آن چه که در زیر می خوانید، ترجمه مرامنامه اخلاقی انجمن روزنامه نگاران حرفه ای (SPJ) در آمریکا است که به با اجازه این انجمن به فارسی برگردانده شده است.
مرامنامه اخلاقی انجمن روزنامه نگاران حرفه ای را هزاران روزنامه نگار، صرف نظر از محل خدمت یا رسانه شان، داوطلبانه سرلوحه کارشان قرار می دهند و بطور گسترده در تحریریه ها و کلاسهای خبرنگاری به عنوان راهنمای اخلاق خبرنگاری بکار گرفته می شود.
این مرامنامه مجموعه ای از قوانین نیست، بلکه منبعی برای کمک به تصمیم گیری اخلاقی در حرفه روزنامه نگاری است. این مرامنامه از نظر حقوقی در ایالات متحده لازم الاجرا نیست و مطابق متمم نخست قانون اساسی آمریکا نمی تواند لازم الاجرا باشد.
نسخه کنونی مرامنامه در سال ۱۹۹۶ پس از ماهها مطالعه و بحث در میان اعضای انجمن در کنوانسیون ملی آن به تصویب رسد.
مقدمه
اعضای انجمن روزنامه نگاران حرفه ای آمریکا یقین دارند که روشنگری عمومی طلیعه دار عدالت و بنیان مردم سالاری است. وظیفه خبرنگار این است که با جستن حقیقت و ارائه شرحی منصفانه و جامع از رویدادها و مسائل این دو هدف را پیش ببرد. روزنامه نگاران با وجدان در هر رسانه و تخصصی می کوشند تا با صلابت و صداقت به مردم خدمت کنند. تمامیت حرفه ای زیربنای اعتبار یک خبرنگار است. اعضای انجمن به رفتار اخلاقی پایبندند و این مرامنامه را برای اعلام اصول و معیارهای حرفه ای این انجمن گردن می نهند.
جستن حقیقت و گزارش کردن حقیقت
روزنامه نگاران باید در گردآوری، گزارش و تفسیر اطلاعات درستکار، منصف و شجاع باشند.
دقت کنید اطلاعات خود را با تمام منابع موجود چک کنید و مراقب خطای سهوی باشید. تحریف تعمدی اطلاعات هرگز مجاز نیست.
به سوژه های مطالب خبری را مجدانه فرصت دهید به اتهامات تخلف پاسخ دهند.
هرگاه ممکن است منابع خود را فاش کنید. مردم حق دارند هر چقدر امکان دارد درباره قابل اعتماد بودن منابع خبری اطلاع داشته باشند.
همیشه پیش از آن که به منابع خبری وعده دهید که نامشان را فاش نخواهید کرد، انگیزه آنها را موشکافی کنید. شرایطی را که در قبالش اطلاعات می گیرید، روشن کنید.
اطمینان حاصل کنید که تیتر، مقدمه، مطالب تبلیغی، عکس، فیلم، صدا، گرافیک و نقل قولها گمراه کننده نیست. نباید حوادث را بیرون از چارچوب خبری شان بیش از حد ساده جلوه دهند یا برجسته کنند.
هرگز محتوای عکس یا فیلم خبری را تحریف نکنید. تقویت عکس برای بهبود وضوح همیشه مجاز است. هرگاه تصویری را مونتاژ کردید، روی آن مشخص کنید.
از بازسازی گمراه کننده یا رویدادهای خبری ساختگی پرهیز کنید. اگر بازسازی واقعه برای بیان مطلب ضروری است، حتما روی تصویر مشخص کنید.
از شیوه های مخفیانه گردآوری اطلاعات خودداری کنید، بجز موقعی که با شیوه های متعارف و علنی نمی توان اطلاعات حیاتی برای مردم را بدست آورد.
هرگز مطلب دیگران را به نام خود چاپ نکنید.
مطالب مربوط به تنوع و بزرگی تجربه های انسانی را جسورانه بیان کنید، حتی موقعی که این کار محبوب نیست.
ارزشهای فرهنگی گروه مورد نظر را بررسی کنید و نکوشید آن ارزشها را بر دیگران تحمیل کنید.
از ایجاد قالبهای شخصیتی بر اساس نژاد، جنسیت، سن، دین، قومیت، جغرافیا، گرایش جنسی، معلولیت، ظاهر یا منزلت اجتماعی پرهیز کنید.
