، اطلاعات یا تماس تبدیل شود.

من اخیرا یکی از دوستان مهدکودکم را در فیس بوک پیدا کردم و او حالا برای سازمان ملل کار می کند. یکی دیگر از دوستان نوجوانی ام حالا از دولت باراک اوباما رییس جمهوری آمریکا سردر آورده است. می توانم با قاطعیت بگویم اگر بخاطر شبکه های اجتماعی نبود، من نمی توانستم این افراد را گیر بیاورم. شبکه های اجتماعی به صرفه جویی در وقت نیز کمک می کند. من می توانم به کمک شبکه های اجتماعی به آسانی با مردم تماس برقرار کنم که خیلی بهتر از پیدا کردن اطلاعات به شیوه های سنتی است.

فکر می کنم باورهای زیادی درباره شبکه های اجتماعی هست و صرف نظر از برداشت تان، لازم است که یکی از آنها را امتحان کنید، ولو فقط برای این که ببینید مردم درباره چه حرف می زنند. فکر می کنم درک و استفاده از شبکه های اجتماعی مهارتی ضروری برای خبرنگاران امروزی است.

بهترین شبکه اجتماعی برای کار خبرنگاران کدام است؟

فکر می کنم فیس بوک بدلیل آسانی و کاربران فراوانی که دارد، بهترین است. من همچنین سایت LinkedIn را هم به عنوان بهترین شبکه برای یافتن افراد حرفه ای مشاغل مختلف دوست دارم. این سایت همچنین ویژگی های خوبی دارد که می تواند به تهیه گزارش کمک کند، مثل گروه ای از آدمهای یک حرفه، علاقه یا تخصص خاص. یک بخش پاسخ هم دارد که آنجا می توانید از کل اعضای شبکه یا مجموعه کارشناسان سایت سوال بپرسید.

برای یک آدم تازه کار، بهترین راه شروع استفاده از شبکه های اجتماعی چیست؟

اول ببینید می خواهید از هر ابزار چطور استفاده کنید و آیا می خواهید با همه در تماس باشید یا صرفا با دوستان یا حرفه ایها. هم لینکداین و هم فیس بوک شروع کار نسبتا آسانی دارند و اگر مایل باشید که دفترچه آدرس ایمیل خود را باز کنید، می توانند دوستان شما را بیابند.

همچنین می توانید با یک شبکه اجتماعی بسته شروع کنید. اگر گروه خاصی را می شناسید که به آن علاقه دارید، قدم اول را از آنجا بردارید. مثلا من عضو گروه Wired Journalistsهستم که به هر کاربر امکان می دهد یک پروفایل درست کند و با سایر خبرنگاران آنلاین شبکه سازی کند.

وقتی در مورد انتخاب شبکه تصمیم گرفتید، چطور می توانید آن را فعال نگه دارید؟ آیا خیلی وقتگیر است؟

هر هفته زمان اندکی صرف می کنم تا ببینم در شبکه ام چه سوالاتی مطرح می شود، مطالب ارسالی از سوی اعضای گروه هایی که عضوشان هستم را بخوانم، و از آپ دیت شدن وضعیت دیگر اعضا کلی اطلاعات ارزشمند جمع آوری می کنم. به منظور آن که یک تجربه معنادار شبکه سازی داشته باشید، باید هر هفته دو سه ساعتی وقت صرف کنید ولی لازم نیست تمام وقت شما را بگیرد.

آیا در یک شبکه ترکیب کردن افرادی که در فهرست شخصی و حرفه ای تماسهای شما هستند، ایرادی ندارد؟

من ترکیب کرده ام ولی در عین حال مراقب هستم که هرگز مطالب توهین آمیز، سیاسی یا خیلی شخصی یا حتی منفی را برای آنها ارسال نکنم. من تمام صفحات شخصی ام را ساده نگه می دارم. اگر کسی مطلبی در صفحه من می گذارد، پیغامی دریافت می کنم و آن مطلب را می خوانم و اگر ببینم چیزی بهر نحوی ناشایست است، آن را حذف می کنم. من از گروه های گوگل و سایر شبکه های بسته برای امور خانوادگی و دوستان بسیار نزدیک استفاده می کنم.

مطمئن نیستم ترکیب کردن دوستان و افراد همکار و حرفه ای با سلیقه همه سازگار باشد. بهر حال مهم این است که کاری بکنید که برای شما دردسر درست نمی کند.

