انسانیت، پیش از سیاست

با اعلام منع سفر شهروندان هفت کشور عمدتاً مسلمان جهان به آمریکا، که معادل لغو شدن بیش از یکصد هزار ویزای صادر شده برای سفر به آمریکا هم بود، دنیای خبرنگاری نیز همچون دیگر بخش‌های جهان تحت تاثیر قرار گرفته است. از شیوه‌ی تهیه‌ی گزارش در این خصوص گرفته تا حکایت‌های واقعی خانواده‌هایی که به دنبال اعلام ناگهانی این منع، آسیب دیدند، این موضوع، به موضوع داغی بدل شد که تیتر خبرها و سرخط گزارش‌های رسانه‌ها را، به ویژه در آمریکا و کشورهایی که مشمول این منع شده‌اند، به خود اختصاص داد.

بسیاری از کسانی که خود یا عزیزان‌شان در فرودگاه‌های آمریکا سرگردان شدند یا حتی برای ساعاتی بازداشت شدند و مورد پرسش و پاسخ قرار گرفتند، حکایت خود را برای خبرنگاران روایت کردند.

نشریه‌ی آتلانتیک در شماره‌ی تازه‌‌اش نوشته است که فرمان اجرایی ترامپ که در آمریکا «منع مسلمانان» نام گرفته است، نه لیبرال است و نه سازنده. منطقی که برای این توضیح آمده، آن است که دولت ترامپ با اجرای این فرمان که جمعه‌ی آخر ماه ژانویه امضا شد، مطابق میل گروه‌های تروریستی عمل کرده و این بهانه را به دست آنها داده که ادعا کنند آمریکا با اسلام در جنگ است. در ابتدا (روز پنجشنبه)، سخن از آن بود که منع سفر شهروندان هفت کشور عمدتا مسلمان به آمریکا و لغو ویزای آنها، به مدت سی روز اجرا خواهد شد، اما وقتی فرمان اجرایی فردای آن روز (روز جمعه) امضا شد، منع سفر به جای سی روز، نود روزه (سه ماهه) اعلام شد. این منع شامل شهروندان این هفت کشور می شود: ایران، عراق، لیبی، سودان، سوریه، سومالی، و یمن.

فرمان رئیس جمهوری تازه‌ی آمریکا به دنبال اعلام نامزدی فیلم فروشنده اصغر فرهادی برای جایزه آکادمی اسکار اعلام شد. ترانه علیدوستی که نقش اول این فیلم را بازی می کند، به فاصله‌ی کوتاهی پس از اعلام این نامزدی، مراسم اسکار را تحریم کرد و اعلام کرد که صرفن‌ظر از آن که تحریم سفر ایرانیان به آمریکا شامل رویدادهای فرهنگی مثل مراسم اسکار بشود یا نه، او برای مراسم اسکار به آمریکا نخواهد آمد. علیدوستی در توییتی که به این مناسبت نوشت، فرمان آقای ترامپ را «نژادپرستانه» خواند. اصغر فرهادی، کارگردان این فیلم که محصول مشترک ایران و فرانسه است و نامزد بخش بهترین فیلم خارجی (غیرآمریکایی) در رقابت‌های آکادمی اسکار است، چند روزی پس از علیدوستی اعلام کرد که او نیز در مراسم آکادمی اسکار که کم‌تر از سه هفته به برگزاری آن باقی است، اشتراک نخواهد کرد.   

فرمان اجرایی ترامپ تیتر اول گزارش‌ها و مقالات روزنامه‌ها و دیگر رسانه‌های جهان را،‌ به ویژه در آمریکا و هفت کشور منع شده، به خود اختصاص داد. تصمیم ترانه علیدوستی نیز در مطبوعات مهم جهان از جمله روزنامه‌های گاردین، نیویورک تایمز، خبرگزاری‌هایی چون اسوشیتدپرس و رسانه‌های دیگر بازتاب یافت.

در این‌حال، رسانه‌های محافظه‌کار ایرانی، ریشه‌ی این تصمیم را در استیصال دانلد ترامپ دانستند و امضای این فرمان اجرایی رئیس جمهوری تازه‌ی ایالات متحده را معادل «به بُن‌بست رسیدن او» عنوان کردند.

جدا از مواضع سیاسی اما، صدور این فرمان اجرایی و تبعات آن، سخاوت و مِهر عده‌ای زیادی از شهروندان آمریکا را هم که به این فرمان اعتراض کردند و برای نشان دادن مخالفت خود به فرودگاه‌ها رفتند، منعکس کرد. و این انسانیت، همواره پیش و بیش از سیاست نمود می یابد و در خاطرها می ماند.

تصویر از پرس تی وی.