از تبادل آزاد دیدگاه ها حتی دیدگاه های انزجار انگیز حمایت کنید.
صدای افراد بی صدا شوید: منابع رسمی و غیر رسمی اطلاعات به یک اندازه معتبرند.
میان کنشگری و تهیه خبر تمایز قائل شوید. باید بالای تحلیل و تفسیر علامت گذاشت و از نوشتن نکات یا چارچوبهای خبری گمراه کننده اجتناب کرد.
میان خبر و آگهی تمایز قائل شوید و از مطالبی که مرزهای میان این دو را برهم می زند، پرهیز کنید.
وظیفه مخصوص خود بدانید که کسب و کار عمومی بطور علنی صورت می گیرد و پرونده های دولتی برای بررسی در دسترس است.
آسیب را به حداقل برسانید
روزنامه نگاران با اخلاق، منابع، سوژه ها و همکاران خود را انسانهایی قابل احترام تلقی می کنند.
نسبت به کسانی که شاید بخاطر اخبار تاثیر منفی ببینند، مهربان باشید. هنگام برخورد با کودکان یا منابع و سوژه های بی تجربه حساسیت خاصی نشان دهید.
وقتی از مصاحبه یا عکس افراد مصیبت زده و داغ دیده استفاده می کنید، حساسیت به خرج دهید.
بدانید که گردآوری و گزارش کردن اطلاعات شاید به دیگران آسیب یا ناراحتی برساند. پیگیری خبر مجوزی برای تکبر نیست.
بدانید که شخصیتهای خصوصی نسبت به مقامهای دولتی یا کسانی که جویای قدرت، نفوذ یا توجه هستند، حق بیشتری برای کنترل اطلاعات مربوط به خود دارند. تنها یک نیاز عمومی قانع کننده می تواند تعرض به حریم خصوصی دیگران را توجیه کند.
بی نزاکت عمل نکنید و تسلیم کنجکاویهای خلاف عفت عمومی نشوید.
هنگام افشای هویت مظنونان جوان یا قربانیان جرایم جنسی احتیاط کنید.
هنگام افشای هویت مظنونان پیش از ان که تفهیم اتهام شوند، دوراندیشی کنید.
میان حق مظنون برای برخورداری از دادرسی منصفانه با حق مردم برای آگاه شدن توازن برقرار کنید.
مستقل عمل کنید
روزنامه نگاران باید از هر تعهدی به غیر از حق مردم برای دانستن رها باشند.
از تضاد منافع چه واقعی و چه تلقی آن پرهیز کنید.
از قرار گرفتن نامتان کنار اسامی و فعالیتهایی که شاید تمامیت حرفه ای و اعتبار شما را خدشه دار کند، اجتناب کنید.
از پذیرش هدیه، لطف، دستمزد، سفر رایگان، برخورد ویژه خودداری کنید و از شغل ثانویه، مداخله در سیاست، تصدی مشاغل عمومی یا خدمت در سازمانهای اجتماعات که ممکن است تمامیت شما را خدشه دار کند، بپرهیزید.
تضادهای منافع اجتناب ناپذیر را برای مردم فاش کنید.
برای حساب پس گرفتن از صاحبان قدرت هوشیار و شجاع باشید.
در حق آگهی دهندگان یا افراد ذی نفع لطف خاصی نکنید و در مقابل فشارها برای اعمال نفوذ روی اخبار بایستید.
مراقب منابعی که در قبال لطف یا پول حاضرند اطلاعات بدهند، باشید. از شرکت در مزایده برای بدست آوردن خبر پرهیز کنید.
پاسخگو باشید
روزنامه نگاران در مقابل مخاطبان خود پاسخگو هستند.
پوشش خبری خود را برای مردم توضیح دهید و روشن کنید و آنها را به گفتگو بر سر رفتار روزنامه نگاران دعوت کنید.
مردم را به طرح انتقاد از رسانه های خبری تشویق کنید.
به اشتباهات خود اذعان و آن را فورا درست کنید.
رفتارهای غیر اخلاقی روزنامه نگاران و رسانه های خبری را فاش کنید.
به همان معیارهای رفیعی که برای دیگران قائلید، عمل کنید.