برخی از اشتباهاتی که مردم هنگام شبکه سازی در اینترنت مرتکب می شوند، چیست؟

می بینم خیلی از مردم تصور می کنند که ارتباط اینترنتی همان آشنایی شخصی است. اگر می خواهید از آن فرد به عنوان منبع استفاده کنید یا با وی رابطه کاری برقرار کنید، باید قدری زحمت بکشید. نمی توانید تصور کنید چون نام مردم در شبکه شما هست، می توانید به آنها ایمیل یا تلفن بزنید و منتظر پاسخ خوبی هم باشید. شبکه های اجتماعی سرآغاز کار هستند، یک نوع مقدمه.

خطای دیگری که می بینم از مردم در شبکه های اجتماعی سر می زند این است که از آن برای ارسال هرزنامه استفاده می کنند. من از شبکه های اجتماعی برای جلب توجه مردم به رویدادها یا مقالاتی که می نویسم یا علاقه ام را جلب کرده، بکار می گیرم. اما برای هر مورد، افراد را دستچین می کنم و بعد برای آنها پیغام می فرستم. مثلا دوستان من در گروه خبرنگاران دولت ایالتی علاقه ای به یک نشست متخصصان اینترنت در واشنگتن ندارند. برای همه پیام یا دعوتنامه نفرستید. چون خیلی زود مورد بی توجهی قرار می گیرد.

نکته روشن دیگری هم هست: بیش از حد اطلاعات را برای اعضای شبکه نفرستید. اگر از شبکه های اجتماعی برای نیات حرفه ای استفاده می کنید، فقط همان حرفهایی را بزنید که ممکن است با همکارتان موقع نوشیدن آب بزنید.

شبکه سازی حضوری چطور است؟

شبکه سازی حضوری یک هنر است، ولی هنری که هر چه بیشتر به آن بپردازید، چیره دست تر می شوید. اولا همیشه یک کارت ویزیت همراه داشته باشید. خیلی تعجب می کنم که مردم به رویدادی می روند ولی کارت ویزیت همراه ندارند.

ثانیا، سعی کنید حرفهایی را که با طرف مقابل رد و بدل کرده اید، به ذهن بسپارید و همیشه نامشان را بخاطر داشته باشید. راه های بسیار زیادی برای به خاطر سپردن نام افراد و نکات قابل توجه درباره آنها وجود دارد.

بعلاوه حتما به نکات و جزییات ریزی که گفته می شود توجه کنید، درست همانطور که دارید با یک منبع خبر صحبت می کنید. این جزییات برای گفتگو خوراک خوبی است و چیزهای زیادی از آن فرد برای شما بازگو می کند.

سرانجام این که فقط با یکی دو نفر حرف نزنید. حتما با آدمهای مختلفی صحبت کنید و وقتی دیگران به گفتگوی شما ملحق می شوند، حتما از آنها استقبال کنید.

یادتان باشد دفعه بعد ممکن است این شما باشید که در رویدادی کسی را نمی شناسید. اگر با کسی از شبکه اینترنتی خود دیدار می کنید، به او یادآوری کنید که چه کسی هستید و چطور به همدیگر متصل هستید.

آیا برای شبکه سازی از قاعده خاصی پیروی می کنید؟

قبل از این که بخواهیم حضوری با کسی ارتباط برقرار کنم، معمولا درنگ می کنم و نگاهی به اطراف اتاق می اندازم. همچنین با دراز کردن دست خود را به همه معرفی می کنم، از شخصیتهای بزرگ گرفته تا آبدارچی. در حقیقت، یادتان باشد که آبدارچی و پیشخدمت و نظافتچی اغلب اطلاعات ارزشمندی دارند یا می توانند نام فردی را به شما بگویند که بخاطر نمی آورید.

در شبکه های اجتماعی اینترنتی، به محض آن که با فرد تازه ای ارتباط برقرار می کنم، سلام علیک کوتاهی با او می کنم. اگر کسی که نمی شناسم بخواهد به من متصل شود، ابتدا نامش را در اینترنت جستجو می کنم یا می پرسم برای چه می خواهد با من متصل شود یا این که یادداشتی می فرستم و چند سوال از او می پرسم. همچنین همیشه خودم به سوالاتی از این دست که دیگران می فرستند، پاسخ می دهم چون نشانه نزاکت می دانم.

چه کارهایی را قطعا نباید انجام داد؟

احساس فشار نکنید و اگر با شبکه سازی اجتماعی راحت نیستید، سراغش نروید. از این دنیای تازه و جنون آمیز هراس نداشته باشید. همچنین از این که نکاتی را که گفتم نادیده بگیرید، هراسی نداشته باشید. خودتان قواعد بازی را وضع کنید.